Noken voorgedragen als Cultureel Werelderfgoed

Noken voorgedragen als Cultureel Werelderfgoed


Indonesië heeft de VN-organisatie UNESCO gevraagd de noken uit Papua in 2011 op de lijst van het Cultureel Werelderfgoed te zetten. Dat heeft het Het ministerie van Cultuur en Toerisme in Jakarta gemeld. Een noken (net of zak in de lokale taal op Biak) heeft een aantal symbolische betekenissen omdat er voedsel, dieren en kinderen in worden vervoerd en baby's mee in slaap worden gewiegd.Volgens het ministerie zijn naast de noken ook de traditionele dansen uit negen dorpen op Bali en het 300 hectare grote miniatuurpark TMII in Oost-Jakarta voorgelegd voor erkenning als Cultureel Werelderfgoed. De voordracht van de noken is overigens een gedeeltelijke overname van de aanbevelingen van de internationale conferentie over de culturele diversiteit van Papua, die in november in Jayapura werd gehouden.


Bescherming tegen de zon
Een traditionele noken is het draagnet, waar bijna alles in vervoerd wordt van zoete aardappelen en varkentjes tot kinderen, met het hengsel over het hoofd en afhangend op de rug. Zowel leeg als vol dient het ook als bescherming tegen de felle zon. Een noken is symbolisch voor vrede, welvaart en vruchtbaarheid. Het draagnet is een van de meest populaire accessoires bij Papua's. Elke stam heeft zijn eigen motieven en vlechtwerkstijlen. Draagnetten van mannen kunnen verwijzen naar verschillende fasen van initiatie. Tegenwoordig wordt vrijwel iedere tas uit Papua als noken aangeduid. Er worden nu gevlochten draagtassen van kunststofvezels en nylon snaren gemaakt die aan (veelal Chinese) winkeliers worden verkocht voor de handel met toeristen. Voor kleinere noken worden ook nog bladeren van de pandanus-plant gebruikt. Vaak maken moeders uit Papua de draagnetten om het schoolgeld voor hun kinderen te betalen. De Mee-stam in het Paniai-gebied gebruikt het woord 'agiya' voor noken. In de Baliemvallei vind je nog incidenteel de naam 'Su-ebe' terug. Rond het Sentanimeer duikt de naam holoboi op, terwijl de grotere noken 'adel noken' wordt genoemd.

Lees verder op de site van Papua Erfgoed