Nederlands-Indië op het WK Voetbal van 1938 (met filmpje)

Nederlands-Indië op het WK Voetbal van 1938
Door Jurryt van de Vooren 2-6-2010

Op het WK Voetbal van 1938 klonk voor twee verschillende landenteams het Wilhelmus: voor Oranje en voor Nederlands-Indië. Van deze wedstrijden staan nu de originele filmbeelden online – hier. De spelers van Indië maakten indruk door hun beleefde gedrag.



Zowel Nederlands-Indië als moederland Nederland speelde maar één wedstrijd op het WK Voetbal van 1938. Oranje werd in de eerste ronde uitgeschakeld door Tsjecho-Slowakije en moest daarna 36 jaar en tien dagen wachten op de volgende WK-wedstrijd.

Nederlands-Indië werd genadeloos van de mat gespeeld door Hongarije – in 1938 een voetbalgrootmacht. Met 6-0 werd er verloren en dat vooral omdat de Hongaren zich inhielden na een 4-0 in de rust. Het zou de enige wedstrijd zijn die Nederlands-Indië ooit op een WK speelde.

VPRO Geschiedenis heeft nu een filmpje op de website geplaatst van deze twee wedstrijden. Zonder geluid kijken we naar de beelden en horen daarom helaas niet dat het Wilhelmus twee keer werd gespeeld.

Niet cadeau

Op voorhand was Nederlands-Indië hoopvol gestemd voor het WK. Plaatsing hiervoor was mogelijk geweest omdat Japan, China en de Verenigde Staten zich hadden terugtrokken – de directe tegenstanders voor kwalificatie. Begeleider Van Bommel was daarop uiterst enthousiast geworden: “De Hongaren krijgen de wedstrijd niet cadeau.”

Drie maanden voor aanvang waren de Indische spelers al van huis vertrokken om zich voor te bereiden. Om te beginnen maakten ze een grote bootreis naar Nederland, om te trainen bij HBS in Den Haag. We praten dan over vergeten namen als doelman Bing Mo Heng van HCTNH en Taihutu van Jong Ambon Batavia. Het spreekt voor zich dat ze veel te weinig internationale ervaring hadden om het zelfvertrouwen van Van Bommel serieus te kunnen nemen.

Klein en tenger

Niemand keek daarom op van de nederlaag tegen de Hongaren. Het Algemeen Handelsblad schreef bijvoorbeeld: ‘Wat zijn de Nederlandsch-Indische Oranjehemden klein en tenger, zoo uit de hoogte gezien en met de Hongaarsche reuzen vergeleken.’

Daarmee werd het grootste verschil genoemd: de lichamelijke toestand van de spelers. Zoals sportjournalist C.J. Groothoff de lezers van Het Vaderland toevertrouwde: ‘De ploeg heeft verloren, doch niet door gebrek aan voetbalcapaciteiten, noch door gebrek aan geestdrift of door slechte techniek doch uitsluitend door het feit dat de Indische spelers voor dit internationaal voetbal en speciaal voor de stevige Hongaren, te klein en te licht zijn. Het gemiddeld gewicht van de Indische spelers ligt tusschen de 55 en 60 kg, dat van de Hongaren is ongeveer 80 kg.’


Olympische Dag

Na de dubbele uitschakeling speelden Nederland en Nederlands-Indië in Amsterdam tegen elkaar op de Olympische Dag in het Olympisch Stadion. Nederland won met 9-2, wat de spelers van Indië overigens weinig deed. Wat ze zich later vooral herinnerden was namelijk de handdruk van prins Bernhard.

De kranten waren vol lof over deze wedstrijd, die door maar liefst 60.000 mensen werd bekeken, maar niet vanwege het sportieve karakter. In Het Vaderland stond: 'We mogen gerust aannemen, dat de symboliek, in den geest van de eenheidsgedachte van ons Rijk, een grote rol heeft gespeeld.'

Want Oranje had geen kind aan zijn tegenstander: 'Van een wedstrijd in den waren zin des woords is eigenlijk in de volle zes kwartier alleen maar de eerste vijf minuten sprake geweest. Voor de rest was het een spelletje van kat en muis.'


Ondanks alle nederlagen in Frankrijk en Amsterdam had Nederlands-Indië toch indruk gemaakt – vooral op het WK. Zoals Groothoff schreef: ‘De Indische jongelui veroverden dadelijk de sympathie van het publiek door de keurige buiging, welke zij ter begroeting naar twee kanten van het veld maakten.’

De historische filmbeelden staan dus hier.




sportgeschiedenis.nl