Van der Vlugt en Hoffman in toneelstuk Schneider

Van der Vlugt en Hoffman in toneelstuk Schneider
Gepubliceerd: 1 mei 2014 11:48 Laatste update: 1 mei 2014 11:48



Bram van der Vlugt en Thom Hoffman zijn in het najaar te zien in Moesson, een toneelstuk van Eric Schneider. Ook Kitty Courbois heeft een rol te pakken in het stuk over het Indische verleden van Nederland. De regie is in handen van Ger Thijs.
De 57-jarige Hoffman, 76-jarige Courbois en 79-jarige Van der Vlugt spelen diplomaat Ferdy Aronius, zijn moeder en haar vroegere geliefde Mees Stork. Het drietal komt elk jaar bij elkaar om de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki, die het einde van het koloniale tijdperk markeerden, te vieren. De band tussen de drie verandert als de waarheid over de dood van de broer van Ferdy naar boven komt.

Moesson is de vierde voorstelling in de serie Toneel Plus, een initiatief van theaterbureau Hummelinck Stuurman om gelouterde acteurs op leeftijd nog steeds op het toneel te zien. Het stuk gaat op 27 september in première in Leiden.

Door: Novum
Nieuws.nl

De geschiedenis inhalen
Tekst onthouden is voor oudere acteurs wat lastiger


DOOR MARLEEN VAN WESEL
In het toneelstuk Moesson ‘vieren’ de personages nog jaarlijks de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki. ‘We hadden het geluk dat we bekende koppen én kloppende karakters vonden.’

‘Op een bepaald moment sterven de verhalen over Nederlands Indië uit. Maar voorlopig is er nog verongelijktheid over de geringe aandacht voor de kampen in Indonesië in vergelijking met de concentratiekampen hier’, vertelt regisseur Ger Thijs. Hij bracht acteurs Bram van der Vlugt, Kitty Courbois en Thom Hoffman samen voor de voorstelling Moesson, geschreven door acteur Eric Schneider.

Omdat Schneider zijn toneelstuk nergens kwijt kon, was hij maar aan een novelle begonnen over hetzelfde verhaal, getiteld De Beige Man. Met dat werk is hij vorig jaar op 79-jarige leeftijd gedebuteerd als auteur.

Thijs: ‘En intussen vond ik het een spannende vertelling, gebaseerd op Erics eigen jeugd. Indonesië heeft natuurlijk een ontzettend reliëf gegeven aan Nederland en aan de Nederlandse literatuur in het bijzonder. Door zulke verhalen kunnen we de geschiedenis een beetje inhalen. Zonder Max Havelaar en De Stille Kracht zou de Nederlandse literatuur stoppen bij De Avonden.’

Kitty Courbois speelt een vrouw die destijds in een Jappenkamp zat. Haar minnaar Mees Stork, gespeeld door Bram van der Vlugt, sloot zich in Australië aan bij de geallieerden. Na de oorlog zien ze elkaar terug. Dat blijven ze jaarlijks doen, samen met haar zoon Ferdy, om de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki te ‘vieren’.
‘Mees Stork runde vroeger een groot hotel in Indonesië. Naar zijn idee spande hij zich vreselijk in voor dat land, net zoals zoveel mensen. Uiteindelijk moesten ze blij zijn dat ze naar Nederland konden ontkomen. Daar moesten ze helemaal opnieuw beginnen, terwijl ze alles kwijtwaren. Ze hebben Indonesië weliswaar uitgebuit, maar ze hebben er óók veel voor over gehad. Moesson vertelt dat grotere verhaal, maar het heeft ook een mooi persoonlijk plot. Ferdy’s vader is het afgelopen jaar gestorven. Stork wil nu dolgraag verder met zijn moeder, maar voor haar is dat inmiddels volstrekt overbodig.’

Hij koos de acteurs samen met de producent. ‘Die wil natuurlijk het liefst bekende koppen, terwijl ik eerder uit ben op kloppende karakters. We hadden het geluk dat we allebei die aspecten vonden, bij acteurs bovendien die zelf ook heel enthousiast waren.’

Moesson hoort bij de serie Toneel Plus. ‘Dat is een idee van Hummelinck Stuurman Theaterbureau, om mogelijkheden te bieden voor oudere acteurs, die inmiddels wat minder aan bod te komen. Tekst onthouden is ook wat lastiger, daar hadden de acteurs uit Moesson ook wel mee te maken.
‘Maar het gaat er vooral om dat acteurs op een zekere leeftijd niet meer vijf avonden in een week op het toneel willen staan, maar bijvoorbeeld nog wel drie. We hebben de tournee daarom wat meer uitgespreid. Het publiek merkt daar natuurlijk niets van. Het wrange voordeel is trouwens dat het theaterpubliek ook vergrijst, waardoor de acteurs op het podium van allerlei verschillende activiteiten herkend worden.’
Evenwel is het toneelstuk de moeite waard voor studenten, vindt Thijs. ‘Het gaat over een belangrijk deel van de Nederlandse geschiedenis, het is goede literatuur, op het toneel gebracht door prachtige acteurs.’

