'Nederland vlucht vergeefs voor oorlogsverleden'

'Nederland vlucht vergeefs voor oorlogsverleden'
Thomas von der Dunk − 07/07/11, 13:17

Volgens Thomas von der Dunk bedekt Nederland oorlogsmisdadigers te vaak met de mantel der liefde. Hij is blij dat dit met Mladic niet lijkt te gebeuren.

Met grote tevredenheid heb ik het onbeschofte gedrag van Mladic begin deze week bij het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag gadegeslagen, dat door Olaf Tempelman in zijn verslag in De Volkskrant van dinsdag terecht als dat van een bokkig kind is gekwalificeerd.

Tevredenheid
Die tevredenheid zal U verbazen, maar heeft een heel eenvoudige reden: toen Mladic gevangen en uitgeleverd werd, ontstond het beeld dat het inmiddels zou gaan om een zielige oude man - na een hartinfarct half invalide - die misschien niet meer in staat zou zijn om zijn proces bij te wonen en de portee ervan te bevatten. Na het Milosevic-debakel zou dat extra pijnlijk zijn.

Nu: aan die mogelijke vluchtroute voor een veroordeling wegens massamoord zestien jaar na dato heeft Mladic zelf met zijn vertrouwde bullebakgedrag een hardhandig eindig gemaakt, en dat bevredigt het rechtsgevoel. Zo kennen we onze grote oorlogsmisdadiger tenminste weer.

Wat eveneens het rechtsgevoel bevredigt, is, dat het Haagse gerechtshof nu de voortdurende morele vlucht van de Nederlandse overheid voor háár verantwoordelijkheid voor Srebrenica helder heeft afgestraft: Dutchbat had in een zeer concreet geval, waar het eigen Bosnische werknemers betrof, anders kunnen en moeten handelen dan het heeft gedaan.

Schuldig
Uit angst dat Henk & Ingrid dan ook maar één cent aan schadevergoeding moesten dokken heeft Den Haag altijd strict de boot afgehouden: wíj zijn niet schuldig, de massamoord komt geheel op conto van Mladic.

Dat is zo, maar dat neemt niet weg dat pianospeler Thom Karremans, als hoogste militaire gezagsdrager ter plekke, in ruil voor een schemerlamp Mladic zijn gang heeft laten gaan omdat hij het zichtbaar in zijn broek deed voor de mogelijke alternatieven.

Desondanks werd hij nadien in rang gepromoveerd, en kreeg Dutchbat van Defensieminister Henk Kamp tien jaar later nog een mooie herdenkingsmedaille - beslist een unicum in de Europese krijgsgeschiedenis. Na Waterloo en Stalingrad bleef die voor de Franse c.q. Duitse soldaten die de desbetreffende slag overleefd hadden althans uit.

In Nederland staat dat overigens niet helemaal op zichzelf, zoals de personele nasleep van de zogenaamde Politionele Acties in Indonesië leert - de verhullende eufemistische term, tot de dag van vandaag in gebruik, blijft veelzeggend.

Excuses
Neem de slachting in Rawagede, waarvoor Den Haag zelfs het woord 'excuus' niet over de mond kon krijgen omdat dat geld kon kosten. Stelselmatig hebben Nederlandse ministers geweigerd de (schaarse) overlevenden en nabestaanden te ontvangen, omdat er - net als bij Srebrenica - vooral in Nederland overgevoelige tenen, ditmaal van Oud-Indisch-gasten, moesten worden gespaard. Denk aan de Poncke Princenaffaire tijdens Paars-I.

Nog steeds bestaat een tamelijk rozig beeld van ons koloniale verleden, inclusief onze respectabele bijdrage aan de transatlantische slavenhandel, waaraan zeker ultrarechts Nederland, van Rita Verdonk tot Martin Bosma, niet graag herinnerd wil worden. Wat dan resulteert in het voor hergebruik aanprijzen van een VOC-mentaliteit, die zich ook in de populariteit van onze vorige premier mocht verheugen.

Artikel Volkskrant