Rohingya’s, moslims, Birma, tussenstop Indonesië...

zaterdag 7 februari 2009 door Elske Schouten

Rohingya’s worden bestormd door ramptoeristen


Het ziekenhuis van Idi Rayeuk was afgeladen, toen ik daar woensdagmiddag aankwam. In het ziekenhuis in Oost-Atjeh werden bootvluchtelingen uit Birma verpleegd, die een paar dagen geleden zijn gered door vissers uit het dorp. Het is moeilijk te geloven wat deze mensen hebben doorstaan.

Zij wilden vanuit Birma of Bangladesh naar Maleisië om een beter leven te krijgen. In plaats daarvan zijn ze gearresteerd door het Thaise leger, dagenlang mishandeld en vervolgens op een boot zonder motor (hierboven op de foto) de zee in getrokken en aan hun lot overgelaten. Na ruim twee weken op zee hebben de vissers hen gered. In de NRC van vandaag staat hun verhaal.

Toen ik naar Idi Rayeuk vertrok (eerst een vliegreis naar Medan, toen zes uur met de auto), was ik bang dat ik niet bij de vluchtelingen zou mogen komen. Die vrees was totaal ongegrond: het ziekenhuis was overspoeld met ramptoeristen. Hele families waren uitgelopen om de bootvluchtelingen te zien, met hun mobiele telefoon maakten ze foto’s van hun wonden (zoals op de foto hieronder).


En ik was een soort extra attractie: terwijl ik de mannen probeerde te interviewen (met aan de telefoon een vertaler in Bangladesh die Chittagonian Bengali spreekt), kwamen wel tientallen mensen om ons heen staan. Voor mij was de hitte al nauwelijks uit te houden, laat staan voor de mannen die twee dagen daarvoor nog met zware uitdrogingsverschijnselen waren aangespoeld. Ik vond het eigenlijk belachelijk dat het verplegend personeel het bezoek niet een beetje doseerde.

Een heel Europees idee van mij, geloof ik. Want de vluchtelingen zelf bleken uiterst dankbaar voor de behandeling die ze in Indonesië hebben gehad. Zo zei maulvi (islamitische geestelijke) Ahmed Hosen: ''Ik kan niet geloven dat zoveel mensen komen om ons te zien. Het lijkt wel een religieuze samenkomst. Indonesiërs komen met fruit en voedsel. Ze geven geld uit hun eigen zak. Ze verplegen ons zelfs. Dit is ongelooflijk en onvergetelijk. [...] Ik heb geen woorden om hun vriendelijkheid en menselijkheid uit te drukken.''

Het is de vraag wat er nu met ze zal gebeuren. Van een vorige groep bootvluchtelingen die hetzelfde heeft meegemaakt, had de Indonesische regering aanvankelijk gezegd ze te willen terugsturen naar Birma of Bangladesh. Nu denkt Indonesië er toch over ze asiel te verlenen. De bootmensen hebben in Birma nauwelijks rechten omdat ze horen bij het islamitische Rohingya-volk.

Mijn chauffeur Ramadhan, die tijdens de hele tocht mee was, vond het geen goed idee als ze in Indonesië zouden blijven. Hij is een vrolijke lachebek die bang was voor alles: van spoken tot vissers die ons zouden beroven tot oud-GAM-strijders die ons zouden doodschieten door het raam van ons hotel. ''Wat moeten ze nou in Atjeh doen?'', zei hij. Als ze in Indonesië blijven, veroorzaken ze alleen maar moeilijkheden, vreest hij. Maar hij had wel een oplossing. ''Volgens mij kunnen ze het beste gewoon boeddhist worden. Dan kunnen ze wel gewoon in Birma leven, toch?''

NRC

Het is goed om barmhartig te zijn, aangezien deze vlugtelingen al zo veel mee gemaakt hebben, maar eerst waren het tientallen, daar na honderden, wat gaat er volgen, allemaal naar Aceh komen omdat we Muslim zijn zullen ze ons niet weg sturen? er is al genoeg werkeloosheid daar onder de bevolking, zo waar zijn de baantjes voor die arme lui om zich zelf te kunnen onderhouden, leven op kosten van de bevolking-regering of liefdadigheids instellingen? dat gaat mega bucks kosten, de oplossing tot dit probleem? kelder de Junta, democratische verkiezingen, dan kunnen deze mensen weer naar hun eigen landje terug keren, en doen wat ze het beste kunnen doen! naar mijn inziens is er geen andere weg uit! om Kesas.

Ennuh, voor een Muslim van Islam naar een ander geloof over te gaan, ik zou zo denken van niet h`e!

inmiddels zijn we een paar jaar verder.....


