Sharia speelde geen rol in verkiezingen Atjeh

Sharia speelde geen rol in verkiezingen Atjeh

11-04-2012 08:54 | Van onze correspondent

BANDA ATJEH – Te midden van diepe politieke spanningen in Atjeh rond regionale verkiezingen is de Aceh Partij maandag als winnaar uit de bus gekomen.


Het kandidatenpaar Zaini Abdullah en Muzakir Manaf won circa 55 procent van de stemmen volgens voorlopige peilingen, hoewel de officiële uitslag volgende week bekend wordt gemaakt.

De winnaars Abdullah en Manaf, die bekendstonden onder de campagnenaam ”Zikir”, oftewel een gezamenlijk islamitisch gebed, zijn beiden voormalige leiders van de Beweging Vrij Atjeh (GAM). Ondanks hun campagnenaam besteedden de twee weinig aandacht aan de sharia tijdens de gespannen verkiezingsperiode.

Want niet de verdere invoering van de shariawetgeving was het belangrijkste verkiezingsthema – de Atjehers kozen juist voor een goede economie, gezondheidszorg en betere infrastructuur.

Het belangrijkste voor Atjeh lijkt het in stand houden van vrede en veiligheid. In de aanloop naar de verkiezingen had een groot aantal geweldsincidenten plaats. De Indonesische regering besloot daarom de verkiezingen, die oorspronkelijk gepland stonden voor februari, te verschuiven naar april.

De bloedigste incidenten hadden plaats tijdens nieuwjaar, toen in de hoofdstad Banda Atjeh en in de stad Bireuen in totaal vier mensen werden doodgeschoten. Vorige maand werd een lokale parlementsvoorzitter in Lhokseumawe neergeschoten. De politicus overleefde de aanslag op het nippertje.

De huidige gouverneur en tevens verkiezingskandidaat Irwandi Yusuf, voormalige chef inlichtingen van GAM, beschuldigde de partij Partai Aceh (PA) van Zaini Abdullah achter de schietpartijen te zitten.

Hij legde de beschuldigingen op tafel tijdens een rechtstreeks verkiezingsdebat op de Indonesische televisie. De kandidaten van PA, Zaini Abdullah en Muzakir Manaf, ontkenden elke betrokkenheid bij de schietpartijen, en hielden beiden vol dat derden de vrede in Atjeh gevaar brachten.

Opmerkelijk is dat er nauwelijks een woord over de sharia werd gerept tijdens zowel het verkiezingsdebat als de gehele verkiezingscampagne.

Atjeh is de enige provincie in Indonesië met shariawetgeving. De lokale wetten hebben internationale aandacht getrokken, zoals het publiekelijk geselen van mensen die op gokken werden betrapt en de arrestatie van vrouwen die te korte rokken of jeans zouden dragen. Ook waren er gesprekken in het lokale parlement over een nieuwe wet die publieke steniging voor vreemdgaan moest legaliseren.

De zogenaamde ”Jinayat-qanunwet” loog er niet om. Getrouwde mensen die overspel plegen, riskeerden honderdmaal met stenen bekogeld te worden. De stenigingswet vormde de climax in de invoering van rigide shariawetgeving door een kleine elite van moslimpolitici, islamitische rechtsgeleerden en moslimpriesters. Maar de toenmalige gouverneur Irwandi Yusuf besloot de omstreden wet te boycotten. De sharia werd zo efficiënt gebruikt voor het vergaren van politieke steun tijdens verkiezingen.

Vlak voor de regionale parlementsverkiezingen van 2009 dook plotseling een nieuw wetsvoorstel op. Politici mochten zich alleen kandidaat stellen als ze de Koran konden lezen. Dit betekende dat niet-islamitische politici zich nooit kandidaat konden stellen. Christenen kregen uiteindelijk vrijstelling.

Vooral vrouwenorganisaties klagen al jaren steen en been over de discriminerende wetgeving. Maar de shariakwestie is in de periferie van de Atjehse politiek beland. Met name nu Partai Aceh definitief de politieke macht naar zich toe heeft getrokken. De partij, opgericht door oud-rebellenleiders van GAM, bezit het gouverneurschap en een meerderheid in het provinciale parlement.

In het verleden gaf de relatief seculiere GAM aan nooit veel waarde te hechten aan een door de overheid opgelegde sharia. De Partai Aceh heeft nu volledige controle over de begroting in de provincie. Hierdoor is het mogelijk dat de geldkraan voor de omstreden shariapolitie Wilayatul Hizbuah flink zal worden dichtgedraaid.

Nu het stof van de verkiezingsstrijd is neergedaald, zal de toekomst moeten uitwijzen hoe de shariawetgeving verder in de praktijk van Atjeh zal werken.

RD