Van de zeedijk naar Nederlands-Indië

Van de zeedijk naar Nederlands-Indië
vrijdag 16 september 2011 | 11:36 | Laatst bijgewerkt op: maandag 19 september 2011 | 12:32




STEENBERGEN - Ongeveer 40 jonge mannen uit Steenbergen en Dinteloord melden zich na de bevrijding van Steenbergen in november 1944 aan voor de Orde Dienst (OD). Een deel van hen dient enkele jaren later in Nederlands-Indië. Robert Catsburg uit Welberg beschrijft in Van Zeedijk naar Sawa met de kapotte schoen hun verhaal. Deze week gaf hij een presentatie over het 300 pagina's dikke boek, dat binnenkort verschijnt, bij heemkundekring De Steenenkamer.

Catsburg wil vooral het verhaal vertellen van de gewone jongens van de OD, die een dag na de bevrijding van Steenbergen al actief is. "Er is idealisme, maar soms ook naïviteit."

Na zijn vorige boek, Vijf dagen in november, over de strijd bij Welberg, heeft hij twee jaar aan het nieuwe boek gewerkt. Hij gebruikte verhalen en dagboeken van betrokkenen en dook in vele archieven. Dat laatste was niet altijd makkelijk. "Uit archieven van het Militaire Gezag mag je niets kopiëren en die van de Binnenlandse Strijdkrachten zijn ongesorteerd."

De OD werd ingezet voor orde, handhaving en bewaking van kolen- en benzinedepots en levensmiddelentransporten. De schaarse goederen werden opgeëist door het militaire gezag. "Zo lagen bij de suikerfabriek kolen voor de elektriciteitsvoorziening en die waren goud waard." Ook bewaakten ze een kamp met NSB'ers bij Notendaal en barakken op de Gummarusvelden met vrouwen die met de Duitsers geheuld hadden. Ze moesten vaak gewoon in burgerkleding met alleen een armband om en een geweer patrouilleren. De OD'ers zijn trots op het embleem Sepatoe Roesak ('de kapotte schoen') dat nog aan die tijd herinnert en in Indië werd overgenomen als het bataljons-embleem.

Interessant zijn de verhalen over de militaire zone waarvan de grens van Stavenisse, boven Steenbergen langs, tot aan fort Sabina lag en de frontlinie bij het Volkerak. De militaire zone mocht je alleen passeren met een, door de burgemeester afgegeven, pasje.

Veel van de OD'ers hebben gepatrouilleerd bij post Francis nabij de frontlinie bij het Volkerak. Na de oorlog gaat een groot aantal bij het nieuwe Nederlandse leger. ,,Vaak wordt verteld dat ze niet wisten dat ze naar Nederlands-Indië gestuurd konden worden. Op het aanmeldingsformulier staat duidelijk dat ze overzee ingezet kunnen worden."

Wat ze in Indië meemaakten staat ook uitgebreid beschreven in het boek. 'Van Zeedijk naar Sawa met de kapotte schoen' heet het nieuwe boek van Robert Catsburg dat binnenkort verschijnt. In ruim 300 pagina's beschrijft hij het verhaal van de jonge mannen uit Steenbergen en Dinteloord die na de bevrijding bij de Orde Dienst gingen. Ze bewaken bijvoorbeeld benzinedepots en een kamp met NSB'er, anderen vertrekken later naar Nederlands-Indië. Een groep mannen van de Orde Dienst vlak voor het vertrek naar Nederlands-Indië. Ook van wat ze daar meemaakten doet Robert Catsburg in zijn nieuwe boek uitgebreid verslag.

BNdeStem