Wie is Jeroen Brouwers?

Wie is Jeroen Brouwers?
Door: Karl Van den Broeck − 25/04/12, 14u19 − Bron: De Morgen



© Photo News. Jeroen Brouwers.

Jeroen Brouwers? Die ken ik. Denk ik. Is dat die van dat liedje?
Klopt. 'Jeroen Brouwers (schrijft een boek)' is een hit van De Mens. Het feit dat Frank Vander linden over deze Nederlandse auteur een rocknummer schreef, is een bewijs van de grote street-credibility van Brouwers.

Waarom? Is hij dan zo'n hippe vogel?
Hmm. Neen, integendeel. Brouwers leeft teruggetrokken in een bungalow in Zutendaal. Op feestjes zie je hem niet. Brouwers staat op, schrijft, eet, leest, schrijft en gaat weer slapen. Hij heeft ook grote fascinatie voor auteurs die zelfmoord hebben gepleegd. Het is die donkere romantische kant van Brouwers die veel jonge lezers (en lezeressen) aanspreekt.

Hij heeft toch ooit eens een prijs geweigerd, niet?
In 2007 kende de Taalunie hem de meest prestigieuze prijs in ons taalgebied toe: de Prijs der Nederlandse Letteren. Hij weigerde die omdat hij de 16.000 euro prijzengeld te weinig vond.

Te weinig...
Je moet weten dat Brouwers niets liever doet dan stokken in het hoenderhok gooien. Met dit statement wilde hij de armtierige economische situatie van schrijvers aanklagen. Ondanks de subsidies ziet de meerderheid zwarte sneeuw. En als zelfs Brouwers al moeilijk kan rondkomen, hoe doen andere schrijvers dat dan?

Is die Brouwers dan écht zo goed?
Brouwers is zowat de beste stilist van ons taalgebied. Ik ken topauteurs die groen worden van jaloezie na het lezen van een pagina van Brouwers. Als polemist heeft hij vele navolgers, maar niemand kan zo genadeloos zijn tegenstander neersabelen als Brouwers. Hij kan zich ook heerlijk opwinden over absolute bijkomstigheden om dan met zijn volle stilistische geweld toe te slaan.

Waarover schrijft hij eigenlijk?
Brouwers schrijft over zijn eigen leven en dat biedt voldoende stof voor een heel oeuvre. Hij werd op 30 april 1940 geboren in Batavia, de toenmalige hoofdstad van Nederlands Indië. Na de Japanse invasie kwam hij met zijn grootmoeder, moeder en zus in een jappenkamp terecht. Na de oorlog keerden zijn ouders terug naar Nederland maar de kleine Jeroen werd naar een streng internaat gestuurd. Daarna werd hij redacteur bij uitgeverij Manteau. Zijn werk gaat over zijn jeugd en zijn leven én over de literatuur en het literaire wereldje.

Uitgeverij Manteau? Dat is een Vlaamse uitgeverij.
Inderdaad. Jeroen Brouwers moest er de manuscripten van de (vooral Vlaamse) auteurs persklaar maken. In zijn polemieken heeft hij zich zeer opgewonden over de gebrekkige kennis van de standaardtaal door een hele generatie Vlaamse schrijvers. Vooral mensen als Ward Ruyslinck en Jos Vandeloo kregen er zwaar van langs.

Heeft die kruistocht tegen gallicismen en hypercorrecties iets uitgehaald?
Ik denk van wel. De nieuwe generatie Vlaamse auteurs vandaag scheert in Nederland hoge toppen. Yves Petry, Erwin Mortier, Dimitri Verhulst, Tom Lanoye en Bernard Dewulf wonnen de laatste jaren de Ako Literatuurprijs of de Libris Literatuurprijs. Hun proza is niet langer 'besmet' door de invloed van het Frans die hun voorgangers zo onzeker maakte tijdens het schrijven. Dat maakt hun werk ook veel toegankelijker voor de Nederlandse markt. Al moet je dat laatste..;

... niet overdrijven.
Inderdaad.

Wordt Brouwers dan niet gehaat door veel Vlamingen. Die 'Ollandse betweter'?
Eigenlijk niet. Brouwers won niet alleen de Orde van de Vlaamse Leeuw, hij is ook nog eens ridder in de Belgische Kroonorde. Hij woont al zo lang in Vlaanderen dat hij eigenlijk 'van ons' is. Het valt op dat hij in Nederland meer kritiek krijgt dan hier.

Brouwers wordt nu 72. Is hij nog even goed als vroeger?
Hij wordt altijd maar beter, zo lijkt het. Zijn recentste boek Bittere bloemen kreeg jubelende kritieken en werd genomineerd voor de drie grote literaire prijzen (Ako, Libris en Gouden Boekenuil). De komende weken wordt duidelijk of hij een van die drie prijzen zal wegkapen. En dan te denken dat hij door de verlamming aan zijn rechterhand dat boek bijna niet had kunnen afwerken.

Hoezo?
Heb je zijn verhaal 'Tunnelzicht' dan nog niet gelezen? Waar wacht je op?

DeMorgen.be