50 jaar toveren met rijst

Uitvinder Van Schaik toverde met rijst
Geplaatst: 10 juni 2009 09:40, laatste wijziging: 10 juni 2009 18:55

ANP

De Nederlandse ontdekking Toverrijst viert deze maand haar 50e verjaardag. Een van de uitvinders ervan, Gijs van Schaik, gaf gisteren een rondleiding in de monumentale Lassie fabriek aan de Zaan. De makkelijk te bereiden Toverrijst gaf destijds een enorme impuls aan de rijstconsumptie in Nederland. |foto ANP


WORMER - Een halve eeuw geleden stond hij aan de wieg van een culinaire uitvinding. In een fabriek in Wormer wist Gijs van Schaik rijst te prepareren dat het koken niet kon mislukken.

Van Schaik is zelf inmiddels 78. Maar hoe het toen is gegaan, staat hem nog helder voor de geest. ''Eigenlijk was ik in dienst gekomen om snelklaarhavermout te ontwikkelen. Dat lukte ook. Maar de gevolgen van de snelkookrijst waren veel groter, omdat rijst steeds meer en havermout steeds minder op tafel kwam.''

Het duurde maar liefst drie jaar voordat het product volledig was ontwikkeld en het in 1959 de markt op kon. Overigens was de Nederlandse primeur van snelkookrijst voor 'Momento' van Honig. ''Daar maakten ze echter gebruik van een ander procedé en binnen twee, drie jaar hadden we ze van de markt gedrukt,'' zegt hij nog steeds met trots.

Kleffe pap
Toen Van Schaik en zijn team het lab indoken, kampte de Nederlandse huisvrouw met een probleem. Ze was niet in staat droge rijst te maken. Het werd meestal een vochtige, kleffe pap, zoals dat al jaren gemeengoed was bij zoete varianten als rijst-met-krenten. Maar met de opkomende nasicultuur - overgewaaid uit Indië - wist moeder zich geen raad.

Van Schaik: ''Wij bedachten een proces waarbij de buitenlaag van de korrel die leidt tot plakken, in de fabriek zo wordt bewerkt dat dit thuis bij het koken niet meer gebeurt.'' Een bijkomend voordeel bleek volgens de chemicus dat de 'aandachtstijd' achter het fornuis sterk afnam. ''Gewone rijst vergt een kooktijd van 18 tot 25 minuten. Snelkookrijst is al na 8 minuten klaar en moet nog een kwartier in de pan nagaren. In die tijd kan degene die kookt de tafel dekken of bijvoorbeeld sla klaar maken.''

De vinding, waarvan het octrooi al na achttien jaar verliep, was destijds geen reden voor een feestje. ''Je deed gewoon je werk. Maar nu vind ik het erg bevredigend dat ik in mijn vak een belangrijke bijdrage heb geleverd.''

Op de vraag of er smaakverschil is tussen de gewone en bewerkte variant, zegt de chemicus dat een goede vergelijking niet te maken is: ''De smaak is meer afhankelijk van de gebruikte soort dan van het kookproces.''

Uit cijfers van het CBS blijkt dat de rijstconsumptie in ons land de laatste tien jaar ongeveer op hetzelfde peil is gebleven. Lassie noemt zichzelf inmiddels 'rijstleider', ook qua marktaandeel.


Ned. Dagblad

Lassie wil ook Duitse en Engelse rijstmarkt bedienen

Lassie wil binnen een jaar ook rijst in Engeland en Duitsland verkopen. Dat zal wel onder een andere merknaam gebeuren. Dat zei Christiaan Hintzen, regio-directeur West-Europa van de Spaanse Grupo SOS, op 9 juni tijdens de viering van het 50-jarig jubileum van Lassie. Export naar Spanje en Italië lijkt niet haalbaar. Daar heeft men een voorkeur voor nattere rijstgerechten zoals paella’s en risotto’s in plaats van de langkorrelige droogkokende rijst van het bedrijf uit Wormer.

Grupo SOS is wereldleider in olijfolie. Het bedrijf voert onder andere de merken Carbonell en Bertolli. In 2006 nam de Spaanse ondernemingsgroep Lassie over van het Amerikaanse Sara Lee. Het heeft voor een nieuwe impuls bij de rijstproducent gezorgd. Er wordt extra geïnvesteerd in apparatuur en in innovaties. Dat leidde al tot nieuwe producten zoals Wok Klaar Toverrijst en Minuutje Toverrijst voor de magnetron. Lassie wil de komende jaren ook meer nadruk leggen op de gezondheidsaspecten van rijst.

Lassie is de uitvinder van de Toverrijst. Rijst die is voorgestoomd en al na 8 minuten van het vuur kan. Door stoom op de rijstkorrels te blazen ontstaan er kleine ringetjes in de rijst. Hierdoor wordt het water sneller opgenomen. Het zetmeel kapselt zich in de rijst in, waardoor het niet in het kookwater terecht komt. Zo wordt de rijst niet papperig.

(bron: AD, De Pers, 10/06/09)
FoodHolland Nieuws