Indonesië: Tussen droom en daad staat ... een nieuwe regering

Indonesië: Tussen droom en daad staat ... een nieuwe regering
Aangebracht door 11.11.11 op ma 03 nov 2014


Na een lange en slopende campagne die tot op het einde razend spannend bleef, werd Joko 'Jokowi' Widodo op 9 juli verkozen tot de nieuwe president van Indonesië. Jokowi was de kandidaat van de nieuwe middenklasse en stond symbool voor verandering en transparantie. Hij beloofde werk te maken van landhervorming, landconflicten, corruptie, en beloofde een beter gespreide groei en betere publieke dienstverlening.

Na maanden van spanning werd het nieuwe kabinet eindelijk aan het publiek en de media voorgesteld. De reacties gaven onmiddellijk aan dat de hooggespannen verwachtingen niet ingelost werden. Sommige commentatoren wikten nog hun woorden "we moeten deze administratie een kans geven", "dit kabinet mist de wow-factor", anderen waren ronduit negatief. 11.11.11 volgde de verkiezingen van nabij en houdt de nieuwe regering tegen het licht.

8 vrouwen

Laten we met het goede nieuws beginnen. Het kabinet telt 34 leden, waarvan 8 vrouwen, een record voor Indonesië, en ze hebben behoorlijk zware portefeuilles. Carrière-diplomaat Retno Lestari Priansari Marsudi wordt de eerste vrouwelijke minister voor Buitenlandse Zaken, en ook Onderwijs, Overheidsbedrijven, Maritieme Zaken en Bosbouw en Milieu worden de komende 5 jaar geleid door vrouwen.

De aanstelling van Susi Pudjiastuti kan op veel bijval rekenen. Zij is zowat het evenbeeld van de president: ze heeft een heel bescheiden achtergrond, maar ontpopte zich tot een succesvolle zakenvrouw. Yohana Susana Yembise, de minister voor Gendergelijkheid en Kinderrechten, is de eerste vrouwelijke minister uit West-Papoea. Bovendien zijn er slechts 2 ex-militairen, een vooruitgang, want de vorige president was zelf een ex-generaal. Traditioneel heeft het leger een zeer machtige positie in het politieke en economische leven, met eigen bedrijven en tot voor kort een gegarandeerde vertegenwoordiging in het parlement.

Iedereen tevreden?

Daar houdt het goede nieuws op. Veel waarnemers wijzen op de zeer 'bonte' samenstelling. Die is het resultaat van heel wat puzzelwerk om zoals beloofd ministers aan te stellen die deskundig en onafhankelijk zijn en dus geen directe banden hebben met machtige tycoons of andere hooggeplaatste belangengroepen.

Tegelijk moest Jokowi ook de politieke partijen tevreden stellen die uiteindelijk zijn overwinning mee mogelijk hebben gemaakt. Daarom vinden we naast technocraten en academici ook een aantal ministers van de 'Wider Indonesia Coalition', waar naast zijn eigen partij de PDIP, ook NasDem, Hanura en PKB deel van uitmaken.

Ultranationalist wordt minister

De grootste ontgoocheling komt uit de hoek van de mensenrechtenorganisaties. Zij betreuren ronduit de aanstelling van Ryamizard Ryacudu, een ex-generaal met een bedenkelijke reputatie. Hij staat bekend als ultranationalist. Onder zijn leiding trad het leger hard op tegen separatistische groepen in Aceh en Papoea. Hij verdedigde zelfs schendingen van mensenrechten door het leger. Daardoor kwam hij in aanvaring met ex-president Yudhoyono, die na de tsunami van december 2004, gebruik maakte van het moment om een historisch vredesakkoord te tekenen met de rebellen.

Ryacudu is één van de vier ministers die direct aan ex-president en PDIP-leider Megawati gelinkt worden. Na een lange periode van onzekerheid werd Jokowi, en niet Megawati de presidentskandidaat van PDIP, maar ze slaagde er wel in haar stempel te drukken op de samenstelling van de regering.


[Schept Jokowi eindelijk klaarheid over de bosbranden op het eiland Sumatra?]


11.11.11 partners kritisch

Onze partners zijn weinig opgezet met het samenvoegen van het departement Bosbouw en Milieu, onder leiding van Siti Nurbaya, een politica die ervaring heeft binnen het Ministerie van Bosbouw en bij NasDem het thema lokaal bestuur opvolgde. Ondanks enig speurwerk vonden we geen ervaring met milieubeleid, en ook de combinatie van de 2 bevoegdheden stoot op argwaan.


"Jokowi heeft tijdens zijn campagne een sterke oproep gericht aan de ngo's om zijn beleid van verandering en transparantie te steunen en mee vorm te geven. Maar ik voel me nu wel voor schut gezet. Er zit geen enkele ngo-activist in de regering, terwijl de bedrijfswereld zeer goed vertegenwoordigd is."

Jefri Saragih, directeur van Sawit Watch

Walhi-directeur Abetnego Tarigan is heel duidelijk: "Het departement Bosbouw is doorgaans heel machtig, want het beheert de miljoenen ha bos en regenwoud, en beslist mee over nieuwe concessies voor palmolie, papierplantages en mijnbouw. Het is aan het departement Milieu om de waakhond te spelen, om in de gaten te houden of Bosbouw zich aan de regels houdt. Door die twee samen te voegen lijkt het nu alsof een sigarettenfabrikant ook de Liga voor kankerbestrijding zal leiden."

Jefri Saragih, directeur van Sawit Watch, is eveneens scherp: "Jokowi heeft tijdens zijn campagne een sterke oproep gericht aan de ngo's om zijn beleid van verandering en transparantie te steunen en mee vorm te geven. Maar ik voel me nu wel voor schut gezet. Er zit geen enkele ngo-activist in de regering, terwijl de bedrijfswereld zeer goed vertegenwoordigd is. Zowel de minister van Handel als die van Landbouw heeft nauwe banden met de palmoliesector, de laatste heeft zelfs zijn eigen plantages. We hadden dit niet verwacht van onze nieuwe president."

100 dagen

11.11.11 kijkt samen met de partners verontrust uit naar de eerste beleidsdaden van dit nieuwe kabinet. De president heeft meermaals beloofd werk te maken van een oplossing voor de duizenden landconflicten, Walhi en Sawit Watch eisen eveneens een snelle aanpak van het probleem van de bosbranden en de verstikkende rookontwikkeling die het eiland Sumatra al 17 jaar lang teistert. Ze staan te popelen om snel een ontmoeting te hebben met de bevoegde ministers om zo hun bezorgdheden en verlangens kenbaar te maken.

Sawit Watch heeft al een afspraak met de minister van Arbeid op 12 november, in het kader van een conferentie over de slechte arbeidsomstandigheden op de palmolieplantages. "We geven dit kabinet de symbolische 100 dagen respijt vooraleer op de inhoud te schieten, maar reken maar dat we klaar zullen staan", klinkt het in koor.

Kris Vanslambrouck, Verantwoordelijke 11.11.11-partnerwerking Azië
@krisvsb

11.be