25 oktober 2011 Nederland 2: Altijd Wat: 'Nederlandse veteraan bekent executie 120 Indonesiërs’

'Nederlandse veteraan bekent executie 120 Indonesiërs’ Begin december 1947 heeft een Nederlandse militaire eenheid zonder vorm van proces 120 mensen gefusilleerd. Dit blijkt uit een reportage die we vanavond uitzenden en waarvan al een gedeelte hier te zien is.

Hele reportage vanavond 25 oktober 21:05 uur Nederland 2

Nederlandse troepen zijn er in het verleden van beschuldigd op 9 december 1947 meer dan vierhonderd mensen te hebben geëxecuteerd. De Nederlandse regering liet eind jaren ’60 een onderzoek instellen naar wandaden tijden de politionele acties. De ‘excessennota’ vermeldde dat er in Rawagede twintig mannen zouden zijn geëxecuteerd. Dit zou zijn uitgevoerd door de Nederlandse eenheid 39ri.

Vanavond vertelt de voormalige arts van de betrokken eenheid, Leo Verhagen, onlangs contact te hebben gehad met een militair die toegaf dat hij zelf de trekker heeft overgehaald. “Hij zei: ik heb het gedaan”. Bestuurslid Wil Patist van de veteranenorganisatie VOMI heeft de betrokken militair ook gesproken. “Hij heeft verteld dat hij dingen heeft meegemaakt die hebben geleid tot het zonder vorm van proces opruimen van zogenaamde ‘rampokkers’ of bandieten.”

De massa-executie zou niet op 9 december 1947 hebben plaatsgevonden, maar een week eerder. Het zou gaan om het zonder vorm van proces doodschieten van 120 mensen. De betrokken eenheid zou onder leiding hebben gestaan van het KNIL. De betrokken militair weigert op camera zijn verhaal te doen, maar zijn naam is bekend bij de redactie van Altijd Wat.

“Als dit waar is dan is er sprake van een oorlogsmisdaad,”, reageert advocaat Liesbeth Zegveld. Zij vertegenwoordigt de nabestaanden van de slachtoffers in Rawagede. Deze zomer besliste een rechter dat de Nederlandse staat financiële compensatie moet betalen aan de nabestaanden. Zegveld vindt de getuigenissen dermate serieus dat het Openbaar Ministerie een onderzoek zou moeten starten.

Hele reportage vanavond 25 oktober 21:05 uur Nederland 2

altijdwat.ncrv

'Veteraan bekent executies Rawagede'

dinsdag 25 oktober 2011 | 15:49 | Laatst bijgewerkt op: dinsdag 25 oktober 2011 | 18:10


HILVERSUM - Een veteraan bekent te hebben deelgenomen aan de executies in december 1947 in het Indonesische dorp Rawagede. Dat blijkt uit het programma Altijd Wat van de NCRV, dat dinsdagavond wordt uitgezonden.

Volgens de veteraan zijn 120 mensen geëxecuteerd. "Ik kreeg opdracht om te schieten. Toen heb ik gezegd, dat kan ik mijn jongens niet laten doen, dan doe ik het", zo luidt zijn verklaring.

De anonieme militair wilde zijn verhaal niet rechtstreeks in het programma doen, maar verklaarde eenduidig aan een voormalig arts van de eenheid en een vertegenwoordiger van het veteranenplatform.

Militair dagboek
Het is altijd onduidelijk gebleven wat er precies in het dorp is gebeurd. Het tv-programma is in archieven onder andere gestuit op een militair dagboek, waarin staat dat tijdens de Nederlandse aanval op het dorp 150 doden zijn gevallen. Indonesiërs spraken van 400 doden. De excessennota naar aanleiding van onderzoek van de regering in de jaren '60 rept van 20 executies.

Advocate Liesbeth Zegveld, die tien slachtoffers vertegenwoordigt, eist naar aanleiding van de getuigenis dat het Openbaar Ministerie (OM) onderzoek doet naar de executies.

Nederland aansprakelijk
Volgens haar heeft OM nog nooit onderzocht of er nog verdachten in leven zijn. Het OM heeft enkele keren eerder naar de zaak gekeken, maar steeds werd de zaak afgedaan. Het OM laat weten nog niet inhoudelijk te kunnen reageren.

Afgelopen september oordeelde de rechtbank in Den Haag dat Nederland aansprakelijk is voor de schade die nabestaanden hebben geleden door het bloedbad in Rawagede. De Staat moet daarom een schadevergoeding betalen aan zeven weduwen van slachtoffers. De Staat heeft nog niet besloten of zij in hoger beroep gaat. Dat kan nog tot 9 december.

ED