Geld voor de kinderen van Pra Yuwana

Geld voor de kinderen van Pra Yuwana

21 november 2013 | tekst Kathie Mollema



In de stad Yogyakarta in Indonesië zijn nog steeds de sporen te zien die Nederland achterliet in de tijd dat het land nog in Nederlands bezit was. Een voorbeeld hiervan is het weeshuis Pra Yuwana. Een overblijfsel van de Nederlanders die criminele kinderen in Nederlands-Indië probeerden op te voeden.
Aan het einde van de negentiende eeuw werd in Nederland een verbond gesloten om criminaliteit onder de jeugd te bestrijden. Dit verbond heet het ‘Verbond der Verenigingen Pro Juventute’. Ook in Nederlands-Indië werd het verbond doorgevoerd. Dit resulteerde in een aantal opvoedingsgestichten in grote steden als Jakarta, Bandung, Surabaya, Semarang. Ook in Yogyakarta werd een opvoedingsgesticht opgericht. In 1988 besloot de Indonesische regering om alle gestichten te sluiten. Inmiddels heeft de regering de meeste gebouwen in beslag genomen, behalve in Yogyakarta. Aangezien de sultan van Yogyakarta eigenaar was van de grond, kon de Indonesische regering het gesticht niet overnemen.

Het gesticht in Yogyakarta is geen opvoedingsgesticht meer. Het is een weeshuis voor kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden en heeft de naam ‘Pra Yuwana’ gekregen. Kinderen komen er terecht via de school die bij het weeshuis hoort, een zogenaamde LOM-school. Deze school is voor kinderen die het moeilijk vinden om te leren; ze krijgen hier speciaal onderwijs. Nadat alle tehuizen in heel Indonesië gesloten waren, dreigde het tehuis in Yogyakarta ook te moeten sluiten door geldgebrek. Joan Linthorst, een Nederlandse vrouw die al jaren in Indonesië woont, heeft zich ingezet voor het weeshuis. “Dat die kinderen zo afhankelijk waren, dat raakte mij het meest.”

In 1995 raakte Joan betrokken bij het weeshuis. “Toen ik het weeshuis voor het eerst zag, was het er verschrikkelijk. Het huis was zo vies en het stond op instorten. De gebouwen waren er wel, maar het werd niet onderhouden. Indonesische mensen kennen geen onderhoud, die laten het gewoon versloffen. Neem bijvoorbeeld de school. Die bestaat uit vier lokalen. Elk lokaal moest vervangen worden, maar de kinderen moesten ook gewoon les krijgen. We hebben steeds een gedeelte opgeknapt, zodat de kinderen nog een plek hadden om naar school te gaan.”

“Sommige kinderen hebben eigen ouders en gaan hier alleen naar school. Maar er zijn ook weeskinderen die van straat worden geplukt en in het weeshuis worden geplaatst, waar ze dan ook naar school gaan.” In het weeshuis zitten momenteel 28 leerlingen waarvan de meeste kinderen gewoon ouders hebben. “Van die 28 kinderen wonen er tien permanent in het weeshuis. Gelukkig zijn niet alle kinderen die vast in het huis wonen wees. Een paar kinderen hebben nog ouders, maar die kunnen de zorg simpelweg niet meer betalen.”

“Vroeger was dit heel anders. Dan kwam er een jong meisje van 18 jaar haar kind afstaan omdat ze weer als maagd de kampong (een dorp, red.) in moest, nu is dat niet meer zo”, vertelt Joan. Nog steeds komen er ouders die hun kinderen in het weeshuis achterlaten omdat ze er niet meer voor kunnen zorgen. “Er kwam eens een vrouw met tien kinderen en zij liet vijf van die kinderen achter in het weeshuis. Ik heb aan haar gevraagd of ze niet gewoon aan de pil kon gaan. Ze antwoordde dat dat tegen haar geloof was.”

Veel geld voor het weeshuis is er niet. Joan probeert te helpen met donaties uit Nederland en geld vanuit haar eigen bedrijf. “Mijn man is tassenmaker, daar is het allemaal mee begonnen.” Samen met haar man Nanang Maramurti is ze de leermakerij, Jaya Langgeng, begonnen. Dit bedrijf hebben ze samen opgezet in 1992. Sinds het ontstaan van het bedrijf besloot Joan om tien procent van de netto omzet te doneren aan projecten, zoals het weeshuis Pra Yuwana. “Ik ga ieder jaar verven en probeer het huis goed te onderhouden.” In 2005 kwam er ook hulp vanuit Nederland. Het echtpaar Loes en Koos Singelenberg besloten in Nederland een stichting op te zetten: Stichting Kinderen van Pra Yuwana. “Toen zij kwamen met financiële steun, ging het stuk beter. Eten kon ik nog net zelf betalen, maar er moet natuurlijk ook salaris voor het personeel betaald worden.”

De kinderen die nog wel familie hebben kunnen niet door hun familie geholpen worden. “Ouders hebben vaak helemaal niets. Alles wat de kinderen nodig hebben wordt door mij ingekocht: melk, tandpasta, fruit, noem het maar op.” Joan heeft er wel eens aan gedacht om een stichting te beginnen in Indonesië, maar liep toen tegen de regels van de Indonesische regering aan. “Ik ben een buitenlander, ik heb geen Indonesisch paspoort. En een buitenlander mag geen stichting beheren.” De Indonesische regering zelf doet weinig aan het helpen van de kinderen als het om geld gaat. Ieder kind krijgt twintig eurocent per dag.


VersPers.