37.000 jaar oude kraal ontdekt op Oost-Timor

37.000 jaar oude kraal ontdekt op Oost-Timor
22 augustus 2016 Caroline Kraaijvanger



De kraal is het oudste persoonlijke ornament dat ooit in Zuidoost-Azië is teruggevonden en bewijst dat we de cultuur van de eerste moderne mensen in dit gebied niet moeten onderschatten.

Archeologen ontdekten in totaal 480 kralen in grotten op het oostelijke puntje van Oost-Timor. De kralen zijn gemaakt van schelpen en op sommige kralen zijn sporen van rode oker aangetroffen. “Of zij (de mensen die deze kralen droegen, red.) schilderden hun lichamen en het oker belandde per ongeluk op de kralen, of ze kleurden hun kleding en de kralen wreven daar tegenaan,” vertelt onderzoeker Michelle Langley.

Andere kijk
Onder de 480 kralen bevindt zich een exemplaar dat 37.000 jaar oud is. De kraal stamt daarmee uit de periode dat de eerste moderne mensen zich in dit deel van de wereld vestigden. Het verandert onze kijk op deze mensen. “Europa werd altijd gezien als de plek waar mensen verfijnde kunst maakten en complexe samenlevingen vormden,” vertelt Langley. “Nu hebben we deze kralen die ongeveer net zo oud zijn als de oudste samenlevingen van moderne mensen in Europa. Het laat zien dat de eerste moderne mensen in Zuidoost-Azië net zo’n complexe cultuur hadden als de mensen in Europa en Afrika en dit niet – zoals gedacht – een cultureel achtergebleven gebied was.”

Betekenis
De meeste kralen die de archeologen hebben opgegraven, vertonen sporen die erop wijzen dat ze intensief gedragen werden. De leeftijden van de kralen lopen sterk uiteen, zo is in het blad PLoS ONE te lezen. “Bijna 40.000 jaar op rij maakten en gebruikten mensen deze zelfde schelpenkralen,” vertelt Langley. “De kralen moeten een speciale betekenis hebben gehad in de samenleving.”

Verder hebben de onderzoekers aanwijzingen gevonden dat de kralen zo’n 5000 jaar geleden gedurende een periode wat intensiever werden gebruikt. “Dat valt samen met een stabilisering van de zeespiegel. Wellicht traden er veranderingen op in de wijze waarop mensen het landschap gebruikten of waren er meer spanningen, omdat de grondstoffen veranderden en mensen uit moesten zoeken wie nu precies wat bezat.”

Bronmateriaal:

"ANU archaeologists unearth South East Asia’s earliest ornaments" - Australian National University
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door Michelle Langley / ANU.

Scientias