VVD dwarsboomde excuses voor heel Indonesië, maar is daar op teruggekomen

Veel Indiëveteranen niet blij met excuses


12-09-13 13:08 uur - Bron: ANP

De vereniging van veteranen, verzetsmensen en andere (oud)militairen, VOMI Nederland, is niet blij met de Nederlandse excuses voor de standrechtelijke executies in voormalig Nederlands-Indië. 'Indonesië zit er ook niet op te wachten', zei voorzitter Leendert Noordzij..

De Nederlandse ambassadeur in Indonesië bood donderdagochtend namens de regering excuses aan tien weduwen van Zuid-Sulawesi aan. Dat deed hij in Jakarta, in aanwezigheid van familieleden van de hoogbejaarde vrouwen.

Weduwen uit het toenmalige Rawagedeh op Java en in Zuid-Celebes, wier mannen zijn omgekomen door de executies door Nederlandse militairen, hebben zich de afgelopen jaren tot de Nederlandse rechter gewend voor schadevergoeding. Met deze weduwen heeft de Nederlandse regering afspraken gemaakt over genoegdoening.

'Door excuses aan te bieden, heeft Nederland eenzijdig een financiële overeenkomst met Indonesië uit 1966 opengebroken', stelt Noordzij. Daarin is volgens hem afgesproken de zaak te laten rusten, omdat door beide partijen veel moorden zijn gepleegd.

'Indonesiërs piekeren er niet over om excuses aan te bieden of zelfs maar een stap in die richting te zetten.' Destijds is afgesproken om de zaak te laten rusten, maar in Nederland is het volgens hem sindsdien steeds maar over het aanbieden van excuses gegaan. 'De Indonesiërs gaan er wat achter zoeken. Wil Nederland nieuwe handelsbetrekkingen aanknopen en fregatten verkopen?'

De achterban van VOMI (5000 leden) vindt de berichtgeving in de media over het al dan niet aanbieden van excuses erg eenzijdig door de jaren heen, aldus de voorzitter. 'Indonesië heeft ook boter op het hoofd. En dat geven ze toe ook. Het land zit gewoon niet te wachten op de zoveelste excuses.'

Parool

'Excuses zijn uiting innerlijke beschaving'
Geplaatst op:12 september 2013 Laatste update: 12 september, 11:07

RIJSWIJK (ANP) - De excuses van Nederland voor de standrechtelijke executies in het voormalig Nederlands-Indië zijn ,,een uiting van innerlijke beschaving''. Dat zei voorzitter Silfraire Delhaye van het Indisch Platform donderdag.

Ambassadeur Tjeerd de Zwaan bood de excuses donderdagochtend namens de regering aan in Jakarta.

,,De keerzijde is dat zowel Nederland als Indonesië zich niet mag verschuilen achter 350 jaar koloniaal bewind'', aldus de voorman van het overlegorgaan van de Indische gemeenschap in Nederland.

,,Niet mag worden vergeten onder welke omstandigheden sommige niet goed te praten oorlogsdaden in Indonesië zijn gepleegd'', aldus Delhaye. ,,Indonesië moet zich ook bewust zijn van de zinloze moorden die de pemoeda’s (nationalistische Indonesische jongeren) hebben gepleegd in de Bersiapperiode''. In die tijd, na de Japanse bezetting, zijn duizenden Nederlanders en Indische Nederlanders vermoord.

© BN DeStem, op dit artikel rust copyright.

Executiepraktijken: Er werd niets gevraagd, alleen je naam

12-09-2013 06:45 | ANP


Nederland heeft donderdag excuses aangeboden voor standrechtelijke executies in Nederlands-Indië. Hoewel over het Nederlandse optreden nog altijd veel onduidelijk is, wordt algemeen aangenomen dat de ‘Zuid-Celebes-affaire’ tussen december 1946 en eind februari 1947 het ernstigste ‘exces’ is geweest.

Duizenden mensen werden toen geëxecuteerd in het huidige Zuid-Sulawesi omdat zij zich schuldig zouden hebben gemaakt aan terroristische activiteiten. Dat gebeurde zonder proces en vaak zelfs zonder ondervraging.

