De groenste school ter wereld3 december 2012 | tekst: Annet Bos, Our Common Food 2012 | fotografie: Annet Bos
De Green School midden in Bali is, volgens de Amerikaanse non-profit organisatie Green Building Council, de ‘groenste school van 2012’. Volgens Ben Macrory, hoofd communicatie, schuilt er meer achter de privéschool dan alleen het groene imago: “We worden door mensen vaak omschreven als een hippie school in de jungle. Dat klopt wel, maar we zijn zo veel meer dan dat”. Macrory doelt hiermee op de speerpunten van de school om naast wat te doen voor de natuur, ook de Balinezen te helpen aan goed onderwijs en werkvoorziening.
“Al Gore heef mijn leven verpest.” Met deze woorden introduceert oprichter John Hardy zijn idee voor de Green School in de TED-video My Green School Dream. De Green School is een privéschool in midden-Bali voor kinderen van 3 tot 18 jaar waar groen en holistisch wordt onderwezen. Hardy emigreerde op 25-jarige leeftijd van Canada naar Bali. Na het zien van Al Gore’s An Inconvenient Truth besefte Hardy dat hij zich wilde inzetten voor de toekomstige generaties en iets terug te doen voor de Balinezen. Zo ontstond het idee voor de Green School die inmiddels 260 leerlingen telt. De Amerikaanse non-profit organisatie Green Building Council heeft de school in Bali uitgeroepen tot ‘de groenste school van 2012’.
De drie verdiepingen tellende school, met daaromheen een terrein van ongeveer acht hectare groot, bevindt zich midden in de Balinese jungle en is volledig gebouwd van bamboe. Ook de meubelen zijn bijna of helemaal gemaakt van dit materiaal. Zelfs het schoolbord is van bamboe. Alles in de school wordt zo ecologisch mogelijk neergezet of gebruikt. Zo kent het composttoilet twee verschillende potten, waar, in het kader van optimaal gebruik, de leerlingen, met uitzondering van de allerjongsten, hun grote en kleine behoeftes van elkaar kunnen scheiden.
De Green School is gebouwd via een open lucht-structuur. Geen hekken, geen dichte ruimtes of hoge muren, alles is open. Hierdoor wordt een natuurlijk klimaat gecreëerd en zijn verkoelingssystemen niet nodig. Het tweede doel van de open structuur is de leerlingen zoveel mogelijk één te laten worden met hun omgeving, en hen bewust te maken van de natuur om hun heen. Macrory geeft aan dat deze omgeving kinderen helpt te concentreren. “We merken dat kinderen zich door de open lokalen minder snel gaan vervelen dan in een klaslokaal dat er altijd hetzelfde uitziet. En als ze dan toch afgeleid raken, dan leren ze door te zien wat er om hun geen gebeurt in een dynamische, natuurlijke omgeving.” Zoals John Hardy zegt: “If you go to a school looking like a box, you will only be able to think within the box”.
Naast de lokalen wijkt ook de leermethode op de school voor een groot deel af van het vakkenpakket dat leerlingen op standaard scholen wordt voorgeschoteld. Macrory legt uit: “De aandacht gaat uit naar het leren door te doen en het bijbrengen van ecologische waarden. Zo leren de kinderen bij het vak landbouwkunde zorg te dragen over hun eigen stukje grond en de verzorging van dieren. Maar naast de wat minder gangbare vakken als yoga, traditionele Balinese kunsten en permacultuur onderwijzen we natuurlijk ook gewoon in reguliere vakken als taal en rekenen”. Alles wat de leerlingen doen op de school staat zo veel mogelijk in harmonie met elkaar. Tijdens handenarbeid maken ze vogelverschrikkers voor de rijstvelden, en met de kooklessen koken de kinderen de rijst die ze zelf hebben verbouwd.
Naast het milieubewuste aspect, wordt er geprobeerd de lokale bevolking bij de school te betrekken en Balinese kinderen goed onderwijs aan te bieden. Toch zijn er tot op heden maar weinig Balinezen die naar de school gaan. Verreweg de meeste leerlingen zijn expat-kinderen waarvan ouders voor een langere periode in de hotellerie werken. Het schoolgeld bedraagt tussen de 800 en 1.300 dollar per jaar, een bedrag wat voor een doorsnee Balinees gezin niet gemakkelijk op te hoesten is. Ter vergelijking: de meeste lokale scholen kosten ongeveer 200 dollar per jaar. Daarentegen zijn die lokale scholen meestal maar voor ongeveer twee uur per dag open en is er een groot verschil in de kwaliteit van het aangeboden onderwijs. De hoge kosten van de Green School liggen dan ook voor een groot deel in het inhuren van goed gekwalificeerde internationale leerkrachten.
Maar naast internationale docenten heeft de Green School ook lokale werknemers in dienst. De school is de grootste werkgever van de omgeving in een omtrek van ongeveer twintig kilometer. Daarnaast organiseren ze cursussen ten behoeve van de lokale community. Zo wordt er een rijstproductie cursus gegeven waarin vrouwen uit de buurt leren over een traditionele en biologische manier van rijstlandbouw.
In zijn TED-video zegt Hardy ernaar te streven om uiteindelijk een percentage van twintig procent Balinese kinderen op de school te hebben, die via een studiebeurs gebruik maken van het onderwijs. Het is de bedoeling dat deze beurs volledig wordt gesponsord door de Green School zelf. Een mooi streven, maar dit is vanwege de hoge kosten financieel nog niet haalbaar. Dit schooljaar ligt het percentage van Balinese beursstudenten op zeven procent. Hardy is blij met wat ze tot nu toe bereikt hebben, maar betreurt het feit dat de doelstelling nog niet is behaald. “We hebben ten opzichte van 2010 zeker vooruitgang geboekt, maar het kan beter en we moeten belofte van toen voldoen en overtreffen.” Inkomsten genereert de Green School voornamelijk uit sponsorprogramma’s, giften en rondleidingen. Zo’n driemaal per week is er de mogelijkheid voor bezoekers om een rondleiding te krijgen op de school om de aspecten die de school zo ‘groen’ maken te bekijken. Gemiddeld bestaat de groep bezoekers uit zo’n dertig man. De tour is gratis, maar er wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd die ten goede komt aan het beursstudentenprogramma van de school.
De voornaamste focus van de school voor nu ligt op het uitbreiden van de sponsoring voor het beursprogramma van de school. Daarnaast houdt John Hardy zich bezig met aanvragen van mensen die de visie van de Green School willen terugbrengen in projecten in hun thuisland. Tot nu toe is de Green School de enige school ter wereld met dit concept, maar er is wereldwijd veel interesse voor. Dit zou voor de Green School weer een nieuwe bron van inkomsten betekenen, door curricula, merkrechten en andere intellectuele eigendomsrechten, maar ook door bijvoorbeeld het geven van docententrainingen. Terugkomend op zijn citaat uit de TED video, voegt Hardy toe: “Meneer Gore, bedankt. U verpestte mijn leven, maar gaf me een geweldige toekomst”.
Verspers.nl