Stilstaan bij Japanse capitulatie blijft belangrijk

Stilstaan bij Japanse capitulatie blijft belangrijk
’Historie belangrijk goed’

Het is goed om de Japanse capitulatie op 15 augustus in 1945 jaarlijks te herdenken. Twee derde van de deelnemers aan de Stelling van de Dag vindt herdenken belangrijk. We kunnen ervan leren, ook al herhaalt de historie zich nooit exact hetzelfde.

Stilstaan bij de gruwelen die in Nederlands-Indië plaatsvonden wordt door de meerderheid van de stemmers van het grootste belang geacht. „Geschiedenis is een belangrijk goed, iedereen kan hiervan leren en vruchten plukken. Wanneer je dit stopt zal er een nog meer verhardende samenleving ontstaan waar geen enkel mens op deze aardbol bij gebaad is”, vreest een deelnemer.

Sommigen menen dat de overlevenden die bloot hebben gestaan aan de gruwelen van de Japanse bezetting nooit in Nederland de erkenning hebben gehad voor het leed wat hen daar was aangedaan. „Schandalig was die vreselijke periode daar”, laat een overlevende weten.

De geschiedenis van Nederlands-Indië maakt deel uit van onze identiteit, ook al is de historie onderbelicht. Velen vinden dat er meer aandacht hiervoor moet komen. „Schenk op school aandacht aan dit stukje verleden”, stelt iemand voor.

Herdenken is vooral ook important om de historie door te geven aan de jongere generaties, die nu in vrede opgroeien en geen oorlogen hebben meegemaakt. Zo schrijft een respondent met historisch besef: „Het is vooral voor de jonge generatie belangrijk om te herdenken zodat zij zich realiseren dat vrede niet zo normaal is. Al die verschrikkingen willen we nooit meer!” En een andere deelnemer valt bij: „Herdenken is belangrijk voor de overlevenden. Maar ook voor de kinderen daarvan, omdat hun ouders hun verdriet hebben doorgegeven. Daardoor zijn hun jeugd en leven voor een belangrijk deel bepaald door de gevolgen van de verschrikkingen van de oorlog.”

Bijna een kwart van de deelnemers (23 procent) is het oneens met de stelling en meent dat het na ruim 70 jaar over moet zijn met herdenken. „Kijk liever naar heden en toekomst. Tot op heden zijn we met herdenken weinig opgeschoten, gezien alle oorlogen op dit moment, ook in het klein in Nederland zelf”, klinkt het. „Ik ben van 1947 en deze herdenking zegt mij helemaal niets. Ik heb er ook nooit iets over op de lagere school van gehoord. Laten we ermee ophouden en 4/5 mei aanhouden voor iedereen”, schrijft een naoorlogse deelnemer. En enkelen pleiten voor één nationale herdenkingsdag voor alle oorlogsslachtoffers, bijvoorbeeld op 4 mei.


Anderen menen dat niet alleen de Japanse capitulatie en de gruwelen van de Japanners in Nederlands-Indië moeten worden herinnerd. „Herdenken moet op de juiste manier, met ook een scherpe blik voor ’onze’ eigen fouten in het (koloniale) verleden”, stelt iemand voor. En een ander bekritiseert de huidige opzet van de plechtigheid. „Opvallend dat wel slachtoffers van de Japanners worden herdacht, maar dat we de Nederlandse oorlogsmisdaden en de Indonesische slachtoffers daarvan niet herdenken.”

Aan het verleden moet recht worden gedaan. Dat houdt ook in dat de nabestaanden van oud-militairen en - ambtenaren recht hebben op een nabetaling van het kabinet op salarissen die nooit zijn uitbetaald. De helft van de stemmers meent dat staatssecretaris Van Rijn (Welzijn) hiervoor moet ijveren.

René van Zwieten
Telegraaf