Nederlands Nieuw-Guinea: van Thuisland tot OverdrachtDatum: 14 november 2010
Tijdstip:
Locatie: Museum Bronbeek, Velperweg 147, Arnhem
De sprekers zijn:
Dr. P.J. Drooglever: 'Nieuw-Guinea van thuisland tot overdracht'.
Mark Lohnstein: 'Persevero. Het Papoea Vrijwilligerskorps (PVK): soldaten voor een onafhankelijk West-Papoea'.
Wouter Meijer: 'Schipperen in niemandsland. Willem Oltmans en de kwestie Nieuw-Guinea'.
Nico Jouwé: 'In Holland(ia) staat een huis'.
Themazondag
14 november 2010
| Nederlands Nieuw-Guinea: van thuisland tot overdracht | 10.00 – 11.00
11.00 – 11.05 11.05 – 11.30 11.30 – 12.00
12.00 – 13.00 13.00 – 14.00 14.00 – 14.30
14.30 – 15.00
15.00 | Ontvangst met koffie of thee en spekkoek
Opening door Frans Sulilatu, dagvoorzitter Dr. P.J. Drooglever: Nieuw-Guinea, van thuisland tot overdracht Mark Lohnstein: Persevero. Het Papoea Vrijwilligerskorps (PVK): soldaten voor een onafhankelijk West-Papoea Groep geel: Indisch lunchbuffet Groep blauw: Indisch lunchbuffet Wouter Meijer: Schipperen in niemandsland. Willem Oltmans en de kwestie Nieuw-Guinea Nico Jouwé: In Holland(ia) staat een huis
Afsluiting door Frans Sulilatu | |
Deze themazondag is de eerste in het cultureel programma, dat u in het winterseizoen 2010-2011 op het Arnhemse landgoed Bronbeek wordt aangeboden. De organisatie is in handen van de Stichting Klein Bronbeek en de Stichting Indisch Erfgoed in samenwerking met het Koninklijk Tehuis voor Oud-militairen en Museum Bronbeek.
Nieuw-Guinea-delegatie naar Soestdijk, 1950 V.l.n.r. V. de Bruijn, M. Kaisepo, J. Ariks, A. Arfan en N. Jouwe (Nationaal Archief/Anefo)
Nederlands Nieuw-Guinea: van thuisland tot overdracht
Het verhaal over de laatste jaren van het Nederlandse bestuur over Nieuw-Guinea speelt zich af op verschillende terreinen: de dekolonisatie van Indonesië, de binnenlandse politiek van Nederland, de bestuursgeschiedenis van Nieuw Guinea en de internationale betrekkingen.
De overdracht van Nieuw-Guinea was een speerpunt van zowel de Nederlandse als Indonesische regering en ging gepaard met militaire conflicten tussen deze twee landen. Nederland had de beschikking over het in 1961 opgerichte Papoea Vrijwilligers Korps (PVK), Indonesië zijn speciale commando onder leiding van kolonel Soeharto. Tegelijkertijd werkte Nederland aan de vorming van een toekomstig onafhankelijk West-Papoea. Beide regeringen
zochten voor hun standpunt steun bij de pas aangetreden Amerikaanse president John F. Kennedy. Op 19 december 1961 kondigde Indonesië officieel aan dat Nieuw-Guinea gewapenderhand zou worden bevrijd. Secretaris-generaal van de Verenigde Naties Oe Thant riep beide partijen op hun vijandelijkheden te staken. Amerika wilde een gewapend conflict vermijden, waarbij ook de Sovjet Unie betrokken zou kunnen raken. Nieuw-Guinea was een politieke en militaire onontwarbare kluwen geworden. Uiteindelijk werd op 15 augustus 1962 het akkoord gesloten waarbij werd vastgelegd dat Nieuw-Guinea tot 1 juli 1963 onder toezicht van de Verenigde Naties zou staan en daarna aan Indonesië zou worden overgedragen. Dat jaar werd ook het PVK ontbonden.
De eigenzinnige Nederlandse journalist Willem Oltmans speelde een opmerkelijke rol in de kwestie Nieuw-Guinea. Van huis uit aangespoord zich in de Indonesische kwestie te verdiepen, zocht hij vol verve zijn weg in het
schemergebied tussen journalistiek, diplomatie en politiek activisme om het Indonesische standpunt naar buiten te brengen. Echter het Nederlandse publiek had er geen belangstelling voor. Oltmans was een van de weinigen die zich openlijk verzette tegen het Nederlandse beleid inzake Nieuw-Guinea.
In augustus 1962 kwam Papoealeider Nicolaas Jouwe met zijn vrouw en twee kinderen aan op Schiphol. Hij was ervan overtuigd binnen niet al te lange tijd terug te keren naar een vrij West-Papoea. Maar dat pakte anders uit. Een paar honderd Papoeagezinnen kwamen eveneens naar Nederland. In tegenstelling tot de Molukkers werden de Papoeas, evenals de Nederlands-Indische repatrianten, verspreid over Nederland ondergebracht.
website