ma 19 mei 2014, 14:29
Orde in chaos
In Indonesië en in Suriname rijden de auto’s links. Hoe komt dat eigenlijk, het waren toch ooit Nederlandse koloniën?
In ongeveer een derde van alle landen ter wereld wordt tegenwoordig links gereden. Vroeger, in de tijd dat men zwaarden droeg en te paard ging, hield echter bijna iedereen links. Om praktische redenen: men vocht met rechts, dus moest je links houden voor het geval je een vijand tegen kwam. Daarnaast was het veiliger om aan de linkerkant van de weg een paard te bestijgen. Zo had je ook geen last van je zwaard, dat links hing. Logischerwijs bleef men dan ook maar links rijden.
Toen de Nederlanders in de zeventiende eeuw Indonesië en Suriname koloniseerden, namen ze hun eigen gewoontes mee.
In de loop van de achttiende eeuw begon men een ander type paard-en-wagen als transportmiddel te gebruiken. Dit werd door paarden getrokken en de bestuurder zat graag links op het achterste paard of reed er op een paard linksachter, om met de zweep in zijn rechterhand het span te kunnen mennen. Vanaf die plek had de paardenmenner beter zicht op schade door tegenliggers als hij rechts hield.
Dat had tot gevolg dat het een zootje op de weg werd. Paard-en-wagens rechts, paarden links, handkarren en mensen ertussendoor… De Franse Revolutie heeft een grote invloed gehad op de keuze voor rechts. De aristocratie reisde voor die tijd namelijk aan de linkerkant van de weg en de boeren rechts. Om na de bestorming van de Bastille niet op te vallen, ging ook de adel rechts rijden. In Parijs werd in 1793 een officiële regel ’rechts houden’ uitgevaardigd. Later werd dit via Napoleon onder meer in Nederland ingevoerd. De koloniën bleven echter links houden.
Na de val van Napoleon werd soms weer van de regels afgeweken, maar uiteindelijk koos Europa grotendeels voor rechts. Het duurde echter tot ver in de 20e eeuw totdat dit officieel was geregeld. Zo was pas op 7 mei 1917 de straat in Rotterdam niet langer ’vrij’. In navolging van onder meer Amsterdam en Den Haag was het voortaan verplicht om er rechts te rijden.
Telegraaf
ma 19 mei 2014 - 18:36
