Rampen TropenmuseumRedactie - 17 maart 2011.
De leegte na een ramp. Foto van Oscar Motuloh...
Met de rampfoto's van Japan vers op het netvlies, valt de opening van de tentoonstelling 'Soulscape Road' op een bijzonder moment. Het werk van de Indonesische fotograaf Oscar Motuloh laat overweldigende, dodelijke rampen zien. Tsunami's, aardbevingen, modderstromen. De mens en het door hem gemaakte landschap zijn weggevaagd. Het Tropenmuseum toont vanaf 18 maart tot en met 24 juli dramatische foto's in haast abstracte zwart-wit beelden.
Soulscape Road is voor het eerst in Nederland te zien. Oscar Motuloh: 'Terwijl ik de foto's maakte, was ik getuige van de meedogenloosheid van de natuur. De beelden bieden een bezoeker van het Tropenmuseum de mogelijkheid te reflecteren op universele natuurrampen. Wanneer je de beelden bekijkt, voel je je even als een overlevende na een ramp: je overziet de destructie. De ramp komt angstvallig dichtbij, je kunt er niet omheen. Of het nu natuurrampen zijn of tragedies die door menselijke fouten zijn veroorzaakt, ze worden onvermijdelijk steeds aan ons voorgeschoteld door Moeder Natuur. We hopen de natuurkrachten te bedwingen, maar de werkelijkheid is anders. Meestal worden we onverwachts overspoeld of overdonderd.'
Door geabstraheerde foto's te tonen, ziet de bezoeker een universele en tijdloze ramp. Oscar Motuloh fotografeerde in Indonesië, maar de foto's hadden eigenlijk overal genomen kunnen worden, zoals nu in Japan. De tentoonstelling laat ook zien hoe sommige rampen nog steeds voortduren, modderstromen die al jaren komen en blijven vernietigen. Nieuwe rampen die zich voltrekken. Zo zijn volledige dorpen in de omgeving van Soerabaja op Java verzwolgen door een modderstroom, die in 2006 werd veroorzaakt door een immens boorgat van het gasbedrijf Lapindo.
De wereld wordt voortdurend opgeschrikt door vernietigende catastrofes, zoals vorige week na de aardbeving en tsunami in Japan. Eerst is er veel aandacht in de media voor het leed van de slachtoffers, maar die ebt al snel weg wanneer de journalisten zich op een volgend nieuwsfeit storten. Oscar Motuloh laat de bezoeker met zijn werk nadenken over de nasleep: hij toont een verlaten, in de steek gelaten wereld zonder mensen. Wat nu?
Het Tropenmuseum presenteert deze tentoonstelling omdat de beelden mondiale problemen en rampen dichterbij kunnen brengen. De verhalen achter de foto's zeggen iets over het belang van duurzaamheid en de noodzakelijkheid van internationale solidariteit, thema's die aansluiten bij de missie van het Tropenmuseum en het Koninklijk Instituut voor de Tropen.
Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2, Amsterdam.
de echo