Indo's en Marokkanen
21-03-14 14:00 uur - Bron: Het Parool
Toch moet ik nu steeds denken aan de Indische Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog naar Nederland kwamen. Lijken ze op de Marokkanen?
Indische Nederlanders, althans de groep die ik via mijn ouders kende, keken neer op Nederlanders. Ze vonden ze niet schoon, bot, niet waardig, niet gracieus en ongeduldig. Oom Dolf zei: 'Wij houden van cool jazz, Nederlanders van hoempa-hoempa.'
De gemeenschap liet zich inspireren door de schitterende schrijver Tjalie Robinson (1911-1974). Die schreef: 'De tragische fout van de Nederlanders is dat zij almaar proberen van een Indo een goede Hollander te maken.'
Waar Robinson voor pleitte, was het behoud van een eigen Indische identiteit. Hij schreef in de jaren zeventig: 'We zijn zelfs na 20 jaren in Holland vreemdelingen op zelfs een ernstiger schaal dan b.v. Italiaanse en Turkse gastarbeiders, die door hun Europeaanschap vlotter assimileren naar het maatschappelijk patroon dan Indo's. Wij zijn een stelletje 'voor spek-en-bonen Nederlanders' die met de belangrijkste leefpatronen NIET meedoen, ja er zelfs geen bal van begrijpen.'
Het gevoel was dat je als Indo wel moest integreren, maar niet assimileren. Je moest je eigen waardevolle identiteit vieren, want dat was iets om trots op te zijn. Ik vond het als kind vanzelfsprekend dat het in huizen van kennissen van mijn ouders anders was, inderdaad met cool jazz, enorme eetpartijen, jonge jenever en verhalen over Indië. Die Indo's waren opgevoed met het idee dat Nederland, het moederland, het paradijs was. Maar eenmaal in dit altijd kille paradijs werd Indië het 'paradise lost'.
Je niet met de Nederlandse samenleving bemoeien, je onzichtbaar houden, bescheiden zijn, je nederig opstellen zelfs, waren typerende deugden. Gek genoeg leidden die deugden tot een redelijk snelle integratie, al zijn Indo's nog immer, en terecht, trotse mensen. En ik heb het gevoel dat ze nog altijd niet echt geassimileerd zijn. Dat willen ze niet. Ze waren en zijn meer Nederlanders dan de Nederlanders, maar wel Indische Nederlanders.
Wat ik hier schrijf, is puur subjectief, gereconstrueerd uit mijn herinneringen. En ik ken de Marokkaanse gemeenschap te slecht om die met de Indische gemeenschap van toen te kunnen vergelijken. Maar dat zegt ook iets. Geert Wilders is een Indo, hoor ik wel eens..
(Door: Theodor Holman)
Parool