Stemmen voor corruptie
Weblog Zuidoost-Azië
Michel Maas
21-9-2011 01:45
Vroeger was Ambon ‘murni’, zuiver, zucht de oude Ambonees. Maar Ambon is Ambon niet meer. Het wordt steeds meer ‘Indonesië’ en dat is niet best: ‘Nu sluipen ook hier de gewoonten van Jakarta binnen.’ Hij bedoelt: Ambon wordt net zo corrupt als de rest.
Er moet betaald worden. Voor alles. ‘Als je werk zoekt bij de overheid, moet je betalen. Als je niet betaalt zak je voor je test. Als je bij de politie wil, moet je betalen. Tien, vijftien miljoen en meer (meer dan duizend euro, een kapitaal voor de meeste mensen). Het leger is hetzelfde. En al dat geld, dat verdien je niet terug met je salaris. Dat is de bron van corruptie. Daar begint het.’
Ik kan het alleen maar bevestigen. Ik weet dat het zo werkt in Indonesië. Bijna alles loopt hier op smeergeld. Je betaalt het om je papieren sneller te regelen, je betaalt het als de agent je op straat aanhoudt, omdat hij je anders het leven zuur kan maken, je betaalt het als je op school zit en je een voldoende wil. Om op een universiteit te komen moet je betalen, om een tentamen te halen moet je betalen, om een diploma te halen moet je betalen. Er komt geen einde aan. En het ergst zijn de scholen die opleiden tot hogere ambtenaren. Als je een hoge ambtenaar wil worden moet je een fortuin neertellen.
En dat moet je terugverdienen. En dat lukt niet van een salaris van niet veel meer dan vijfhonderd euro in de maand.
Indonesiërs wijten de corruptie aan de Nederlanders en de VOC. Dat doen ze met alles wat er mis is in het land. ‘350 jaar bezetting’, zeggen ze dan. En dan tellen de 64 jaar onafhankelijkheid ineens even niet.
De oude Ambonees heeft er een andere verklaring voor: ‘Het komt door de democratie’, zegt hij.
Hij wijst naar een verkiezingspamflet. Binnenkort wordt er een nieuwe ‘bupati’, regent, gekozen voor centraal Ambon.
‘Om gekozen te worden moet je veel geld uitdelen. Honderden miljoenen. Anders word je niet gekozen. Je moet mensen beloften doen. Je moet geld lenen. En als je gekozen bent, heb je vijf jaar om het terug te verdienen. Oud-president Abdurrahman ‘Gus Dur’ Wahid zei vroeger al dat parlementariërs, gouverneurs en bupati’s vier jaar hard werken voor zichzelf, en een jaar voor het volk.’
De praktijk geeft hem gelijk. Bijna dagelijks staan gouverneurs, bupati’s en andere volksvertegenwoordigers staan bijna dagelijks terecht voor de rechtbank van de anti corruptie commissie KPK. Voor de percentages die zij opstrijken van elk overheidscontract.
De oude ambonees heeft gelijk.
Maar het is een verontrustende gedachte: democratie als bron van corruptie.
Want wat is het alternatief.
NOS