Muskens schreef standaardwerk over Indonesië
Hilversum (van onze redactie) 17 april 2013 –
Afgelopen nacht overleed Tiny Muskens. Hij heeft veel betekend voor de geschiedschrijving van Indonesië en het Indonesische katholicisme. “Zijn proefschrift is zonder meer een standaardwerk te noemen”, zegt pater Huub Boelaars, missieprocurator van de Nederlandse kapucijnen.
Missioloog
Muskens, in 1962 priester gewijd voor het bisdom Den Bosch, werd door bisschop Willem Bekkers naar Nijmegen gestuurd om missiologie te studeren. Voor zijn promotieonderzoek bezocht hij diverse landen in Azië. Vooral in Indonesië bracht hij veel tijd door.
Soekarno
Het resultaat van zijn onderzoek was een proefschrift waarvan de handelseditie in 1969 verscheen onder de titel Indonesië. Een strijd om nationale identiteit, nationalisten, islamieten, katholieken. Daarin beschrijft Muskens hoe onder leiding van Soekarno één natie ontstond, bestaande uit vele volkeren en talen. De grote verdienste van Soekarno is volgens Muskens dat hij eenheid in die verscheidenheid bracht en dat hij zich krachtig opstelde tegen moslims die van Indonesië een islamitische staat wilde maken.
Geschiedschrijver Indonesische kerk
Begin jaren zeventig gaf de Indonesische Bisschoppenconferentie Muskens de opdracht om de geschiedenis van Katholieke Kerk in Indonesië te schrijven. Dat leidde tot het vijfdelige Sejarah Gereja Katolik Indonesia (‘Geschiedenis van de Katholieke Kerk in Indonesië’).
Baanbrekend“Dit werk was baanbrekend, omdat het binnen de kerk van Indonesië de ogen opende voor de identiteiten van andere volkeren van de archipel. Dat leidde tot een intensieve samenwerking”, aldus pater Boelaars, die bij dezelfde hoogleraar promoveerde als Muskens: de franciscaan Arnulf Camps. Boelaars’ proefschrift Indonesianisasi gaat over het ‘omvormingsproces van de katholieke kerk in Indonesië tot de Indonesische katholieke kerk’.
Secretaris-generaal
Muskens was acht jaar lang secretaris-generaal van de Indonesische Bisschoppenconferentie. In die hoedanigheid richtte hij het documentatiecentrum van de gezamenlijke Indonesische kerkprovincies op.
Indonesië 1945-1995
In 1994 werd Muskens benoemd tot bisschop van Breda. Onder zijn invloed publiceerde de Nederlandse Bisschoppenconferentie een jaar later een brief naar aanleiding van de herdenking van de 50ste verjaardag van de onafhankelijkheid van Indonesië. Daarin wordt gesteld dat Nederland het Indonesische streven naar onafhankelijkheid te lang heeft miskend. Tegenover Trouw zei Muskens over de kerkelijke houding jegens de Indonesische vrijheidsstrijd: “Er heerste inderdaad grote onverschilligheid. De Nederlandse bisschoppen beschouwden Indonesië in hoge mate als een zaak van het Vaticaan en de betrokken missiecongregaties.” Katholieke missionarissen stelden zich volgens Muskens neutraal op tijdens de politionele acties; bovendien “was er, door de grote afstanden, gebrek aan informatie.”
In 2004 ging Kruispunt TV met bisschop Muskens op reis naar Indonesië, dat hij als zijn tweede vaderland beschouwde:
video bij RKK.nl
wo 17 apr 2013 - 19:03