67.000 x Nederlands koloniaal verleden
Woensdag 04 november 2009 | Kirsten Vos
Het Indisch Platform moet stoppen met het eisen van herstelbetaling, betoogt Kirsten Vos, 3de generatie Indische Nederlander. Zet je in voor verandering van het collectieve Nederlandse bewustzijn: het gaat nl. niet om een Indische maar om een Nederlandse kwestie. Het gaat om 67.000 x Nederlands koloniaal verleden.
Dit dossier is voor veel Nederlanders niet meer dan een vaag pleidooi om geld van een kleine groep. Dat de rekening daardoor met gemak naar de doofpot kan worden verwezen, bleek maar weer uit het gesprek tussen het Indisch Platform (IP) en staatsecretaris Bussemaker van VWS op 28 oktober 2009. Maar is het wel een Indische kwestie?
60 jaar wachten
Op 28 oktober was ik op het Plein in Den Haag. Het Indisch Platform had daar een manifestatie georganiseerd. Daarmee wilde het Platform aandacht vragen voor het gesprek dat het die dag had met de VWS-staatssecretaris. Inzet? Nu nog bij benadering 67.000 Nederlanders, van Indo-Europese en Hollandse afkomst, wachten al 60 jaar op uitbetaling van salaris en vergoeding van oorlogsschade.
Het IP strijdt, onder leiding van voorzitter Herman Bussemaker, voor betaling van deze al jaren oplopende rekening, maar niemand kan nog de omvang ervan benoemen of begrijpen. Ook wordt de groep schuldeisers steeds kleiner: het grootste deel van de mensen dat hier recht op heeft, is allang overleden. Dat was bij de manifestatie op het Plein goed te zien: slechts enkele tientallen Nederlanders luisterden daar naar optredens van Indische bands en andere bekende Indo’s.
Gênante uitkomst
De uitkomst van het gesprek Bussemaker – Bussemaker was ronduit gênant. De staatssecretaris heeft weer ontkend dat Nederland verantwoordelijk is voor het uitkeren van deze tegoeden. In ruil daarvoor heeft zij toegezegd dat zij alle ‘correspondentie over de kwestie opnieuw gaat bezien’ én andere departementen erbij zal betrekken.
Iedereen die zich een beetje kan voorstellen hoe overheidsland werkt, weet dat met name dat laatste een recipe for disaster is, zeker als er geen politieke druk op staat. Want tegen de tijd dat de overheid zich een weg gebaand heeft door de decenniadikke stapels correspondentie, is er van die 67.000 Indische Nederlanders niemand meer over.
Eigenwaarde
Het bevalt me helemaal niet dat mijn afkomst naam geeft aan deze grijze ‘Indische' kwestie. Het is Nederland dat 300 jaar lang een eilandenrijk in Azië heeft bezet. Het is Nederland geweest dat in 1941 de oorlog heeft verklaard aan Japan. Het is Nederland geweest dat als enige geallieerde partij de inwoners van zijn voormalige kolonie géén financiële compensatie heeft gegeven voor de daar geleden verliezen. En het is Nederland dat volgens de Hoge Raad de morele plicht draagt die verliezen te vergoeden. Dus waarom noemen we dit in vredesnaam de Indische kwestie?
Opeenvolgende Nederlandse regeringen hebben met succes de koloniale rekening gereduceerd tot een probleem van een van de posten óp die rekening. Daarom zou ik tegen meneer Bussemaker en zijn platform willen zeggen: stop met het pleiten voor uitbetaling van de tegoeden! Dat geld krijgen jullie echt niet meer en totdat die 67.000 in hun graf liggen, zullen jullie met een kluitje in het riet gestuurd worden. Behoud jullie gevoel voor eigenwaarde, stop met het uitleggen van andermans fouten!
Collectief bewustzijn
Spreek in ruil daarvoor af dat, ten eerste, de Nederlandse regering in de Week van de Geschiedenis 2010 publiekelijk rekenschap geeft voor het koloniale verleden in de vorm van een postkoloniaal debat. En eis, ten tweede, dat de resultaten uit dit debat een permanente plek krijgen in de vaderlandse geschiedenislessen. Dan krijgt deze Nederlandse kwestie uiteindelijk de plek die ze verdient: in het collectieve bewustzijn.
Kirsten Vos is een derde generatie Indische Nederlander en hoofdredacteur van de weblog Indisch 3.0 (www.indisch3.nl).
Bron: Wereldjournalisten