MINERVA En toch herdenk ik

MINERVA En toch herdenk ik

4 mei 2018 - 15:02 • Eveline J. Verhoeve • 0 reacties



Sommige mensen hebben een simpele familie. Al sinds generaties wonen zij in hetzelfde dorp of in dezelfde straat, hebben dezelfde voornamen en doen hetzelfde werk. Zoiets. Mijn familie is anders. Dat blijkt elk jaar weer speciaal tijdens Dodenherdenking.

Ik herdenk. Maar ik herdenk niet de slachtoffers van de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog. Mijn familie woonde niet in dit land. Wij komen hier niet vandaan. Ik heb een Nederlandse opa, die trouwens ook niet in dit land woonde, met een Nederlandse naam en dus de Nederlandse nationaliteit. Daarom ben ik Nederlands.

Opa was een witte koloniaal in Nederlands Indië. Je kunt ook een stuk genuanceerder melden dat hij als jongeman, van naar ik meen 19 jaar, uit zijn vaderland vertrok om zijn geluk te beproeven in de Gordel van Smaragd. Dat is gelukt. Toen hij in 1935 overleed, was hij een hele grote meneer op Oost-Java.
Mijn oma, de moeder van mijn vader, was twee generaties jonger dan hij en niet met hem getrouwd. Dat gebeurde vaker met inheemse meisjes in Nederlands Indië. Na de oorlog werd mijn vader, een puber nog, verteld dat zij was overleden. Dat bleek 50 jaar later niet waar te zijn.
In de oorlog zorgde mijn vader samen met zijn neef voor het huishouden van zijn oudste broer. Diens Nederlandse vrouw zat in een Jappenkamp om de druk op de ketel te houden. Na de oorlog werd mijn vader met zijn schoonzuster en zijn neef op de boot naar Nederland gezet. Zij mochten niets meenemen. Mijn vader is een oorlogsvluchteling.

Mijn andere opa is opgegroeid op een grote boerderij in wat ooit het koninkrijk Bohemen was. In zijn tijd hoorde de streek waar hij woonde bij het keizerrijk Oostenrijk-Hongarije en later bij Tsjecho-Slowakije. Die boerderij was al generaties in de familie en de hele familie had boerderijen en andere bedrijven in de regio.
Van mijn oma weet ik niets, zelfs haar naam niet. Behalve dat ze depressief was en ver voor de oorlog op een dag, niet ver van hun boerderij, de Donau in is gelopen.
In de oorlog moest mijn opa als dienstplichtige in het Duitse leger vechten, want de familie was etnisch Duits. Het grootste deel van de oorlog zat mijn opa in een Russisch krijgsgevangenenkamp. Na zijn thuiskomst is de hele familie, inclusief mijn moeder, op een boerenkar gezet en de grens naar Oostenrijk over gejaagd. Mijn moeder is een oorlogsvluchteling.

Tijdens Dodenherdenking ligt hoe dan ook de focus op de Tweede Wereldoorlog. Mijn familie woonde niet hier. Zij waren geen Nederlandse militairen, verzetsstrijders of gewone mensen. Desondanks is de Nederlandse vlag ook mijn vlag en het Nederlandse volkslied ook mijn volkslied. En ik herdenk.

Fotograaf: Michou Salt 'n Pepper

Alphens.nl