Bijzondere filmpjes over aankomst uit Nederlands-Indië

Bijzondere filmpjes over aankomst uit Nederlands-Indië

Gepubliceerd 22 april 2014 15:30 | Laatste update 22 april 2014 15:30

Met luchtige sarong in de bibberende kou
AMSTERDAM - (Video's) Ze vluchtten met het ene schip na het andere uit voormalig Nederlands-Indië. Tussen 1950-1970 arriveerden zo'n 380.000 staatsburgers, onderdanen en anderen die 'Koningin, volk en vaderland' trouw waren. Van warmte in 'het schone Insulinde' naar de polderse kou. Sommige Molukse vrouwen gingen, nog in sarong gekleed, van boord in IJmuiden waar het bijna vroor. Voor men het wist, was er ergens in een barak les in aardappelschillen.

Ongelooflijke taferelen, te zien op de dvd 'Opgevangen in andijvielucht'. Vol bijzondere historische filmpjes die Griselda Molemans ontdekte, onder meer bij 'Beeld en Geluid' in Hilversum. Ze wisselt Japanse propaganda af met fragmenten uit Polygoonjournaals en toont aan hoe eenzijdig - en vooral positief - ze waren, deze 'reportages' van of begeleid door de Rijksvoorlichtingsdienst. Kijk hoe 'gelukkig' de Indische kindertjes spelen op hun nieuwe Nederlandse bestemming. Van contractpension en hotelschip tot het vroegere doorgangskamp Westerbork, nu lieflijk herdoopt in 'woonoord De Schattenberg'.

Hoe smakeloos was het om die andere oorlogshel, concentratiekamp Vught, eveneens te zien als opvanglocatie voor de duizenden die terugkeerden (re-) naar het vaderland (patria). De Nederlandse overheid sprak in bedekte termen over 'repatriëring'. De heer Martens - de Indische assistent-directeur van het CCKP, het centraal comité voor kerkelijk en particulier initiatief voor sociale zorg ten behoeve van gerepatrieerden - wist wel beter én sprak in 1958 uit eigen ervaring. ,,Het is eigenlijk een gedwongen migratie.''

Met de dvd komt Molemans een deel van haar publiek tegemoet. ,,Het kan zijn dat mensen mijn boek te dik of te ingewikkeld vinden. De documentaire is laagdrempeliger en geeft een goed overzicht. Het heeft een enorme impact, die zwartwit-beelden. Je zit echt met open mond te kijken naar die propaganda van toen. Het is verbijsterend hoe de mensen uit voormalig Nederlands-Indië hier zijn vernederd, en dat de autochtone bevolking er nooit van heeft geweten.''

Voor filmpjes ga naar Almere Vandaag