Jaïr Pattipeilohy wil culturen vooral beleven
Jaïr Pattipeilohy: „Ik heb de eerste weken altijd weer heimwee.”foto: Raphaël Drentdoor: Pien Koome
vrijdag 21 september 2012, 11:01
Als je één keer op de Molukken bent geweest, ben je voorgoed verkocht, stelt Jaïr Pattipeilohy (27) uit Tiel."Dan wil je terug. Het is daar zo ongelofelijk mooi. Ik heb de eerste weken altijd heimwee als ik weer thuis ben." De jonge Molukker bezocht zijn familie op het verre eiland Saparua vier keer. Tijdens zijn laatste reis fotografeerde hij in tien dorpen kapitan (legeraanvoerders) in traditionele klederdracht. Deze foto's vormen de basis van de tentoonstelling 'Apa Datang Dari Muka - Tussen fregat en paradijsvogels'. Zaterdag gaat de expositie in de Tielse bibliotheek officieel van start met een Molukse dag. Deze activiteiten zijn het voortraject van de Kinderboekenweek 2012, dat als thema 'Hallo wereld, het ontmoeten van andere culturen' heeft. Jaïr is geboren en getogen in Tiel.
Nadat hij afstudeerde als maatschappelijk werker, bleek zijn vervolgstudie culturele antropologie te theoretisch. "Ik wil culturen beleven; een puur wetenschappelijke benadering past niet bij mij." Wel voelde Jaïr de drang om de kennis over zijn eigen Molukse cultuur te delen. "Het valt mij op dat veel jongeren zich wel identificeren met hun Molukse afkomst, maar de daadwerkelijke kennis is vaak gering. Door je te verdiepen in de verhalen achter de geschiedkundige feiten, leer je jezelf en anderen kennen en doorgronden." Met dit doel voor ogen startte Jaïr in 2009 een ambitieus project. De expositie in de bibliotheek is een follow up van de fototentoonstelling 'De kleurrijke kapitan van Saparua' die vorig jaar ter gelegenheid van zestig jaar Molukkers in Nederland in het Tielse streekmuseum werd gehouden. "Mijn project bestaat uit drie delen. De komende tijd worden in de bieb workshops gegeven over de Molukse cultuur en natuur aan kinderen uit de bovenbouw van de basisschool. Volgend jaar volgt een projectdag geschiedenis aan het Lingecollege en de afsluiting vindt plaats op een themadag bij Buah Hati."
De gemeente Tiel, het Burgerweeshuis en Buah Hati dragen bij om de follow up te realiseren. Zelf werkte Jaïr tijdenlang in de fabriek om geld bijeen te sprokkelen voor zijn project. De foto's van de traditionele legeraanvoerders maakte hij in 2010 toen hij twee maanden op de Molukken verbleef. "De familie Pattipeilohy komt uit Ulath, een klein dorp op het eiland Saparua. Mijn verblijf in het ouderlijk huis gold als een symbolische terugkeer naar de bron. Ik heb daar op een dun matrasje op de grond geslapen en eten gedeeld met mijn neven en nichten die bijna niks hebben. Ondanks de armoede heb ik die tijd als grote rijkdom ervaren. Nergens anders beleef ik mijn eigen cultuur zo sterk."
Daarna bezocht Jaïr alle dorpen op het eiland om toestemming te vragen voor zijn fotoproject. "Uiteindelijk heb ik op tien plekken de kapitan in vol ornaat mogen fotograferen. Zowel hun uiterlijk als hun innerlijk spreekt zeer tot de verbeelding. Vanuit de traditie beschermen ze hun gemeenschap en spelen ze een belangrijke rol bij ceremoniële aangelegenheden. Voor mij is het gevechtsaspect symbolisch. Ook nu vechten Molukkers voor hun identiteit, voor het behoud van hun eigen cultuur en voor hun plek in Nederland. Gelukkig steeds minder in een slachtofferrol, maar als trotse Molukkers die hun eigen cultuur graag generatie op generatie overdragen."
© De Gelderlander 2012, op dit artikel rust copyright.
vr 21 sep 2012 - 20:22
