In de serie WereldKeuken uit de WereldKrant deze week het recept van gehaktbrood van oma Henny.
Wie af en toe eens opruimt doet de mooiste ontdekkingen. Zondag is er een ideale dag voor. De kast met tuinattributen is aan de beurt. Zo’n kast vol sproeiers, een botte grasmaaier, lekke tuinslangen en stapels terracotta potten. Het grootste deel kan weg: stuk gevroren of vanzelf gebroken. Behalve die ene langwerpige terracotta schaal met deksel. Hoe heet dat ding ook al weer? We hebben hem dertig jaar geleden vaak gebruikt in de keuken. Daarna is hij beland in de kast met kookattributen om vervolgens als viooltjesbak dienst te gaan doen. Römertopf. Zo heet dat ding. Een echte Römertopf oftewel Romeinse stoofpot!
Ik weet het nog goed. Het is midden jaren zeventig. Mijn moeder introduceert een heuse nieuwerwetse vinding in onze keuken. Een terracotta ovenschaal met dito deksel. De bereidingsmethode van de gerechten past precies in het kookbeeld van die tijd: aardappelen, jus, vlees en doorgekookte groenten maken plaats voor beheerste culinaire experimenten.
Een gehaktbrood is het eerste gerecht dat mijn moeder uit de Romeinse stoofpot tovert. Na een dik uur stoven ligt een immense gehaktbal drijvend in het vet te sputteren. Heel veel vet, dat gelukkig niet langer in de bloedbaan belandt. Leve de römertopf!
Mijn moeder maakt de Indische gehaktbroden variant. Dat zit zo. Vader en moeder hebben vele jaren in het Indonesische Jakarta gewoond. Daar ga je anders van koken. Kruidiger, pedisser en vooral ook spannender.
Het recept staat al dertig jaar in mijn geheugen gebrandmerkt, omdat het jarenlang een succesnummer in vele studentenflats is geweest. De kinderen noemen het nu: gehaktbrood van oma Henny.
Ingrediënten voor 4 personen:
•1 kilo halfom gehakt
•1 fijngesnipperde rode ui
•1 ei
•1 zakje gedroogde nasikruiden
•2 bruine boterhammen
•flinke scheut ketjap manis
•flinke eetlepel sambal badjak
•snuf zout.
Leg de römertopf een half uur in lauw water. Nasikruiden met beetje water, ketjap, sambal, ei, zout en de verkruimelde boterhammen kwartier laten weken. Ui en gehakt toevoegen. Goed mengen. Grote langwerpige bal maken die in de römertopfschaal gelegd wordt. Deksel erop. Een tot anderhalf uur in de oven. Vet afgieten en gehaktbrood nog een kwartiertje zonder deksel laten nagaren.
rik.rensen@rnw.nl