wo 09 apr 2014, 15:25
Krachtige El Niño op komst
Van onze weerman
Soest - Vanaf de zomer moeten grote delen van de wereld rekening moeten houden met extreme weersomstandigheden door een opkomende El Niño.
Volgens de meteorologen van Weeronline.nl betekent dat het wereldwijde weerbeeld tijdelijk door elkaar geschud wordt. Diverse natte gebieden krijgen met droogte te maken, droge gebieden worden nat en ook de temperaturen veranderen flink. In een opwarmend klimaat worden nieuwe extremen verwacht.
Door diverse modellen wordt de naderende El Niño bevestigd en we zien al de voortekenen: onder een groot deel van het zeeoppervlak van de Stille Oceaan is een grote bel warm water aanwezig. Hogere zeewatertemperaturen dan gemiddeld rond de evenaar in het oostelijk deel van de Stille Oceaan vormen de basis van een El Niño. De passaatwinden zwakken af en het warme zeewater blijft aan het oppervlak, terwijl normaal gesproken kouder water opwelt.
Gevolgen
Wat zijn de gevolgen? Doordat de krachtige passaten verdwijnen en het zeewater op veel plaatsen van temperatuur verandert krijgen vooral landen in de buurt van de evenaar met ander weer te maken dan normaal. In de zomer en het najaar levert dit veel droogte op in het oosten van Indonesië, de Filippijnen, Oost-Australië en delen van India: gebieden waar normaal vrij veel regen valt. Maar op sommige plaatsen wordt het juist natter tijdens een El Niño, zoals in het zuidpuntje van India en in Oost-Afrika.
Temperatuursveranderingen zien we ook op verschillende plaatsen wereldwijd. India, West-Afrika en grote delen van Midden- en Zuid-Amerika krijgen te maken met hitte, terwijl het relatief koel wordt in Oost-Azië en oostelijk Canada. Waar de kans op hurricanes in Atlantische Oceaan afneemt, kunnen juist wel gemakkelijker typhoons ontstaan op de Stille Oceaan.
Onregelmatig
El Niño’s komen zeer onregelmatig voor, circa om de 2 tot 7 jaar en worden soms afgewisseld door La Niña, waarbij het zeewater kouder is en de passaten krachtiger. Een La Niña heeft tegenovergestelde temperatuur- en neerslageffecten.
In 2010 hadden we met een El Niño te maken, later in het jaar gevolgd door een La Niña. De laatste heftige El Niño duurde van het voorjaar van 1997 tot het voorjaar van 1998, daarvoor was die van 1982-1983 bijzonder hevig.
Natuurrampen
Terwijl normaal in Indonesië de meeste regen ter wereld valt, was het in 1997 bijzonder droog. Tropische regenwouden hadden door de droogte maandenlang woestijncondities. Op Borneo en Sumatra kwamen bosbranden voor en veel oogsten mislukten door de droogte. Dit leidde tot voedseltekorten en politieke onrust.
In het oosten van Afrika veroorzaakten flink grotere neerslaghoeveelheden zware overstromingen, die doden en veel schade tot gevolg hadden. Ziekten zoals malaria eisten veel slachtoffers en ook namen de armoede- en hongerproblemen flink toe.
In Australië was in het jaar voorafgaand veel water opgeslagen in reservoirs, daardoor viel de overlast mee. Op gematigde breedte, zoals in de VS en Europa, waren de effecten beperkt en regende het alleen lokaal wat meer.
Tegelijk met de hogere zeewatertemperatuur door El Niño hebben we ook te maken met een geleidelijk opwarmend klimaat en een toename van de wereldbevolking. Dat resulteert in een toenemende kwetsbaarheid terwijl tegelijk de extremen heftiger worden. Vooral minder welvarende dicht bevolkte landen rond de evenaar kunnen vanaf de zomer natuurrampen verwachten.
Telegraaf