Op reis met een would be Taliban

Op reis met een would be Taliban
13-5-2011 17:20

Het vliegtuig naar Bangkok zit vol. Ook de stoel naast mij ontsnapt er niet aan. Als de eigenaar van stoel 50a zich aandient denk ik: dit is mijn verdiende straf. In de wachtkamer had ik hem al gezien: een jonge Indonesiër in een Taliban outfit: wijde broek, lang hemd met opstaand boordje, wit petje en baardhaartjes. ‘Daar heb je er weer zo een’, had ik gedacht. Een radicaal, een moslim die van Indonesië een Saudi Arabië wil maken of erger nog: Afghanistan.


Ik kom ze wel eens tegen. In de ‘pesantren’, de koranschool, bijvoorbeeld. Vooral die in ‘Ngruki’, waar Abu Bakar Baashir preekt, en waar een opvallend groot aantal van de bekendste Indonesische terroristen in de klas heeft gezeten.

Tijdens een van mijn bezoeken aan die school vroeg precies zo’n Taliban-type mij: ‘wat vind je eigenlijk van de islam in Indonesië?’ Enthousiast antwoordde ik: ‘Wat ik nou zo leuk vind van de islam hier is dat de Indonesiërs die gemengd hebben met al hun bijgeloof en hun oude godsdiensten. Ze hebben de islam opgenomen in hun eigen cultuur, en er hun heel eigen, open versie van gemaakt. Prachtig!’

Hij keek mij aan en zei: ‘En precies daar willen wij een eind aan maken. Wat wij moeten hebben is de ZUIVERE islam.’
Ik: ‘Zoals in Saudi-Arabië?’
Hij: ‘Precies.’

Promotie
Saudi-Arabië pompt miljoenen in Indonesië om dit idee te promoten. Zij financieren de bouw van moskeeën, zij financieren politieke partijen, zij financieren, indirect, waarschijnlijk ook de moslimterroristen in het land. Die planten zich ondergronds voort en lijken onuitroeibaar. De ene groep is nog niet opgedoekt of de volgende dient zich aan.

Deze schuift langs mijn vooruitstekende knieën naar zijn stoel aan het raam. Om zijn buik hangt een tasje, dat hij krampachtig vastklemt. Hij is nerveus, en dat maakt mij nerveus, nee: alert. Je weet het maar nooit. Wat je al niet allemaal kunt bedenken, als je iemand niet kent. Je kunt het zo gek maken als je maar wil.

Hij blijft nerveus, kijkt nauwkeurig naar de veiligheidsvideo, en doet de veiligheidsgordel om zoals het wordt voorgedaan. Dat heeft hij duidelijk nog nooit gedaan. Deze Taliban heeft nog nooit gevlogen. Hulpeloos kijkt hij om zich heen. Hij spreekt geen Engels, weet niet wat de Thaise stewardess vraagt, en bestelt met een aarzelend handgebaar hetzelfde als ik heb besteld (hij heeft geluk: geen varken, geen alcohol).

Hij zuigt intussen alle indrukken in zich op. Nieuwsgierig vraagt hij: wat is dat voor een ruimte? En wijst naar een deurtje waar voortdurend mensen verdwijnen en weer tevoorschijn komen. ‘Het toilet.’

Een immigratieformuliertje brengt hem aan het zweten. Ik vertel waar de familienaam moet (’ik heb nog geen familie, ik ben nog niet getrouwd’), geboortedatum, nummer van het paspoort, geslacht… Hij kan amper schrijven.

Pakistan
Hij blijkt 23 en heeft geen idee waar hij heen gaat. Hij heeft een ticket naar Lahore, Pakistan. ‘Daar wacht een vriend op mij en die vertelt mij hoe het verder gaat.’ Hij gaat er naar een soort school, ‘godsdienst en zo’, voor vier maanden. Hij is uitgekozen in zijn pesantren in Jakarta, waar hij woont. Om naar Pakistan te gaan. Die hebben hem dat ticket gegeven, hem in Jakarta op het vliegtuig gezet, en vrienden in Pakistan gewaarschuwd dat hij eraankomt.

Als het toestel is geland in Bangkok, help ik hem zijn ‘gate’ te vinden, dan zeggen wij dag. Ik wens hem succes in Pakistan. Hij kijkt mij dankbaar aan. Zijn hand is klam.

En ik denk: wat zullen ze hem daar leren, in vier maanden, een jongeman die niet kan schrijven en niet weet wat een toilet is.

--------------------------------------------------------------------------------
Weblog Zuidoost Azië
NOS
Michel Maas