Auteur: Han T Siem, Clearwater te USA.
Bron en publicist: Filatelie 2010 01
Door ondergetekende ter zake doende alinea's en paragrafen overgenomen.
Raden Saleh, een Javaans edelman en een stille revolutionair in een Nederlandse koloniale wereld.HIj was een van de weinige 19de eeuwse Indonesische schilders, die zich op creatieve wijze wist te ontworstelen aan het heersende koloniale regime.
Enerzijds was het lot hem als aristocraat gunstig gestemd en wist hij menigeen voor zich te winnen.
Als Indonesiër bewoog hij zich moeiteloos tussen Europese vorstenhuizen en notabelen, terwijl hij ook erg geliefd was bij eigen volk.
Anderzijds als stille revolutionair nam hij op subtiele wijze wraak op de arrestatie van de revolutionair Dipanegara, via zijn schilderijen.
(In de expositie "Beyond the Dutch" in het Centraal Museum te Utrecht waren de werken van Raden Saleh tot en met 10 januari 2010 te bewonderen geweest.)
Raden Saleh Sarief Bustaman
www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn5/salh werd omstreeks 1811 geboren (het exacte jaar is niet bekend) in een aristocratische Javaanse familie. Via o.a. bovengenoemde link, kan de lezer méér te weten komen over deze Javaanse aristocraat Raden Saleh.
Als jongeling kwam hij in contact met de Belgische schilder Antoine Payen.
Willem I, die in 1815 koning van Nederland was geworden, was weinig bekend met Indië (Noot editor: Waar zou dan zijn familie kapitaal vandaan gekomen zijn?) en wilde daar wel eens wat van zien.
In 1817 werd Payen (Nederland en Belgie waren nog één) naar Indië uitgezonden om schilderijen te vervaardigen die het land karakteriseerden en waarmee het departement van koloniën opgesierd konden worden.
In 1829 kreeg Raden Saleh een studiebeurs om tot administratief ambtenaar in Nederland opgeleid te worden, waar hij tevens zijn schilderstalent kon ontwikkelen. Hij nam lessen bij Cornelis Kruseman voor het schilderen van portretten en bij Andries Schelfhout voor het schilderen van landschappen.
IN 1839 was zijn schildersopleiding voltooid en de algemene verwachting was, dat Raden Saleh naar Java terug zou keren.
Op zijn verzoek echter, verleeende de Nederlandse regering hem toestemming om door Europa een studie reis te maken en in Dresden maakte hij kennis met de Romantische School en vebleef 5 jaren aan het hof van Hertog Ernst 1 Van Sachsen Coburg en Gotha en bezocht daarna diverse Europese steden.
Hi leerde Duits en Frans spreken, waardoor vele deuren voor hem opengingen.
Anders dan in Nederland, waarin hij slechts een uitvloeisel was van het Nederlandse kolonialisme, maakte hij elders in Europa furore als exotische schilderprins bij de Europese aristocratie en bezoch Oostenrijk, Italië en Frankrijk.
Toen hij in 1844 terugkeerde naar Nederland werd hij door koning Willem II voor zijn artistiek verdiensten onderscheiden met de Orde van de Eikenkroon.
In Den haag bezocht hij diverse malen de menagerie van Martin en welke bezoeken hem te pas kwamen bij het schilderen van realistische dierengevechten. Zijn dynamische en dramatische jachttaferelen waren zeer geliefd en werden hoog gewaardeerd.
Van 1845 tot 1851 woonde Raden Saleh te Parijs, waar hij onder invloed kwam van de Franse schilders Eugene Delacroix en Horace Vernet.
In 1852 keerde Raden Saleh terug naar Batavia, na een afwezigheid van 20 jaren en met de titel "Schilder des Konings."
Hij werd een beroemdheid, schilderde veel portretten van de Javaanse aristocratie en landschappen in romantische stijl en werd conservator voor de Nederlandse koloniale regering, van de kunstcollectie.
In 1864 trouwde hij met de bemiddelde Indo-Europese dame mejuffrouw Winkelman.
Op een landgoed in Weltevreden liet hij een huis in neogotische stijl bouwen naar model van het slot Callenberg bij Coburg en uit deze tijd dateert een brief van zijn hand gericht aan Lord Robert Marsham, een Engelse wereldreiziger en hoogstwaarschijnlijk was Raden Saleh de enige Javaan die met leden van de Europese aristocratie correspondeerde.
Van 1875 tot 1878 maakte hij een tweede reis naar Europa om zijn geest en penseel te verfrissen en verbleef een jaar bij zijn vriend Hertog Ernst II van Sachsen-Cobrg en Gotha en van zijn correspondentie met hem zijn circa 60 brieven bewaard in het Beierse Staatsarchief te Coburg.
Het belangrijkste werk van Raden Saleh is ongetwijfeld "De arrestatie van Dipanegara.", maar dat is een ander verhaal.
Meer weten? www.raden-saleh.org
(Persoonlijke noot van de editor: www.raden-saleh.org is ontstaan uit de samenwerking van de Duitse Ambassade in Jakarta en de Indonesische Ambassade in Berlijn. Grote afwezige hierbij is jammer genoeg de Nederlandse regering.)Het voormalig huis van Raden Saleh. In 1898 werd het verkocht en ingericht als ziekenhuis. Tegenwoordig doet het dienst als administratiegebouw van het Rumah Sakit Cikini aan de Jalan Raden Saleh te Jakarta.
Een der brieven van Raden Saleh:
do 8 apr 2010 - 9:21