Scherpenzelers in het voormalig Nederlands-Indiëzondag 10 april 2011 00:00
SCHERPENZEEL - Toen Nederland in mei 1945 volop feest vierde om de bevrijding van ons land te vieren, was Nederlands-Indië nog niet bevrijd van de Japanse bezetters. Op 15 augustus 1945 capituleerde Japan en kwam ook in Nederlands-Indië een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Dit betekende niet dat Nederland automatisch het gezag weer in handen kreeg.
Er ontstond grote chaos, de Republiek Indonesia werd uitgeroepen door Soekarno. De Japanners konden en wilden hun gezag niet laten gelden en kwamen in handen van de Republikeinen, die steeds meer over Japanse wapens beschikten. Chinezen, Indo-Europeanen, Ambonezen, Menadonezen en Nederlanders werden opnieuw opgesloten in interneringskampen als gijzelaars van de Republiek. Een totale chaos brak uit. Kampbewoners werden weggevoerd en grotendeels vermoord.
Deze periode omstreeks oktober 1945 tot februari 1946 werd de 'Bersiap' periode genoemd.
Nederland was totaal leeggeroofd door de Duitse bezetter en kon voorlopig geen sterk leger opbouwen en was afhankelijk van de Geallieerden en Nederlands Indië kwam onder Brits gezag. De Britten waren niet bij machte om goed op te treden tegen de brute en massale moordpartijen door jonge nationalisten, 'Permoeda's' genoemd.
Eind 1944 werd in het bevrijde zuiden van ons land begonnen met de werving van militairen. Jonge mannen melden zich aan om te vechten tegen de Duitsers of Japanners. Ook in Scherpenzeel meldden jonge mannen zich aan als Oorlogsvrijwilliger, OVW-ers .
Hun opleiding vond plaats in Engeland en/of Amerika via Malakka werden ze ingezet in Nederlands Indië. Eind 1946 werden de eerste dienstplichtige rekruten opgeroepen en na een korte opleiding vertrokken ze per schip richting Nederlands-Indië.
Chris Sangers: ''Mijn buurman W. Lansing vertrekt dan ook als dienstplichtig soldaat ingedeeld bij het 5e regiment Stoottroepen en komt terug als oorlogsinvalide. Zijn verhalen over vele Scherpenzelers die ook naar Indië gingen was het begin van een inventarisatie van deze Scherpenzelers. Velen hebben mee gewerkt om hun ervaringen op te schrijven, sommigen in een kort vragen- formuliertje, anderen uitgebreider, sommigen in boekvorm (Wim de Jong). Weer anderen sloten zich af en wilden niet meer schrijven of spreken over deze periode. Hun verblijf daar in oorlogstoestanden en hun terugkomst in Nederland was veelal teleurstellend. Al met al een goede reden om deze periode vast te leggen en te bewaren in documentatie en alles wat te maken heeft met die tijd, zodat zij door de komende generaties niet vergeten worden. En kunnen laten zien en lezen uit het archief 'wat was dat Nederlands-Indië' en wat deden wij daar… Alle Scherpenzelers kwamen terug. 6000 'sabbats' moesten ze daar achterlaten…..''
Tot eind mei exposeert Chris Sangers in de Openbare Bibliotheek Scherpenzeel. Sangers: ''Moge deze expositie bijdragen tot wat meer kennis en begrip voor onze Scherpenzeelse Indië-veteranen.''
Voor meer informatie, opmerkingen of aanvullingen kunnen belangstellenden contact opnemen met chrissangers@hotmail.com
Veenendaalsekrant.nl
zo 10 apr 2011 - 12:01