Mismaakte gezichten worden nog altijd niet geaccepteerd

Mismaakte gezichten worden nog altijd niet geaccepteerd
door Thalia Brandt. donderdag 28 mei 2009 | 08:21 | Laatst bijgewerkt op: donderdag 28 mei 2009 | 08:26


Hoewel je zou verwachten dat mensen met uiterlijke misvormingen tegenwoordig meer geïntegreerd zouden zijn in de maatschappij, toont de documentaire Freak Show Family dat dit lang niet altijd het geval is. In de Amerikaanse documentaire, die onderdeel uitmaakt van de reeks Shock Doc op RTL 5, staat de Indonesische Sadaluk Clan centraal.

Leden van dit reizende straatcircus verdienden jarenlang hun brood met de exploitatie van hun ernstig mismaakte gezichten en lichamen.

De makers van Freak Show Family beginnen in 2007 met het volgen van de groep. Tv-kijkers maken kennis met de Indonesiërs wanneer ze een optreden geven op een plein in Bandung, ten overstaan van duizenden (betalende) toeschouwers. De clan bestaat uit Dede, wiens huid oogt als schors, en die zichzelf 'half man, half boom' noemt. Collega Sahi heet 'the bubbleman' omdat hij vrijwel van top tot teen bedekt is met grote bulten. Hij beweert bovenmenselijke krachten te bezitten. 'Olifantman' Sakim heeft soortgelijke misvormingen aan gezicht en lichaam en Esih – 'de smeltende vrouw' – lijdt onder een afhangend gezicht.

De clanleden genoten in Indonesië jarenlang een zekere mate van beroemdheid. Maar als Dede uit de groep stapt, valt de 'familie' – in werkelijkheid geen bloedverwanten maar hechte vrienden - uiteen. In 2008 blijkt er van hun voorheen zelfverzekerde houding niets meer over. Camera's registreren hoe Sahi, Esih, Sakim en Mamat in hun afzonderlijke geboortedorpen een ongelukkig leven leiden. "Toen ik onderdeel uitmaakte van de Freakshow verdiende ik tenminste nog geld, maar nu? Mijn god, het is zó moeilijk om aan geld te komen", verzucht Sahi die een schamel loontje verdient als sprokkelaar van hout en bamboetakken. Zijn echtgenote neemt het hem kwalijk dat zij nu de rol van hoofdkostwinner op zich moet nemen en wil van Sahi scheiden.

Met Esih gaat het niet beter. Zij woont bij haar zus, is werkloos en verlaat het huis amper omdat ze zich schaamt voor haar voorkomen. Ook is haar gezondheid slecht. "Ik bid iedere dag tot God dat hij me beter maakt en vraag hem om kracht en moed", zegt ze op droevige toon.

Nu ze niet langer samen sterk staan, krijgen de voormalig clanleden regelmatig verwensingen naar hun hoofd geslingerd. Van vreemden, maar eveneens van familieleden. "Ze zeggen dat mijn uiterlijk mijn vader de das om heeft gedaan, dat hij is gestorven vanwege zijn zorgen om mij", aldus Sahi die er tot zijn vijftiende normaal uitzag.

De vier zijn enthousiast als ze vernemen dat een befaamde Britse chirurg naar Indonesië wil komen om ze te diagnosticeren en, zo mogelijk, te behandelen. Ze zien in deze David Koppel hun laatste kans op een normaal leven en reizen naar Jakarta voor een ontmoeting met de arts. Een eerste blik op Sahi en Sakim leert Koppel dat zij lijden aan neurofibromatose, een ziekte waarbij de patiënt goedaardige gezwellen ontwikkelt. Zodra hij hoort dat de aandoening erfelijk kan zijn, stort Sahi in. Hij vreest dat zijn twaalfjarige zoon op eenzelfde manier als hij zal eindigen.

Sahi laat enkele van de honderden tumoren waarmee zijn gezicht en lichaam bedekt zijn, verwijderen. Het resultaat van deze operatie is vanavond te zien.

Shock Doc: Freak Show family, RTL 5, 22.25 uur


BN de Stem