Ook indo gaat met de tijd mee
Maaike Kraaijeveld
27-5-16 - 05:58
VERDIEPING Door de Tong Tong Fair op het Malie-veld is Den Haag weer even de Indische hoofdstad van de wereld. 'Het Indische heeft een nieuw uiterlijk gekregen.'
Restaurants zijn misschien wel het duidelijkste voorbeeld van de veranderingen, zeggen historica Florine Koning en Bobby Dessauvagie, muzikant en 'Godfather' van het vernieuwende Indonesische koken. Zeker omdat eten een van de bekendste uitingen is van de Indische cultuur.
Het is dan ook een misverstand om te denken dat het sluiten van het bijna 100-jarige restaurant Tampat Senang aan de Laan van Meerdervoort de dood in de pot is voor de Indische eetcultuur, laat staan dé Indische cultuur, zegt Koning, die 'De Pasar Malam van Tong Tong, een Indische onderneming' heeft geschreven.
Wajangpopjes
''Ik snap wel hoe het komt. Indisch wordt vaak gedefinieerd als iets dat voorbij is. Een album met vergeelde foto's en wajangpopjes. Maar de Indische cultuur is levend en is in beweging, net als andere culturen. Wie niet beweegt verliest bestaansrecht. Voor restaurants als Tampat Senang zijn nieuwe, strak ingerichte toko's in de plaats gekomen,'' zegt Koning. Ze noemt Didong in de 2e Sweelinckstraat, waarvoor je op tijd moet reserveren, want razend populair. Het nieuwe Indisch. Weg van de bijna karikaturale trekken van de Indische cultuur in de beeldvorming.
''Indisch wordt vaak gedefinieerd als iets dat voorbij is''
Historica Florine Koning
Verwateren
Dessauvagie is het met Koning eens. ''Een indo indorockt niet meer, maar rapt,'' schetst hij de ontwikkeling. Hij noemt het verwateren. ''Dat hou je niet tegen. De wereld verandert. De indo's waren een van de eerste politieke vluchtelingen in Nederland. Er zijn zoveel mensen uit zoveel culturen bijgekomen. Ook de restaurants zijn multicultureler geworden en veranderd van concept. Kijk naar Aziatisch eten. Het is òf all you can eat of een toko. Mensen willen comfortabel en goedkoop.''
Hij zegt nooit bezig te zijn geweest met het Indische van 'tantetjes' als Tante Lien. Nu alleen nog in brons gegoten zichtbaar op het Frederik Hendrikplein. ''Ik was met dat Indische niet bezig, want ik zat er middenin! Ik hàd die tantes. Ik bezorgde als kind rantangs (stapelpannetjes, red.) met maaltijden bij Indische families op de Van Boetzelaerlaan. Je ziet het pas als je achterom kijkt en dan is het al 'toen'.''
''Ik bezorgde als kind rantangs (stapelpannetjes, red.) met maaltijden bij Indische families op de Van Boetzelaerlaan''
Historica Florine Koning
Samen eten
De hang naar het oude, ook in smaken, ergert hem soms. ''Ik deed een catering in Voorburg en een Indische dame merkte op dat ik Thais had gekookt. Wanneer was u voor het laatst in Indonesië, vroeg ik haar. De Indische en Indonesische cultuur lopen steeds verder van elkaar weg. Indonesiërs zijn veel nieuwsgieriger naar nieuwe smaken. Maar je ziet het in alle culturen die bij elkaar hokken: ze willen dat alles hetzelfde blijft.''
Ondanks de vernieuwingen blijft de basis van de Indische cultuur verwennen, samen eten en grote belangstelling voor muziek, vindt Moos de Walle, de 17-jarige zoon van de acteurs Stefan de Walle en Esther Scheldwacht, die een Indische achtergrond heeft. ''Mijn ouders werkten veel toen ik klein was en daarom was ik vaak bij mijn opa en oma. En nog steeds. Er is altijd eten, ze verwennen me en met opa luister ik naar muziek.''
Moos voelt zich Indisch. ''Ik eet minstens één keer in de week Indisch. Als anderen naar de snackbar gaan, ga ik naar de toko. Mijn band bestaat voor de helft uit Indische jongens." Met zijn broer Billy en onder andere zijn opa Bert Scheldwacht speelt hij tijdens de Tong Tong Fair Black Eyes van de Tielman Brothers, grondleggers van de Indorock. De plaat heeft hij uit eerbetoon vorig jaar geprobeerd in de Top 2000 te krijgen. ''Want het nummer is briljant.''
''Als anderen naar de snackbar gaan, ga ik naar de toko''
Moos de Walle
De Tong Tong Fair is van 28 mei tot en met 5 juni te bezoeken.
Met voorstellingen, literaire bijeenkomsten, optredens en, uiteraard, veel eten.
Indisch, Indo's en Indonesiërs
De begrippen indo en Indonesiër vragen om enige uitleg. Indo's zijn Indische Nederlanders, afkomstig uit de voormalige Nederlandse kolonie, Nederlands-Indië. Zij hebben zowel westers als oosters bloed door verbintenissen van Nederlandse mannen en Indonesische vrouwen gedurende de periode van kolonisatie. Na de Tweede Wereldoorlog vocht Indonesië zich naar onafhankelijkheid en kwamen de meeste Nederlanders en indo's tussen 1945 en 1964 naar hun moederland, Nederland. Zij vestigden zich vooral in Den Haag dat daardoor de bijnaam 'Weduwe van Indië' kreeg. Ook hun nakomelingen worden Indisch genoemd. Inwoners van Indonesië zijn Indonesiërs.
artikel AD