Koloniaal bestuur tot 1800 - deel 7.

Bronnen: Zie deel 1.


De Hoge Regering aan het werk.


De dagelijkse werkzaamheden van de GG bestonden uit:
Om 07.00 elke ochtend een werkoverleg met zijn hoogste ambtenaren: de opperkooplieden van het Kasteel, de equipagemeester van de vloot, de commandant van Batavia, de chef van politie en enkele anderen en dit gebeurde in zijn werkkamer en welker besprekingen konden uitlopen tot een uur of 10 am.

Na een haastig ontbijt ( brood? bordje nasi? ) bood de GG vervolgens de inwoners van Batavia, VOC soldaat, timmerman of Chinees, de gelegenheid om verzoekschriften en klachten onder zijn persoonlijke aandacht te brengen.
De andere leden van de Hoge Regering waren belast met het voorzitterschap van het college van schepenen of de raad van justitie. Tevens onderhielden zij de correspondentie met de verschillende bezittingen van de VOC in Azië.

Tweemaal per week - elke dinsdag en vrijdagmiddag vanaf drie uur - kwam de raad bijeen en vergaderden in de bedompte ruimte van de raadzaal van het Kasteel, welker ruimte door het tropenvocht behoorlijk was aangetast. De secretaris zat apart en zijn hoed diende als stembus.

Minimaal eens per jaar wijdde de Hoge Regering een speciale zitting aan elke handelspost in Azië.
Op basis van een rapport, opgesteld door één der leden en bestudering van relevante stukken, wikten de GG en raden het beleid van hun ondergeschikten en hun oordeel stuurden zij vervolgens naar de desbetreffende vestiging, alwaar daar een lokale raad de opdrachten uitvoerde.
Deze lokale raad deed exact hetzelfde als wat de Hoge Raad deed tegenover haar superieuren, namelijk handelen en uitvoeren naar eigen inzicht, ondanks de voorschriften.

Extra:
Een voorbeeld van een lokale vestiging te Azië was bijvoorbeeld het eiland Decima in Japan.
Het eiland was zo groot als de Dam er er was zelfs een tuintje aanwezig, aangezien het buiten treden van het eiland ten strengste verboden was.
Tot 1853 waren de VOC beambten de enige Europeanen in Japan en zij mochten slechts kontakt hebben met koelies, tolken en..... prostituees. Het werd niet toegestaan dat zij Japans leerden en het Nederlands was en bleef de enige diplomatieke taal.


Een compagnie van commercie maer oock van staat.

Voor de bewindhebbers van de handelsfirma was de hoogte van winst een belangrijke graadmeter. Nadat de Compagnie zich met veel wapengekletter op de belangrijkste handelsplaatsen in Azië had gevestigd, gaven de Heren XVII de opdracht aan de Hoge Regering om de geldverslindende oorlogsvoering te staken en elders met tactvol optreden naar lokale overheden de handelsverdragen te bewerkstelligen.
Op deze wijze bereikte de VOC in het midden van de 17de eeuw (???) een akkoord met de sultan van Palembang. De inheemse vorst gebood zijn onderdanen om voortaan alle peper tegen een gereduceerde prijs aan de Nederlanders te leveren.
Bovendien verleende de sultan aan de VOC het monopolie op de invoer van opium ( !!!) en textiel.
Met deze aantrekkelijke handelsfaciliteiten verzekerde de sultan zich van steun (politiek alsmede militair) van de VOC.
In de Aziatische verhoudingen was de VOC een zwaargewicht en sterke bondgenoot.

Deze zelfde strategie probeerde de VOC te volgen in Bantam, maar de sultan van Bantam had totaal geen behoefte aan steun van de VOC, aangezien Bantam een vrije haven was en waar kooplieden uit alle windhoeken der aarde afkomstig, neerstreken.
De sultan zou al deze inkomsten missen, als hij een bondgenoot aanging met de VOC.

Deze florerende peperhandel op een steenworp afstand van Batavia was echter een doorn in het oog van de VOC en derhalve gebruikte GG Cornelis Speelman in 1682 een conflict over de troonopvolging als excuus om Bantam met geweld te onderwerpen en dwong de VOC de sultan om voortaan alle peper tegen een vaste prijs aan de VOC te leveren.


Deel 8 volgt: Trots en baatsuchtig gedrag.