14 mei 2014|
'Invisible children’ hangen rond op Oost-Maleisische marktenDe gemoedelijk ogende markten aan de kust van Kota Kinabalu, de hoofdstad van de Maleisische deelstaat Sabah, herbergen een groot aantal straatkinderen. Het zijn illegale immigranten uit Indonesië en de Filipijnen, die niet alleen dak-, maar ook staatloos zijn. Dat betekent dat hun bestaan door geen enkel land wordt erkend. Ze zijn de ‘invisible children’ van de samenleving.
Volgens de Verenigde Naties is iemand staatloos als diegene in geen enkel land een nationaliteit heeft. Hoewel het recht op een nationaliteit één van de basisrechten is volgens de Verenigde Naties, zijn er op dit moment ongeveer twaalf miljoen staatloze mensen op de wereld, waarvan zo’n vijf miljoen kinderen. Staatloosheid brengt veel problemen met zich mee. Zo hebben kinderen bijvoorbeeld geen toegang tot overheidszaken als educatie en gezondheidszorg. Ze hebben geen rechten, omdat ze niet legaal bestaan in het land. Hierdoor worden zij vaak ook wel ‘invisible children’ genoemd. De kinderen zijn vatbaar voor misbruik, drugsgebruik en exploitatie.
Staatloosheid in Maleisië vormt volgens UNICEF vooral in Sabah een probleem. Hier vindt veel (il)legale immigratie plaats vanuit onder andere Indonesië en de Filipijnen. Migranten nemen vaak familie mee, maar zijn zich niet bewust van de aanvragen die zij moeten doen. Bovendien is in Maleisië burgerschap niet gegarandeerd door geboorte in het land zelf. Een kind moet minstens één ouder hebben met een Maleisisch paspoort. Buitenlandse ouders moeten hun kinderen dan ook laten registreren bij een consulaat. Dit proces is prijzig en daarnaast ligt het consulaat vaak ver weg, deze reiskosten kunnen ouders zich niet altijd veroorloven.
Volgens de United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) waren er in december 2013 in totaal 40.000 staatloze mensen in Maleisië, waarvan ongeveer veertig procent kinderen. Tegenwoordig zijn er projecten en alternatieven om kinderen educatie voor basiskennis te geven, maar toch zijn er nog veel staatloze kinderen die opgroeien zonder ook maar één dag op school door te brengen. Deze kinderen eindigen vaak als arbeiders, die voor weinig tot niets lange dagen werken.
In Kota Kinabalu brengt een aantal staatloze kinderen hun dag door op de Sabah Fish Marketing. De dagelijkse markt is de grootste en populairste vismarkt in de omgeving. Overdag wordt de markt opgebouwd, om vervolgens vanaf vier uur ’s middags verse vis te verkopen. Op de markt helpen kinderen met het opbouwen, vangen en het verkopen van vis. Tussendoor rennen ze wat rond en komen ze aan hun nodige slaap achter, onder of tussen de verschillende kraampjes. ‘s Avonds keren ze terug naar de stad, om in kleine groepjes te bedelen om geld en eten. Slapen doen ze in de sloppenwijk van Kota Kinabalu, die op loopafstand in de stad ligt.
De zichtbaar arme straatkinderen zijn duidelijk gewend aan het leven in Kota Kinabalu, precies wetend hoe alles in elkaar steekt. Bedelend voor één Ringgit gaan ze de toeristen af. Ze zijn zeer zichtbaar in het straatbeeld, maar blijven onzichtbaar voor de staat.
Meer foto's bij VersPers