donderdag 19 februari 2009 | Bron: ap
Wereldwijd 2.500 talen bedreigd
PARIJS - Zo’n 2500 van de zesduizend talen die de wereld rijk is lopen het gevaar uit te sterven. Dat hebben taalkundigen donderdag gezegd bij de presentatie van hun online atlas van bedreigde talen.
Volgens de nieuwe atlas, de derde in zijn soort en tot stand gekomen in opdracht van de Unesco, zijn er de afgelopen drie generaties tweehonderd talen uitgestorven en zijn er op dit moment 199 talen met minder dan tien sprekers. Een van de laatste talen die de afgelopen tijd uitstierven was het Eyak, waarvan de laatste spreker vorig jaar in Alaska overleed.
Verdwijning cultureel erfgoed
'De dood van een taal leidt tot de verdwijning van vele vormen van niet tastbaar cultureel erfgoed', zei directeur-generaal van de Unesco Koïchiro Matsuura. Hij noemde gedichten en grappen, maar ook kennis van de natuurlijke omgeving als voorbeeld.
Voornaamste redenen voor het verdwijnen van een taal zijn oorlogen en de gedwongen verhuis van mensen. Talen verdwijnen ook omdat migranten hun moedertaal achter zich laten en vervangen door de taal van hun nieuwe heimat, als een middel om beter te integreren. Er zijn echter ook voorbeelden van streken, zoals Australië, waar bedreigde talen momenteel gesproken worden door jongeren, wat de hoop voedt dat die talen zullen overleven.
Paradox
Een paradox is dat regio’s met de grootste linguïstische verscheidenheid ook die met de meeste bedreigde talen zijn. India (196), de VS (192), Indonesië (147), China (144), Mexico (144) en Rusland (136) zijn de landen met de meeste bedreigde talen. In Frankrijk zijn er dertien talen 'ernstig in gevaar', zoals het Bretoens en het Occitaans.
De atlas stelt gebruikers in staat zelf bijdragen te leveren en te zoeken op verschillende criteria, zoals het aantal sprekers of het geografische taalgebied. De bedoeling van de atlas is de interesse voor taalkunde aan te wakkeren. De Atlas laat zien dat talen overal ter wereld verdwijnen, van de Verenigde Staten en Frankrijk tot in Zuidelijk Afrika. svh
De Standaard