Adriaan van Dis krijgt prijzen

Gouden Ganzenveer voor Adriaan van Dis

Adriaan van Dis (foto anp)
Door Jef van Gool

Twee literaire prijzen in vier dagen, het is iets waar schrijvers alleen maar van kunnen dromen. Het is Adriaan van Dis nu wel overkomen. Donderdag vernam hij dat zijn boek Leeftocht is bekroond met de E. du Perronprijs, een prijs die is ingesteld ter bekroning van mensen of instellingen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor wederzijds begrip tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Nederland. Deze prijs wordt woensdag in Tilburg aan hem uitgereikt. Vandaag werd meegedeeld dat zijn gehele oeuvre is bekroond met de Gouden Ganzenveer 2009. Die prijs zal hij op 16 april in ontvangst nemen.

Betrokken buitenstaander
De Academie die hem de Gouden Ganzenveer heeft toegekend, noemt hem een schrijver die ‘er al meer dan 25 jaar in is geslaagd een steeds multimedialer wordende samenleving op een bijzondere manier te blijven boeien. Uniek is zijn vermogen om moeilijke onderwerpen toegankelijk te maken zonder aan diepgang en nuance concessies te doen.’ In zijn oeuvre dat is onder te verdelen in drie soorten boeken (Indische romans als Nathan Sid en Indische duinen, karakterromans als Zilver, of het verlies van de onschuld en Dubbelliefde en reisromans als Een barbaar in China, Het beloofde land, In Afrika en Palmwijn) is hij een scherp observator, een buitenstaander, aldus de Academie, ‘maar wel een zeer betrokken buitenstaander’. Zijn boeken werden in vele talen vertaald.

Hier is…
De in 1946 in Bergen geboren schrijver groeide als kind van ouders met een Indische achtergrond op te midden van halfzussen. Hij studeerde Nederlands en Zuid-Afrikaans, werkte bij NRC Handelsblad en verwierf landelijke bekendheid met het tv-programma Hier is... Adriaan van Dis (1983-1992). Een selectie van honderd gesprekken werd vorig jaar uitgebracht op tien DVD’s. Sinds 1992 wijdt hij zich volledig aan de literatuur, al keerde hij van 1999 tot en met 2002 vier seizoenen terug bij de VPRO als presentator van Zomergasten.

Parijs
Sinds 2003 woont Van Dis in Parijs. De stad inspireerde hem tot het schrijven van Onder het zink, het Boekenweekessay 2004. In dit relaas van zijn inburgering verkent hij tevens de schaduwkanten van de lichtstad, zoals de ellende van de illegalen en de arme immigranten in de buitenwijken. Parijs is ook het decor van De wandelaar (2007). Deze roman verbindt volgens de Academie de eeuwige thema’s van goed en kwaad met de belangrijke sociale thema’s van deze tijd, zoals migratie, noord-zuidverhoudingen en mondialisering. Het zijn thema’s die hij ook aansneed in Van Dis in Afrika (2008), een zevendelige reeks documentaires over reizen en ontmoetingen in Afrika, en in Leeftocht ((2007), de bundeling van zijn journalistiek en essayistisch werk.

Gouden Ganzenveer
De Gouden Ganzenveer is een culturele prijs die jaarlijks door de leden van de gelijknamige Academie wordt toegekend aan een persoon of instituut vanwege zijn of haar grote betekenis voor het geschreven en gedrukte woord in Nederland. De vijftien leden van de Academie zijn afkomstig zijn uit de wereld van cultuur, politiek, wetenschap en bedrijfsleven. De vorige laureaten van De Gouden Ganzenveer waren Michaël Zeeman (2002), Jan Blokker (2003), Kees van Kooten (2004), Maria Goos (2005), Peter van Straaten (2006), Tom Lanoye (2007) en Joost Zwagerman (2008).

NOS Journaal
11-01-09