De Volkskrant, 13-10-2012
Boeken – Pubers versus de klassiekers
Wat zegt de leeslijst middelbare scholieren nog? Maaik G. (17, vwo 6 van het Eerste Christelijk Lyceum in Haarlem) over Heren van de Thee.
Door Matthea Westerduin
“Op de eerste pagina beschrijft Hella Haasse een El Dorado, een mooi plekje in het Indië van de 19de eeuw, met veel groen, zon en bergen. Ze gebruikt ontzettend mooie woorden en geeft veel details. Door haar beschrijvingen zie je meteen voor je wat de verschillende personages zien.
Heren van de thee is een triest verhaal. Rudolf, een jongen uit Deventer, heeft er alles voor over een theeplantage te beginnen in Indië. Het lukt hem de plantage winstgevend te maken, maar hij vergeet de rest. Zijn vrouw is ongelukkig: aan het einde van het boek wordt ze zelfs een beetje krankzinnig. Voor Rudolf draait alles om thee en respect.
De familie van Rudolf bepaalt alles voor hem. Ik vond dat apart om te lezen: hoe centraal familie staat – dat is natuurlijk ongelukkig geformuleerd – ik snap dat je van je familie houdt, maar dat zij alles dicteren, daar kan ik me moeilijk iets bij voorstellen. Zo is Rudolf van de kaart als zijn jongste broer het bedrijf van zijn vader mag overnemen. Ik ben ook de oudste, maar zou het niet erg vinden als mijn broertje meer aanzien zou krijgen dan ik.
Het boek bleef lang hangen. De hoofdpersoon begint aan een riskante onderneming. Maar hoewel hij wordt tegengewerkt gaat hij door. Toen ik het boek uit had dacht ik: zou ik dat ook doen? Ik vind dat je op je doel moet afgaan, maar Rudolf gaat te ver in zijn ambitie.
Boeken laten meestal iets van een schrijver zien, maar Haasse laat heel verschillende perspectieven zien. Je leest over mensen die naast elkaar leven, maar alles anders ervaren. Dat vind ik mooi. Zo denken Rudolf en zijn vrouw samen ergens voor te gaan, maar ze beleven het heel verschillend. Ook vind ik het gaaf dat Haasse zelf uit die streek komt. Ik kom uit Heemstede, dat zou niet zulke spannende verhalen opleveren.”
Hella Haasse: Heren van de thee. Querido; € 12,50