Moesson
Leidse Schouwburg
25, 26 en 27 september 20.15,
vanaf € 10

Mare

Moessons stoppen nooit
Gepubliceerd op zondag 28 september 2014 14:45

Door Esther Raatgers

Het leed van de Nederlanders die in de Tweede Wereldoorlog te maken kregen met de terreur van de Duitse bezetters wordt al decennialang van alle kanten belicht. Zeker als de data van 4 en 5 mei weer zichtbaar zijn op de kalender, zijn herdenkingen, documentaires, krantenartikelen en thematische theatervoorstellingen niet van de lucht. Ook aan de Nederlanders die in Nederlands-Indië de verschrikkingen van het Japanse regime hebben moeten doorstaan, wordt ieder jaar op 15 augustus aandacht besteed.

Pas in augustus '45 gaf Japan zich over, na de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki. Voor de kolonialen in Nederlands-Indië kreeg de strijd toen een andere wending, omdat de Indiërs zich niet langer neerlegden bij de Nederlandse onderdrukking. Zij haalden het onderste uit de kan om te strijden voor hun eigen vrijheid. Aan beide kanten hebben deze gebeurtenissen diepe littekens achtergelaten op de ziel van elk mens dat daarbij betrokken was. En daarover gaat de voorstelling 'Moesson', die op 27 september haar première beleeft in de Leidse Schouwburg.

'Moesson' vertelt de verhalen van hoteleigenaar Mees (Bram van der Vlugt), zijn onbereikbare geliefde Alice (Kitty Courbois) en haar diplomatenzoon Ferdi (Thom Hoffman). Alledrie hebben zij de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië meegemaakt. Alice overleefde de kampen, in eerste instantie met haar twee zonen. Mees vluchtte voor drie jaar naar Australië, nadat hij zijn hotel op Jakarta moest laten bezetten door Japanners die van zijn logeerparadijs een hoofdkwartier en later een bordeel maakten.
Ieder jaar komen Alice, Ferdi en Mees op 6 augustus bij elkaar om het einde van de Japanse bezetting te vieren. Feestelijk kun je deze jaarlijkse bijeenkomst echter niet noemen. Mees probeert Alice het hof te maken. Nu haar man, die dominee was, is overleden, zou Mees zijn laatste jaren graag met zijn maîtresse van weleer willen slijten. Alice is echter niet van zijn versiertrucs gediend en zijn avances kunnen ook zeker de goedkeuring van Ferdi niet wegdragen.
Tijdens de herdenkingsbijeenkomst vloeit de drank rijkelijk en worden veel gebeurtenissen in herinnering gebracht. Niet alleen wat de toeschouwer al de hele voorstelling verwacht, komt uit. Maar achter het verlies van de broer van Ferdi, de tweede zoon van Alice, gaat een afschuwelijke verklaring schuil.


Het script van 'Moesson' is van de hand van acteur Eric Schneider. Hij heeft zich daarbij gebaseerd op een verhaal uit zijn novelle 'Een tropische herinnering'. Schneider is erin geslaagd om een vrijwel volmaakte toneeltekst te schrijven, waarin boeiende gesprekken en rake monologen de boventoon voeren. Er wordt veel gezegd en uitgelegd, maar nergens wordt het saai, moeilijk of onnavolgbaar. De toon is licht, maar de boodschap mist zijn doel niet. Gaandeweg krijg je als toeschouwer steeds meer grip op datgene wat de hoofdrolspelers heeft bewogen om in hun leven een bepaalde richting te kiezen.

Het spelerstrio Bram van der Vlugt, Kitty Courbois en Thom Hofmann vormt voor 'Moesson' een ijzersterke en toegewijde cast. Het samenspel van Van der Vlugt en Courbois levert unieke toneelbeelden op. Alleen al het feit dat

nu de kans zich voordoet om dit duo samen op het toneel te zien, is al voldoende reden om voor deze voorstelling een ticket te reserveren.
Maar ook het spel en de inleving van Hoffmann mogen er zijn. Zijn indrukwekkende monologen maken de zaal muisstil en missen hun uitwerking niet. De staande ovatie aan het eind van de voorstelling was dan ook absoluut verdiend, maar voor mij moest dit moment worden uitgesteld tot de eerste tranen waren weggeslikt. Wat een indrukwekkende en geslaagde voorstelling!

'Moesson' is van 1 oktober tot 5 februari in verschillende theaters te zien. Voor meer informatie en de speellijst kunt u kijken op www.toptheater.nl


Theaterparadijs