Heel Indonesië wacht op dna-test

Heel Indonesië wacht op dna-test
REPORTAGE, Van onze correspondent Michel Maas
Gepubliceerd op 09 augustus 2009 23:40, bijgewerkt op 10 augustus 2009 00:16


JAKARTA - In een live uitgezonden belegering doodde de politie een man. Was dat Noordin Top?


Indonesische agenten dragen zaterdag op Java een lichaam weg, vermoedelijk dat van Noordin Top. De topterrorist wordt verantwoordelijk gehouden voor veel aanslagen. (EPA )

Als de Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono zijn politie zaterdag feliciteert met een schitterende overwinning op het terrorisme is iedereen ervan overtuigd dat ’s lands meest gezochte terrorist Noordin M.Top is doodgeschoten. Het land heeft vele uren live kunnen meekijken met de spectaculaire belegering van een boerenhuisje in de heuvels van Midden-Java, waarin elite-eenheden van de politie zelfs robots inzetten tegen de terrorist, die zich op het toilet had verschanst. En iedereen kon zien hoe de agenten zijn dood vierden met gelukwensen en high fives.

De dood van Top is wereldnieuws, maar de euforie wordt overschaduwd door twijfel. Is het hem wel? De twijfel slaat om in scepsis, en zondagavond weet iedereen ineens heel zeker dat de gedode terrorist niet Noordin is geweest en dat die nog op vrije voeten is. Maar noch het een, noch het ander kan worden bevestigd.

Het lijk van de terrorist ligt sinds zaterdagmiddag in het politieziekenhuis in Jakarta en wacht daar op dna-tests. Daarvoor moeten de Maleisische echtgenote van Noordin en hun drie kinderen worden overgevlogen uit het buurland. Het kan wel een week duren, zegt de politie, voor Indonesië uitsluitsel krijgt.

De dood van Top zou een zware slag zijn voor zijn terreurorganisatie. Top is het brein van de groep. Hij is de man die de zelfmoordenaars rekruteert en de doelwitten uitkiest. Dat doet hij al sinds hij zich in 2002 vanuit Maleisië bij de islamitische organisatie Jemaah Islamiyah voegt. Die blaast in oktober van dat jaar een café en een discotheek op Bali op en doodt daarbij 200 toeristen. Top organiseert meteen de volgende spectaculaire actie: een aanslag met een zware autobom tegen het Marriott-hotel in Jakarta, in 2003. Daarbij vallen 12 doden, onder wie een Nederlander. In 2004 volgt een soortgelijke aanslag op de Australische ambassade in Jakarta, en in 2005 op twee restaurants op Bali.

In 2005 wordt zijn belangrijkste compagnon, ‘Dr’ Azahari Husin, door de politie in het nauw gedreven. Azahari, de bommenexpert van de groep, blaast zichzelf op. Noordin Top ontsnapt zelf een paar keer op miraculeuze wijze aan de politie. Tops jongste aanslag is die van 17 juli op het Marriott- en het Ritz Carlton hotel in Jakarta. Daarbij vallen 9 doden, onder wie 2 Nederlanders.

De politie opent na die aanslag klopjacht op Top. Zij richt haar aandacht vooral op Midden-Java, waar eerdere schuilplaatsen van hem zijn ontdekt. Vrijdagmiddag worden op een markt in die provincie twee mogelijke handlangers gearresteerd, die de politie naar een boerenhuisje leiden aan de rand van het gehucht Beji. Rond vier uur in de middag arriveert de politie. Vrijwel meteen ontstaat een schietpartij.

De belegering van het huisje wordt vanaf dat moment live verslagen door enkele Indonesische televisiestations. Zeventien uur is te zien hoe zwaar bewapende leden van de speciale antiterreureenheid ‘Densus 88’ het huisje bestoken met geweervuur, bommen naar binnen gooien, robotjes door de opengeblazen deur naar binnen sturen, en uiteindelijk, op zaterdagochtend om 09.29 uur, na de zesde bom, zelf naar binnen stormen. Een paar schoten klinken, en dan komen de politiemannen naar buiten, zetten hun helmen af en feliciteren elkaar. Het karwei is geklaard. De terrorist is dood.

Niemand twijfelt er op dat moment nog aan of de dode man is Noordin M. Top. Politiemannen hebben dat off the record al wereldkundig gemaakt, en bovendien: hij heeft het zelf gezegd. Als het geratel van machinepistolen en de explosies even zijn verstomd roept een politieagent naar het belegerde huis: ‘Wie is daarbinnen?’ Een stem antwoordt: ‘Noordin’. Diezelfde stem kermt het later uit van de pijn. En als uiteindelijk een commando-eenheid het huis binnengaat zwijgt hij, na een laatste salvo, voorgoed. Volgens de politie heeft hij een bom bij zich, maar krijgt hij de kans niet meer om die nog tot ontploffing te brengen.

De politie is vrijwel zeker van haar zaak, tot zij de dode in het gezicht kijkt. Een rechercheur zegt tegen de media dat de dode een veel te ‘Javaans gezicht’ heeft om de Maleisiër Top te kunnen zijn. Geruchten komen op gang, en de twijfel krijgt steeds meer voedsel.

De politieleiding laat zaterdag meteen weten pas na een dna-test iets over de identiteit te willen zeggen. Er zijn vaker verkeerde mensen opgepakt omdat zij een beetje op Tops opsporingsfoto leken.

Hoe dan ook heeft de Indonesische politie zaterdag een mooie slag geslagen. Tegelijk met de spectaculaire belegering wordt een aanval gedaan op een huis in Bekasi, een satellietstad van Jakarta. Daar worden vijf handlangers van Noordin opgepakt, onder wie enkele betrokkenen bij de aanslagen van 17 juli. Zij kunnen de politie ongetwijfeld waardevolle informatie verschaffen over de samenstelling van de groep, en hun werkwijze.

Twee andere terroristen worden bij de aanval in Bekasi doodgeschoten. In en om het huis vindt de politie 500 kilo explosieven. De mannen zouden een autobom hebben willen maken voor een ‘specifiek doel in Cikeas’, aldus de politie. Cikeas is de wijk waar president Yudhoyono woont. Met de arrestatie zou dus een aanslag op hem zijn verijdeld, en dat is, met of zonder Top, een mooi resultaat.

Volkskrant