Yudhoyono is wel heel erg tegen protesten

Yudhoyono is wel heel erg tegen protesten
ACHTERGROND, Van onze correspondent Michel Maas op 09 december '09, 22:34, bijgewerkt 9 december 2009 22:38

JAKARTA - Indonesische president maakt zichzelf verdacht na affaires.

De val van de Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono laat nog even op zich wachten. Hij heeft woensdag een reeks anticorruptiedemonstraties moeiteloos overleefd. Normaal zou dat niemand verbazen; Yudhoyono is juist dit jaar herkozen omdat hij de strijd tegen corruptie serieus neemt, dus de demonstranten hielpen hem alleen maar.

Zou je zeggen. Maar de werkelijkheid staat hier dezer dagen op zijn kop. De demonstraties hebben bij de president een ware paniek teweeggebracht, en die heeft hij overgedragen op zijn land.

Yudhoyono voorspelde deze week niet minder dan een echte staatsgreep: ‘Ze willen mij ten val brengen’, kopte de Engelstalige Jakarta Post op de voorpagina. Hij waarschuwde tegen ‘elementen’ die de aangekondigde demonstraties zouden willen misbruiken om hem ten val te brengen. Die ‘elementen’ verspreidden leugens en laster over hem, zijn familie en zijn partij, en hij riep het volk op ‘waakzaam’ te zijn. Hij riep zelfs de legertop bijeen om de situatie te bespreken, wat zijn eigen gerucht over een ophanden zijnde coup nog verder aanwakkerde.

Commentatoren vroegen zich af wat hem bezielde om, zoals de Jakarta Post schreef, ‘op de paniekknop te drukken’, in plaats van als een staatsman boven alles te staan.

De anticlimax kwam woensdag, toen protesten in de meeste grote steden probleemloos verliepen. Dat heeft de vraag verder aangewakkerd: waar is de president zo bang voor? Was hij niet een half jaar geleden nog met grandioze overmacht herkozen, na een campagne die de strijd tegen de corruptie boven alles stelde?

Twee schandalen hebben zijn geloofwaardigheid sindsdien danig aangetast. In het eerste schandaal arresteerden hooggeplaatste politiemannen twee corruptiebestrijders, omdat die hun telefoons aftapten. De arrestatie bleek een complot van corrupte zakenlieden, de politietop en de top van het Openbaar Ministerie, die samenspanden om de corruptiebestrijders een toontje lager te laten zingen. Het was zonneklaar dat de zaak stonk, maar zelfs toen dat werd bewezen, aarzelde de president met ingrijpen. Hij hield de politietop en het OM de hand boven het hoofd, en ontsloeg niemand.

En nu wordt hij klem gezet door een tweede affaire: de overname van de Bank Century, in november 2008. Die stond op omvallen en de regering besloot haar te redden. De overname werd begroot op zo’n 50 miljoen euro, maar toen het zover was, moest er 500 miljoen euro te worden betaald. Rekeninghouders bleken in allerijl hun geld uit de bank te hebben gehaald; de overheid moest het verschil bijpassen. Dat ruikt naar corruptie, en ‘Bank Century’ werd het belangrijkste doelwit van de demonstraties van woensdag.

Mensen verbrandden foto’s van de minister van Financiën, Sri Mulyani, en vicepresident Boediono (destijds gouverneur van de Indonesische Bank). Maar met hen voelt ook Yudhoyono zich in het nauw gedreven. Heeft zelfs hij vuile handen? Volgens Indonesische media is dat goed mogelijk. Vooral weekblad Tempo houdt vol dat er sterke aanwijzingen zijn dat geld is doorgesluisd naar het campagnefonds van Yudhoyono’s Democratische Partij. Yudhoyono ontkent al weken elke betrokkenheid van hemzelf en de mensen in zijn omgeving, maar hoe vaker hij ontkent, hoe minder hij wordt geloofd.

Een parlementaire enquête én onderzoek door de anticorruptiecommissie moeten opheldering geven. Maar de kans dat het geld nog kan worden opgespoord, is klein. Yudhoyono blijft dus in het zadel, al is het met de vinger op de ‘paniek-knop’.

Volkskrant