Er wordt al gesproken van een verloren generatie: jongere werklozen wereldwijd die geen carrière kunnen opbouwen of een gezin kunnen stichten. Hun troosteloze omstandigheden gaan littekens achterlaten ‘Ik wil wel iets nuttigs doen met mijn leven.’
Hieronder het verhaal van Hassan, 19 jaar.
'Voor bijna alles vragen ze een diploma'
'Er was gewoon geen geld voor de middelbare school.' Hoeveel dat kost? '4 miljoen rupiah per jaar (250 euro).' Het lijkt weinig: net 20 euro per maand, maar voor de ouders van Hassan is ook dat al te veel. Eerst haalden zij zijn oudste broer, Ahmad, van school, en twee jaar geleden was het Hassans beurt.
'Mijn vader heeft een handeltje in gas, maar dat levert niet genoeg op. Hij verdient net genoeg om zijn schulden aan de gasfabriek af te betalen en voor het eten voor ons gezin. Voor extra’s is er geen geld.'
Officieel is onderwijs in Indonesië gratis, maar omdat de leerkrachten slecht betaald worden en een deel van hun loon ook nog eens verdwijnt in zakken van corrupte ambtenaren, wordt er toch schoolgeld geïnd. Voor de arme helft van de Indonesische bevolking, die rond moet komen van minder dan 2 euro per dag, is dat vaak niet te betalen.
Hassan (19) is er gelaten onder. 'Ik was toch niet zo goed op school. Snapte er weinig van', zegt hij. 'Nu zoek ik werk, maar voor bijna alles vragen ze een diploma. En dat heb ik dus niet.'
'Ik heb gewerkt als koerier bij een vleeshandel: met mijn brommer bracht ik vlees naar de klanten. Maar het vlees werd steeds duurder, en er waren steeds minder klanten. Na een jaar werd ik ontslagen. Ik had vast loon: 1,5 miljoen rupiah: ongeveer 100 euro per maand. Dat was minder dan het minimumloon, maar ik kreeg fooien.'
Nu scharrelt hij zijn geld bij elkaar, net als zijn broer: 'Ik werk als 'ojek' (bromfietstaxi), als parkeerknecht, ik verkoop nasi uduk (kleine rijstmaaltijden), en treed soms op als clown op verjaardagsfeestjes.'
'Ik hoop een echte baan te vinden, goed werk, waarin ik mij een beetje kan opwerken. En dan trouwen, en kinderen krijgen.'
Hassan hoopt dat zijn kleine broertje van 7 jaar wel zijn school kan afmaken: 'Die is pienter. Hij kan het wel, zegt mijn moeder. Maar ik denk niet dat hij een diploma gaat halen, want mijn moeder is weer zwanger, en als de nieuwe baby er is, is er weer geen geld.'
Door Michel Maas
Volkskrant, 28-12-2013