Muzikale herinnering aan vergeten ‘warga negara’s’ in Indonesië

Colourful City Koor: Cry for Humanity


Met dank aan en geschreven door Frank Antonie van Alphen.

Muzikale herinnering aan vergeten ‘warga negara’s’ in Indonesië

Nijmegen: Vergeten, maar niet vergeten, zo heet het nieuwe project van het Nijmeegs Colourful City Koor. O.l.v. muzikanten Johnny Rahaket en Wouter Muller en met medewerking van actrice, zangeres en cabaretière Wieteke van Dort wordt de liederenvoorstelling opgevoerd in het verenigingsgebouw van Overasselt. Vergeten, maar niet vergeten vestigt de aandacht op een vergeten groep: de warga negara’s. Dat zijn Indische mensen met de Nederlandse nationaliteit die na de Indonesische onafhankelijkheid in de gordel van smaragd achterbleven. Veelal waren ze in dienst van de koloniale overheersers geweest. Wouter Muller: ,,Tot einde december 1951 konden de Indische Nederlanders ‘kiezen’ tussen weggaan of blijven. Ik zeg ‘kiezen’ omdat er eigenlijk geen vrije keuze was.”
Muller doelt op het verschil tussen de achterblijvende kansarmen, en de veelal uit hogere kader afkomstige vertrekkers. ‘’Ik zie de blijvers niet als losers, maar vooral als een groep die door historische en politieke omstandigheden onfortuinlijk tussen wal en schip is geraakt. En daar op eigen kracht niet wist uit te komen.”
De Indo’s die achterbleven, verloren hun Nederlanderschap en werden Indonesisch staatsburger. Een groot deel belandde in erbarmelijke leefomstandigheden. Vanwege de koloniale afkomst werd deze minderheidsgroep het mikpunt van discriminatie en uitsluiting. Maar een deel van die minderheid slaagde er ook in, om het hoofd boven water te houden. En zich in de loop der jaren een redelijk tot goed materiaal bestaan te verwerven.
‘‘Maar het feit dat een groot aantal warga’s van meet af aan in zeer behoeftige omstandigheden verkeerde die je zonder hulp van derden niet kon overleven”, weet Wouter Muller.
In 1995 werd de Stichting Halin (hulp aan landgenoten in Indonesië) opgericht, om de voormalige Indische Nederlanders van een kleine maandelijkse financiële ondersteuning te voorzien. Muller: ‘’Om te overleven moeten ze dagelijks Indonesiër onder de Indonesiërs zijn. Maar diep van binnen voelen ze zich Indo, Nederlander. Velen spreken onder elkaar Nederlands, kennen het Wilhelmus en weten nog alles van Wilhelmina en Juliana. Die culturele bagage bepaalt nog altijd hun identiteit.”
Voor het startconcert in Overasselt schreef Wouter Muller een aantal liederen over de warga negara’s en hun bijzondere band met Nederland. Met speciale gast Wieteke van Dort die de Stichting Halin al jaren een zeer warm hart toedraagt. In mei zal het initiatief in onder meer Enschede, Den Haag, Arnhem en Nijmegen onder de aandacht worden gebracht.
Daarna zal het Colourful City Koor met Wouter Muller en band door Indonesië gaan toeren. Met onder meer concerten in Jakarta en Surabaya. En op de Universiteit Negeri Yogyakarta waar aan een gemeenschappelijk optreden met een zestig man sterk orkest gewerkt zal worden, plús vijftigkoppig koor. Dat betekent in totaal honderdzestig man op het podium. Dat moet toch wel de aandacht kunnen vragen.

Dagblad de Gelderlander 7 januari 2012