Indonesische minderheden in de knel Edwin Mooibroek − 27/12/11, 21:55
Indonesische veiligheidsagenten houden op kerstavond de wacht bij een kerk in Jakarta. ©AFP Christenen in Bogor konden Kerst niet in hun eigen kerk vieren door protesten van radicale moslims.
"Dwing ze hier weg te gaan", roept een radicale moslim. Zo'n zeventig christenen in Bogor willen de Kerst vieren in hun eigen - nog niet afgebouwde - Yasminkerk, maar ze mogen er niet door. Honderden agenten hebben het terrein hermetisch afgesloten. Voor de afzetting demonstreren tientallen leden van radicale groeperingen tegen de bouw. De christenen rest geen andere mogelijkheid dan de aftocht te blazen. "Ik ben erg verdrietig. God ziet dit, God is niet blind", reageert een duidelijk geëmotioneerde kerkganger.
De burgemeester van Bogor, op West-Java, niet ver van Jakarta, heeft onder druk van de protesten de bouwvergunning ingetrokken. Al ruim anderhalf jaar is het terrein afgesloten. Elke zondag proberen de christenen op hun eigen terrein een kerkdienst te houden, maar tevergeefs, ook deze Kerst.
Het Hooggerechtshof en de ombudsman hebben bepaald dat de kerk wel open moet, maar de burgemeester van Bogor trekt zich daar niets van aan. Volgens hem kan hij geen activiteiten in de kerk tolereren vanwege de veiligheid en de bezwaren van buurtbewoners. "We willen christenen niet tegenhouden om Kerst te vieren, zolang het maar op de juiste plaats is", aldus de burgemeester in The Jakarta Post. De leden van de kerk is aangeboden om de kerstdienst in een gehuurd gebouw te houden. Dat hebben ze geweigerd.
"Dit is het gevolg van de groei van radicale moslimgroeperingen in Indonesië", zegt Bona Sigalingging van de Yasminkerk. "Ze kunnen groeien doordat de Indonesische regering faalt bij het handhaven van de grondwet, waarin staat dat minderheden beschermd moeten worden. Ze zijn bang voor de radicale groeperingen. De nationale overheid doet niets, dat is erg gevaarlijk. De burgemeester van Bogor kan gewoon z'n gang gaan en een uitspraak van het Hooggerechtshof negeren."
Bahrul Hayat, secretaris-generaal van het ministerie van religie, begrijpt de opwinding niet. "Dit is maar één zaak, we hebben heel veel kerken in Indonesië waar het wel goed gaat. Op Papua en op Bali zijn er problemen om een moskee te bouwen, maar daar hoor je niemand over. Er is vrijheid van religie in Indonesië. Voor de bouw van moskeeën, kerken en religieuze gebouwen van andere religies gelden dezelfde regels."
De mensenrechtenorganisatie Setara telde dit jaar 244 gevallen van religieus geweld in Indonesië, iets meer dan vorig jaar. De groei wordt vooral veroorzaakt door een toename van radicale groeperingen."In de meeste gevallen gaat het om verbaal geweld en intimidatie. We zien dat de tolerantie afneemt, vooral in stedelijke gebieden", vertelt vice-voorzitter Bonar Tigor Naipospos. "De overheid weet niet hoe ze met de radicalen moeten omgaan. Ze zijn bang de steun van moslimgroeperingen te verliezen als ze hard ingrijpen."
Hayat bestrijdt dat Indonesië niets doet tegen radicale groeperingen. "Maar het land zit in een overgangsfase, zowel op sociaal als politiek gebied. Er is nu vrijheid van meningsuiting, we moeten mensen opleiden. Het is niet zo gemakkelijk als vroeger."
Volgens Setara hebben naast de christenen vooral de Ahmadiyah het zwaar in Indonesië. Deze islamitische stroming gelooft niet dat Mohammed de laatste profeet was en dat is tegen het zere been van veel moslimgroeperingen. In februari werd op West-Java een groep Ahmadiyah aangevallen. Drie leden werden op gruwelijke wijze vermoord. De politie was aanwezig, maar greep niet in.
"Het was duidelijk een georganiseerde actie van een radicale groep", zegt mensenrechtenactivist Naipospos. "We hebben bewijs gevonden dat deze groep gesteund wordt door gepensioneerde generaals die de regering van president Yudhoyono willen ondermijnen."
De leden van de Yasminkerk in Bogor zijn inmiddels uitgeweken naar een huis om daar hun kerstdienst te houden. De woonkamer en tuin zitten vol. Er wordt gezongen en gebeden. Leden van Banser, de jongerenorganisatie van de Nahdlatul Ulama (NU), zijn er om de veiligheid rond het huis te garanderen. Wijlen oud-president Wahid stond lange tijd aan het hoofd van de moslimorganisatie NU. Zijn zus Lily Wahid is naar de dienst gekomen om de christenen een hart onder de riem te steken. "Ik ben erg boos dat de mensen hun kerk niet in mogen", zegt ze. "In dit land moet er godsdienstvrijheid zijn. Maar sommige gangsters proberen dat te verstoren."
Trouw
di 27 dec 2011 - 22:13