Reportage. Birmese vluchtelingen van Rohingya-volk wachten in Indonesië op slecht nieuws van thuis
Door Michel Maas

‘Al mijn vijf broers zijn verdwenen’

Het geweld tegen de moslim minderheid van Rohingya’s in Birma is de afgelopen drie maanden erger dan ooit. Dat brengt angst en verdriet bij gevluchte familieleden in oude hotels in Medan

Medan – Op de parkeerplaats van ‘Hotel Pelangi International’ in Medan, in het noorden van Sumatra, groeit het gras en in dat gras staat een volleybalnet. De hal van het Indonesische hotel is leeg, op twee opengescheurde, verweerde fauteuils na. Dit hotel is allang geen hotel meer. Het is een opvangcentrum voor vluchtelingen. Er zitten een paar Afghanen, Pakistanen en Iraniërs, maar veruit de meeste kamers worden bewoond door Rohingya’s uit Birma.

De lange gangen van het hotel zijn donker. De lichten zijn uit om de stroom te sparen. De deuren zijn dicht. Het is doodstil. De Rohingya’s zijn moslims, het is tien uur ’s ochtends en het is vastentijd, dus bijna iedereen ligt te slapen. Alleen Muhammad Raufiq zit op zijn bed met een boek in zijn schoot: hij leert Engels, voor als hij straks naar Australië mag.

Hij zegt het in het Indonesisch, dat hij inmiddels al een beetje spreekt. Het Engels zit er vast wel in tegen de tijd dat hij naar Australië of Nieuw-Zeeland mag. Want dat kan nog wel even duren. Muhammad Raufiq is nu een jaar en zeven maanden in Indonesië en heeft geen idee wanneer hij aan de beurt is voor een Australische verblijfsvergunning.

‘Afghanen en Sri Lankezen kunnen na een jaar na Australië’, zegt een man die zich in het gesprek mengt, maar Rohingya’s zitten hier soms al vier jaar, hebben alle papieren ingevuld, en weten nóg niet waar ze aan toe zijn.’ Het lot van de mannen ligt in handen van de VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr en de Internationale Organisatie voor Migranten, (IOM) en wat er daar met hun aanvragen gebeurt, is duister.


Golf van geweld

De meeste vluchtelingen zijn al jaren geleden uit de Birmese provincie Rakhine vertrokken, waar de islamitische Rohingya’s een minderheid vormen. Niemand heeft de golf van geweld van de afgelopen drie maanden aan den lijve ondervonden. Nieuws komt alleen tot hier als gerucht, via het internet, via de telefoon en vooral via via. Niemand weet wat waar is en wat niet, maar wat ze horen maakt hen bang en verdrietig.

Muhammad Yunus is ondergebracht in ‘Hotel Kuta Bali’, een ander opvangcentrum, niet ver van ‘Pelangi International’, en bijna even desolaat. Hij zit verslagen in een hoekje: ‘Net vanochtend heb ik een telefoontje gekregen: alle vijf mijn broers zijn verdwenen. ’s Nachts zijn zij uit ons huis gehaald.’ Hij vreest dat zij niet meer leven, want er komt zoveel slecht nieuws uit Birma de laatste drie maanden, zegt hij. ‘Het is nog nooit zo erg geweest.’

Hij was 13 toen zijn vader hem zei dat hij moest vertrekken. ‘Ga weg, zei hij, ga weg uit Rakhine. Jij bent mijn liefste zoon. Jij moet het beter krijgen dan ik. Ga naar om het even welk land. Alles is beter dan hier.’ En Yunus vertrok. Hij vluchtte naar Bangladesh, van daaruit naar Thailand, en toen naar Maleisië, waar hij lang heeft gewerkt op plantages. En nu zit hij hier.

Hij is 30, maar wordt al grijs aan de slapen. ‘Niemand wil ons hebben en neem ze dat eens kwalijk. Wij weten zelf al niet meer waar wij thuishoren. En wij kunnen niets. Wij hebben nooit wat geleerd. Wij mochten niets leren. Dat was nergens voor nodig, zeiden ze. Nu is mijn hoofd leeg. Ik denk over wat ik moet eten, en waar ik vanavond moet slapen. Meer denk ik niet. Ik leef als een aap in het bos.’

Muhammad Yunus draagt net als de meeste anderen een ‘longhi’, de traditionele Birmese rok voor mannen. Maar dat maakt hen nog geen Birmezen in de ogen van de andere Birmezen. Die verachten de Rohingya, die niet alleen moslims zijn, en niet zoals de rest boeddhistisch, maar ook nog eens ‘zwart’: zij lijken uiterlijk veel meer op Bengali, of Indiërs dan op etnische Birmezen.

