Vier eeuwen oude kranten op de pc

Vier eeuwen oude kranten op de pc
Gepubliceerd: 27 mei 2010 14:54
Door een onzer redacteuren

Rotterdam, 27 mei. Vanuit de luie stoel digitaal in de krant van 26 mei 1814 bladeren? Vanaf morgen is het mogelijk. Dan komen een miljoen pagina’s uit 75 verschillende kranten uit de periode 1618-1940 vrij beschikbaar op de website van de Koninklijke Bibliotheek. Het is de eerste stap in een groot digitaliseringsproject van de ‘nationale bibliotheek van Nederland’. In 2012 moeten ruim zeventig verschillende krantentitels uit de periode 1618-1995 digitaal beschikbaar zijn.

„Het gaat om ongeveer acht miljoen pagina’s”, zegt projectleider Edwin Klijn. „Het merendeel, 6 miljoen pagina’s, bestaat uit Nederlandse kranten. Maar ook kranten uit voormalig Nederlands-Indië, Suriname en de Antillen komen in de collectie.” Naast zoeken naar een krant van een specifieke datum, kan op de site kranten.kb.nl ook op trefwoord ín de artikelen worden gezocht.


Rechtenkwestie

Dat vanaf morgen alleen kranten tot 1940 beschikbaar zijn, is een rechtenkwestie. „In principe heeft de auteur of uitgever van een artikel er tot 70 jaar na plaatsing nog de zeggenschap over”, legt Klijn uit. „We zijn nu druk in overleg met belangenorganisaties van freelancejournalisten en uitgevers om ook artikelen tot 1995 te mogen publiceren. Van publicaties vanaf 1995 gaan we ervan uit dat de kranten zelf een online beschikbaar archief bijhouden, al dan niet tegen betaling.”

Tot de krantentitels die straks digitaal zijn op te vragen, behoren De Telegraaf, Het Parool (tot 1970) en Het Vrije Volk.

NRC Handelsblad komt niet publiekelijk beschikbaar via de website. „De afgelopen jaren zijn hierover veel gesprekken gevoerd”, zegt Marcella Breedeveld, lid van de hoofdredactie van NRC Handelsblad. „Wij juichen een initiatief als dit in principe toe, maar wij vinden wel dat onze informatie geld waard is. Wij hadden het goed gevonden als het archief alleen bínnen de muren van de Koninklijke Bibliotheek op te vragen was geweest, maar de subsidievoorwaarden maakten dat onmogelijk.”

Voorlopers

De voorlopers van NRC Handelsblad, het Algemeen Handelsblad en de Nieuwe Rotterdamsche Courant, zijn te bekijken van respectievelijk 1828-1940 en 1844-1869.

Het hele project kost 12,5 miljoen euro: 1,5 euro per pagina.


NRC

Digitaal bladeren in oude kranten
Gepubliceerd op 13 juli 2010, 10:19

Wie wil lezen wat kranten schreven over de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog, de opkomst van Napoleon, de Krimoorlog of, gewoon, de ditjes en datjes van rond 1900, hoeft niet meer eindeloos door stoffige leggers te bladeren in ongezellige archiefruimtes. Het kan nu ook thuis, lekker comfortabel achter de computer.

De Koninklijke Bibliotheek heeft een kleine acht miljoen krantenpagina's online gezet uit Nederland, Nederlandsch Indië, Suriname en de Nederlandse antillen, van 1618 tot ver in de Twintigste Eeuw.
De pagina's zijn niet alleen eenvoudig op te roepen, ze zijn ook met trefwoorden te doorzoeken. Ideaal dus voor iemand die op zoek is naar de belevenissen van een voorouder, historische gebeurtenissen in zijn woonplaats of de oogetuigenverslagen van belangwekkende voorvallen.

De gezochte krantenberichten kunnen met een druk op de knop worden bekeken. Probleem is wel dat de gedrukte krantenteksten met optical character recognition (OCR) automatisch zijn omgezet naar Wordteksten. Er zitten daardoor nogal wat foute leestekens in. Maar over het algemeen zijn de stukken prima te lezen. Ook de oorspronkelijke krantenpagina's kunnen worden bekeken. Daarvoor moet dan wel wat geschoven en ingezoomd worden, want de krantenmakers van toen dachten helaas nog niet erg na over een heldere weergave van hun producten op een 20 inch scherm. Wie uiteindelijk toch papier in zijn handen wil hebben, wordt ook op zijn wenken bediend: de oude kranten zijn te downloaden als pdf en kunnen vervolgens worden geprint.

Mooi, hoeft een historicus nu nooit meer een archief in te duiken? Kan hij nu alles onderzoeken achter zijn pc? Nou nee. De Koninklijke Bibliotheek heeft maar een klein deel van alle beschikbare landelijke en regionale titels online gezet, en van die kranten bovendien ook niet álle jaargangen. Lokale kranten en nieuwsbladen ontbreken vooralsnog. De bezoeker blijft daardoor het gevoel houden dat hij in het bovenste laagje sneeuw van het topje van de ijsberg zit te wroeten.
Maar het begin is er. En dat is al heel mooi.

Wim Wegman
Leidsch Dagblad

Ik heb hierdoor de datum van overlijden van mijn overgrootmoeder gevonden

Er zijn nu 1 miljoen scans op het internet gezet..
Het zijn er nog geen 8 miljoen... dat duurt even

Citaat :

Vanaf 28 mei zal het eerste deel van de acht miljoen pagina’s voor iedereen online doorzoekbaar en te downloaden zijn via http://kranten.kb.nl Deze eerste miljoen pagina’s zijn afkomstig uit kranten uit de periode 1618-1940.

http://www.kb.nl/hrd/digi/ddd/nieuwsbrieven/201006/symposium.html