Concubines in Indische families, Prinses Laurentien, symbool emancipatie Indo

De acceptatie van prinses Laurentien in de koninklijke familie is een troost voor de Indische Nederlanders. Dat vindt Reggie Baay, auteur van het boek De Njai. Laurentien stamt namelijk af van de bijzit van scheepskapitein Peter Schön.

'Laat er toch vooral geen misverstand over bestaan: vrijwel elke Indische familie heeft ergens in de voorafgaande generaties een njai', schrijft Baay.
'Maar nog steeds wordt er door sommigen over gezwegen alsof haar aanwezigheid nog immer een schande is', aldus de auteur. De familie van prinses Laurentien is geen uitzondering. De overgrootmoeder van haar oma, Mankam, was de huishoudster van een Nederlandse koloniaal met wie zij in concubinaat leefde. Voor vele Indische families is dit reden tot gêne.

In de koloniale tijd was het gebruikelijk dat jonge Europese mannen er een inlandse huishoudster op na hielden met wie ze ook het bed deelden, de njai. Dat deden ze omdat maar weinig Europese vrouwen naar de archipel gingen. De leiding van de plantages en zelfs kazernes liet dit toe om drankzucht en ander wangedrag in te tomen.
Als de Nederlander zich kon permitteren een Europese vrouw over te laten komen en te trouwen of als zijn contract er op zat, werd de njai mét haar onvermijdelijke kinderen bedankt en simpelweg op straat gezet. Of ze werd eenvoudig 'overgedaan'aan een kazernegenoot.
Huwelijke met een njai werden van Nederlandse zijde ontmoedigd en waren voor officieren ronduit verboden. De enkeling die de sociale druk kon weerstaan, trouwd na zijn afzwaaien de moeder van zijn kinderen en bleef in Indië.
Als het niet tot een huwelijk kwam, werden de kinderen soms wel geëcht met als consequentie dat ze zeer jong in hun eentje naar familie in Nederland werden gestuurd voor een 'goede 'opvoeding. Vaak zag moeder ze nooit meer terug.

In de kampongs werd neergekeken op de njais. Mankam, de Balinese oermoeder van de prinses die samenleefde met scheepskapitein Schön, zou juist vanwege deze relatie rond 1830 zijn vermoord. Ook de gemengdbloedige kinderen uit dergelijke relaties hadden het moeilijk, zelfs als ze volwassen werden. Zelfs een degelijke opleiding hielp deze Indische Nederlanders niet, goede banen waren aan blanke Nederlanders voor behouden. De gemengdbloedigen - indo's - zaten dus letterlijk klem, wat hun zelfbewustzijn niet ten goede kwam.
Peter Schön bracht zijn dochtertje Maria Antoinetta ( de overgrootmoeder van Laurentien ) na de moord op zijn concubine onder bij een rijke Hollandse familie in Batavia ( het tegenwoordige Jakarta ). Via die familie kwam Maria in Nederland terecht, waar ze in 1861 huwde met Pieter Hoolboom.

In zijn boek De Njai beschrijft Reggie Baay de pijnlijke geschiedenis van de njai én die van de Indische Nederlanders, van wie velen na de onafhankelijkheid van Indonesië noodgedwongen naar het onbekende Nederland vertroken om daar met vallen en opstaan een nieuw bestaan op te bouwen.

NHD

interesante geschiedenis!
Ik zou wel eenn njai als voorouder willen hebben hoor!
Was ik toch een beetje echt indisch geweest....
via mn 50 jarig huwelijk met een indo en doorgegeven aan mn zonen.
ja, een beetje fantaseren hierover....ach ja.Nu heb ik het helaas alleen maar verworven
cornelia

Misschien weet LL dit ?
Welke familie was dat die Maria (geb 1824) opnam als kind.? (Martherus, Bestelmeier??)
Ik heb informatie dat ze in 1846 huwde met luitenant Louis Descelles en later huwde ze met Hoolboom in 1861 te Amsterdam.
Ze overleed in 1882 in Kampen..

Nee, weet ik niet, maar ik heb de vraag doorgespeeld. Dus wie weet.....

[quote=]De acceptatie van prinses Laurentien in de koninklijke familie is een troost voor de Indische Nederlanders. Dat vindt Reggie Baay, auteur van het boek De Njai. Laurentien stamt namelijk af van de bijzit van scheepskapitein Peter Schön.

NHD[/quote]

Ik begrijp niet wat Reggie B. bedoelde met een troost voor de Indische Nederlanders.?

Ook het woord emancipatie kan ik niet zo goed plaatsen , worden de Indo' s dan geemancipeerd omdat een Indo meisje goed terechtgekomen is ?
Ik kan behoorlijk mis hebben ,het lijkt wel tempo doeloe verhalen.
Omdat zulke gedachtengang had ik in oude boeken gelezen , dat men beter in maatschappelijke ladder stijgt als ze met een totok kunnen trouwen .

Wij leven nu in de 21ste eeuw , en Laurentien is een gewone Nederlandse meisje.


Cornelia schreef :
Ik zou wel eenn njai als voorouder willen hebben hoor!
------------------------------
Tya , dat is dan omdat je met de ogen kijkt , en met de waarden en normen van heden beoordeelt.

Troost in de zin van : dat een van ons toch maar nazaten heeft die zo hoog komt..
Natuurlijk is het een gedachte van statusverhoging voor 'ons soort mensen' .
Het is leuk om te weten, maar het stelt niks voor.

Het kolonialisme erbij halen en foei roepen is een bietje overdreven...
Dit soort statusverhogende troost is van alle culturen en van alle tijden.
Indo's denken ook zo over indo's in de Indonesische royalfamilie.. is van dezelfde aard. Niet indo's denken dit ook... In de hele wereld denkt men zo..

Voor mij is het een leuk aardigheidje om te weten en door te kleppen, maar het is flauwekul..

LL, wij BV verwant aan Bea, verw88 in grote spanning uw antwoord

Huhhh? Zo als ik dit een beetje door mijn "befuddled brain" krijg, dan ga je op de maatschappelijke ladder hemelwaards als een van je nazaten nobility trouwd? Een jochie die vroeger in Den Haag woonde had het juiste woord voor dat (twee dan) "Kale kak", om dat je dan een titel voor of achter je naam mag zetten, en buiten je schoenen loopt van verwaantheid, met als missy Wu's onderschrift, " geen cent te makkan" Ja..., no joke dat! Nou wat anders, aan mijn Mama's kant (Sundanees) is er ook een titel, aan de ouwe heer's( ras echte kaaskop) kant een Jonkheer en een Jonkvrouw, dat gaat wel wat jaartjes terug hoor, maar nog steeds adel, Nou, ik ben met een gewone vrouw getrouwd, en heb gewone kinderen die ook gewone kinderen hebben! ik ben altijd trots geweest een "blauwe" jongen te zijn, om dat ik een Indo ben? Of van adel afkomstig? (blue bloods), Of is het dat ik blauw van de bruises ben omdat ik van die maatschappelijke ladder ben gedonderd?(niet met adel getrouwd) , Nah..., ik weet, het mischien is het een acute geval van cyanosis......, ottenooie si K.