Nooit meer brieven aan Bernhard

Nooit meer brieven aan BernhardDit artikel komt voor in dossier: Prins Bernhard (1911-2004)

Geplaatst: 03 december 2004 07:03, laatste wijziging: 15 mei 2009 17:24

door Alex Bogers en Jan Salden

DEN HAAG - Had je als oud-militair een probleem, dan schreef je een bief aan prins Bernhard. Het luisterend oor is nu weggevallen. Een opvolger als veteraan der veteranen is er niet.

Eensgezind, soms haperend, maar zeker uit volle borst zingen dertig veteranen het Wilhelmus. Prins Bernhard werd gisteren al in de vroege ochtend geëerd in het gebouw van de BNMO, de bond voor militaire slachtoffers in Doorn. De directeur heeft zojuist een praatje gehouden en bij de ingang ligt, onder de driekleur met zwarte sjerp, een condoleanceboek klaar.

Hier wordt door de veteranen niet zomaar herdacht, hier is één van hen heengegaan. Bernhard wordt gezien als de 'veteraan der veteranen'. Een man die bescherming bood en na een briefje wat voor je kon regelen. ,,Hij zorgde voor een verbondenheid die er nooit meer zal zijn. Hij is onvervangbaar'', stelt directeur Jacques Kellerman Slotenmaker van de bond.

Waar die brieven nu naar toe moeten is onduidelijk. ,,Naar de luitenant-generaal Van Baal, de huidige inspecteur-generaal van de krijgsmacht en inspecteur van de veteranen'', zegt directeur Kellerman Slotenmaker. Maar dat is niet hetzelfde. ,,Die brieven worden in de toekomst anders behandeld'', vertelt veteraan en verzetslid W. Jagtenberg, die de prins meermalen heeft ontmoet. De eerste keer liet die merken dat hij hem kende. Waarschijnlijk door de rebelse inborst van Jagtenberg, die ook aan Bernhard toegeschreven wordt. De veteraan voert al sinds 1990 een strijd over het boek Mei 1940. Een deel van de Nederlandse infanteristen die de Duitsers moesten tegenhouden, wordt daarin afgeschilderd als oorlogsmisdadiger.

Jagtenberg zegt bewijzen te hebben die de stelling van de auteurs weerleggen. Hij schreef daarover een brief aan Bernhard, maar die heeft weinig uit kunnen of willen richten. Jagtenberg begrijpt het maar deels. ,,Dat is toch iets anders dan voor een huis of een baan voor een veteraan in nood zorgen.''

Bernhard had volgens Indië-veteraan C. König ook zijn reserves ten aanzien van de KNIL-veteranen die in de Tweede Wereldoorlog jarenlang krijgsgevangen zaten in Indonesië, Birma en soms Japan. ,,Alleen de KNIL-veteranen die na de oorlog zijn opgenomen in de Koninklijke Landmacht hadden zijn aandacht. Over de mannen die zoals ik geknakt en kreupel terugkwamen, heb ik hem nooit iets horen zeggen. Op de brief die ik hem schreef, kreeg ik alleen het antwoord van zijn secretaris dat hij hem ontvangen had.''

Grote vraag is wie nu volgend jaar het defilé van oud-strijders in Wageningen zal afnemen. Prosper Ego, voorman van het Oud Strijders Legioen (OLS), heeft nog geen idee. ,,Ik heb de stille hoop dat prins Willem-Alexander die taak op zich neemt. Maar wie het ook wordt: wij gaan door.''

Dat neemt niet weg dat het aantal oud-strijders uit de periode 1940-1950 snel kleiner wordt door sterfte, en het aantal jonge veteranen sterk stijgt door alle vredesmissies waar Nederland aan deelneemt. De Libanon-gangers bijvoorbeeld hebben respect voor Bernhard, maar ze hebben niet met hem gediend. Die jonge veteranen krijgen bovendien vanaf volgend jaar op 29 juni (de geboortedag van Bernhard) hun eigen jaarlijkse bijeenkomst, georganiseerd door het Veteranenplatform.

Dries Knoppien van het Veteranenplatform denkt niet dat de twee herdenkingsbijeenkomsten elkaar in de weg zitten, nu Bernhard is weggevallen. Knoppien: ,,Bij het defilé hangt zo'n speciaal sfeertje, dat de veteranen daar ook zonder de Prins wel op afkomen. Zeker komend jaar, zestig jaar na de bevrijding.''

Nederlands Dagblad