‘Ze zeggen dat wij geen Birmezen zijn. Maar waar we dan vandaan komen, weet niemand. Ze zeggen: ‘ga terug naar je eigen land’, maar ik heb geen land. Vertel me wat mijn land is: het kan mij niet schelen waar het is, ik zal er graag heen gaan.’

Alle mannen hebben soortgelijke verhalen. ‘Wij kregen een tijdelijk identiteitsbewijs. Daarmee mocht je tien kilometer van je huis. Ging je verder, dan gooiden ze je in de gevangenis. Als je na acht uur ’s avonds op straat was ook. Als je naar het buitenland vlucht, wordt je naam geschrapt. Dan houd je op te bestaan. Je komt Birma nooit meer in.’

Muhammad Yunus heeft zijn vader nooit meer gesproken, maar via via hoorde hij dat die nog leeft. ‘Het is onmogelijk rechtstreeks met Rakhine te bellen.’ Het nieuws over de verdwijning van zijn broers hoorde hij ook pas weken later.

De mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch maakt in een rapport melding van razzia’s op Rohingya-dorpen, van militairen die op de Rohingya’s schieten en van massale verdwijningen van jonge mannen.


Schokkende spandoeken

Voor de poort van hotel Kuta Bali zijn schokkende spandoeken opgehangen met de meest afgrijselijke foto’s van afgehakte hoofden en ledematen. De tekst bij de foto’s luidt: ‘Hier wonen wij’ en ‘Myanmar Rohingya Muslims’.

De Rohingya’s zeggen dat zij de spandoeken zelf hebben gemaakt, maar vermoedelijk hebben zij daar wat hulp bij gehad: de spandoeken zijn gemaakt in de onmiskenbare stijl en de kleuren van spandoeken van radicale moslimgroepen in Indonesië. Die radicalen hebben de Rohingya’s geadopteerd als ‘moslimbroeders’, en hun vervolging tot onderwerp nummer één op hun websites gemaakt. De ‘massamoord op de moslimbroeders in Birma’ heeft geleid tot wereldwijde demonstraties. In Jakarta werd de Birmese ambassade belaagd. Demonstranten droegen spandoeken met bizarre teksten als ‘Rakhine Zionis’. Want wie moslims doodt is per definitie een vijand van de islam en dus een zionist.

Ruimte voor nuance is er ook elders niet. In Makassar, op het eiland Sulawesi, gingen moslim-demonstranten zelfs boeddhistische tempels te lijf omdat Birmezen boeddhisten zijn en alle boeddhisten dús medeplichtig zijn aan de dood van al die Rohingya’s.

De Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono ziet de kwestie ook vooral als religieus: hij heeft de kwestie niet aangekaart bij de VN, maar bij de internationale Organisatie van Islamitische Samenwerking.

De mannen in de opvanghotels in Medan zijn verbaasd over alle plotselinge aandacht, die zelfs al leden van de Indonesische regering hierheen heeft gebracht. Salim: ‘Het is al veertig jaar erg in Rakhine.’ Maar zij hopen dat die ertoe zal leiden dat zij nu eindelijk aan de beurt komen voor een plekje in Australië of Nieuw-Zeeland. Pas dan zullen zij een nieuw leven kunnen beginnen. En daarvoor zijn zij al die jaren geleden op hun wrakke bootjes het land uit gevlucht.


De Volkskrant, za. 18-08-2012


==

Commissie Birma gaat geweld onderzoeken

De regering van Birma heeft vrijdag een commissie in het leven geroepen die het sektarische geweld in het land gaat onderzoeken. Bij onlusten tussen de boeddhistische Rakhine en islamitische Rohingya’s kwamen in juni zeker 83 mensen om. Tienduizenden mensen sloegen op de vlucht.
President Thein Sein heeft oproepen van de Verenigde Naties en mensenrechtengroepen om onafhankelijke internationale onderzoekers toe te laten verworpen. Volgens hem is de onrust een binnenlandse aangelegenheid. De 27 leden tellende commissie zal worden voorgezeten door een gepensioneerde functionaris van het ministerie van Religieuze Zaken. Op 17 september presenteert de commissie haar bevindingen.
Intussen zeggen buitenlandse mensenrechtengroepen teleurgesteld te zijn over de houding van de Birmese oppositieleidster Aung San Suu Kyi jegens de Rohingya’s. Suu Kyi, bekend als de stem van de vertrapten in Birma, ontwijkt al weken vragen over de Rohingya’s. Volgens de mensenrechtengroepen is Suu Kyi veranderd van een politieke gevangene in een echte politicus.


zelfde krant, zelfde dag..