In Atjeh gaan openbare vernederingen uit naam van de sharia gewoon door

In Atjeh gaan openbare vernederingen uit naam van de sharia gewoon door

RELIGIE EN FILOSOFIE
Eildert Mulder– 18:28, 18 mei 2018

MINARET Prima, die sharia, vinden ze in de Indonesische provincie Atjeh. Maar geld mag die niet kosten, bijvoorbeeld doordat investeerders wegblijven uit weerzin tegen openbare lijfstraffen.

En daarom zullen de in de goddelijke wet voorgeschreven tuchtigingen voor vergrijpen die geen vergrijpen zijn voortaan onzichtbaar plaatsvinden in de gevangenis, en niet langer op straat, zo besloot de gouverneur vorige maand. Dus geen videobeelden meer op sociale media van gegeselde lesbiennes of homo's, die het imago van Atjeh beschadigen. Ook wil de bestuurder zondaars een dubbele straf besparen, eerst reëel op het schavot en dan nog eens virtueel en levenslang op internet. Verder verpesten de publieke aframmelingen de jeugd, denkt hij.

De beelden zijn inderdaad stuitend. Ze doen denken aan kermisachtige negentiende-eeuwse executies in Europa, met als nieuw element de talloze smartphones die de kastijdingen wellustig filmen.

Zullen de lijfstraffen echt uit het straatbeeld verdwijnen? Een reportage in de Britse krant The Guardian zaait twijfel. Want behalve de officiële rechtsgang is er ook nog de schandpaaljustitie van dorpsgemeenschappen. Zoiets als vroeger in Nederlandse dorpen de beschamende rondrit op een gore mestkar voor onverlaten die het vertikten met een bezwangerd meisje te trouwen. The Guardian beschrijft de lotgevallen van een liefdespaar. Hun vergrijp: de ouders van de jongen hadden, toen ze kennissen bezochten, het stel even alleen thuis achtergelaten, zonder toezicht. Dat is in strijd met de sharia.

Rioolinhoud
Een 'burgerwacht' van jongeren sleurde de geliefden naar een moskee. Aldaar overgoten ze hen met rioolinhoud. Toen de ouders vroegen waarom ze dat deden kregen ze te horen: 'Wacht maar tot we jullie huis afbranden.' Het dorpshoofd eiste dat de ouders als boetedoening een geit en veel geld zouden schenken aan het dorp. Toen ze dat weigerden, moesten ze verhuizen. Als hijzelf een zedeloze dochter had, zou hij het prima vinden als de mensen haar zouden doden, aldus het dorpshoofd.

Behalve de religieuze politie, die structuur heeft en niet totaal willekeurig optreedt, zijn er nu dus ook jeugdige burgerwachten, die zich van geen enkel gezag iets aantrekken. Het doet denken aan onberekenbare kindsoldaten in een burgeroorlog.

Maar de inwoners van Atjeh moeten vooral elkaar vrezen. Via een kliklijn kunnen ze zogenaamde schendingen van de sharia melden. Bijvoorbeeld van vervelende buren. Want zo gaat dat vaak, zie bijvoorbeeld de talloze valse aanklachten wegens godslastering in Pakistan. Mikpunt in Atjeh zijn alle mensen die niet gangbaar seksueel zijn en vallen onder de afkorting lhtb: lesbiennes, homo's, transgenders en biseksuelen. Plus schuinsmarcheerders. Twee jaar geleden plaatste de burgemeester van de stad Banda Atjeh op Instagram een selfie, met getrokken pistool. Haar boodschap: lhtb, weg ermee!

Atjeh geniet autonomie. Elders in Indonesië, van oudsher tolerant over lhtb, geldt de sharia niet. Atjeh als gidsland? Ook in de rest van Indonesië is wetgeving in de maak die de vrijheid de nek om zal draaien. Over de vraag hoe ver dat zelfbestuur van Atjeh gaat bestaat onenigheid. Mag de provincie op eigen initiatief onthoofding invoeren of niet? Er is een campagne gaande voor die vorm van doodstraf, omdat die past bij de sharia en een sterk afschrikwekkende werking zou hebben, kijk naar Saudi-Arabië. Althans volgens het Atjehse Bureau voor Mensenrechten, pardon, Sharia en Mensenrechten.

Trouw