Het Depot Speciale Troepen onder commando van kapitein Raymond Westerling stond bekend om die werkwijze. Die commando’s waren door Nederland naar Zuid-Celebes gestuurd om de veiligheid te herstellen. In het gebied heerste anarchie. Indonesische opstandelingen en bendes waren in de maanden voor het ingrijpen verantwoordelijk voor honderden moorden op Nederlanders en andere tegenstanders.

De ‘zuiveringsacties’ verliepen vaak op dezelfde manier, ook wel de methode-Westerling genoemd. Militairen dreven de bevolking van kampongs eerst samen. De mannen werden daarbij van de vrouwen en kinderen gescheiden.

Een Nederlandse veteraan die zijn verhaal enkele jaren geleden deed tegenover het tv-programma Andere Tijden vertelde daarover dat kapitein Westerling tijdens zo’n actie plaatsnam achter een klaptafeltje, met twee pistolen voor zich. Hij las daarbij de namen van de vermeende ‘terroristen’ op van een lijst van de inlichtingendiensten.

„Toen iemand uit de groep naar voren kwam, pakte hij één van zijn pistolen en schoot die man dood. Er werd niets gevraagd, alleen naar je naam. Als je op de lijst stond, werd je doodgeschoten”, aldus de veteraan.

Een groot bloedbad vond plaats op 1 februari 1947 in de kampong Galoeng-Galoeng. Tijdens executies daar kwam het bericht dat in een naburige kampong drie militairen waren gedood. De mannen uit die kampong werden verzameld waarna militairen in het wilde weg op hen schoten. Dat had volgens de rapporten tussen de 350 en 400 slachtoffers tot gevolg.

Volgens schattingen van Nederlandse kant zijn in Zuid-Celebes zo’n 3000 mensen geëxecuteerd. Maar historici denken dat het niet onwaarschijnlijk is dat het aantal fors hoger is. Sommige Indonesische ramingen houden het zelfs op een veelvoud. Het precieze aantal slachtoffers is moeilijk nog vast te stellen omdat van veel geëxecuteerden zelfs de namen niet zijn vastgelegd.

Ref.Dagblad

Bot: We moeten een keer ophouden met excuses aanbieden

Door Harmen Simon Teunis

12 september 2013 07:02 PM


De Nederlandse ambassadeur in Jakarta heeft donderdag namens de Nederlandse regering zijn excuses aangeboden voor executies tijdens het militair optreden tussen 1945 en 1949. Ben Bot, oud-minister van Buitelandse Zaken, zet daar een vraagteken bij.

De ambassadeur gaat nog naar de directbetrokkenen. Maar heeft donderdag op publieke wijze zijn excuses aangeboden. En Bot vindt dat dus allemaal wat veel.

"Als ik met mijn Indonesische vrienden, en ook de overheid daar, spreek dan zeggen ze vaak: ‘Er zijn natuurlijk twee partijen betrokken bij die strijd. Het is mooi dat jullie alsmaar excuses blijven aanbieden, maar dat brengt ons vaak ook in een moeilijke situatie, want er is aan onze kant ook het een en ander gebeurt.’ Het is goed dat je berouw toont en excuses aanbiedt over wandaden. De vraag is alleen: wanneer zetten we daar nou eens een punt achter?"

Bot denkt wel dat het goed is dat de ambassadeur in eerste instantie publiekelijk spijt heeft betuigd namens Nederland. Vooral omdat het in Jakarta gebeurde, in aanwezigheid van journalisten. "Hij heeft toegezegd dat hij daarna naar Zuid-Sulawesi zal gaan om daar met overlevenden persoonlijk contact op te nemen en daar nogmaals zijn gevoelens tot uitdrukking te brengen."

Naar de toekomst kijken
De oud-minister benadrukt nog maar eens zijn eerdere punt. "Ik blijf erbij dat we bij onszelf te rade moeten gaan hoe lang we doorgaan met voor ieder incident specifieke excuses aanbieden. Je krijgt hierdoor een wedstrijd in excuses aanbieden. Ik vind dat je op een gegeven moet zeggen dat je er een streep onder zet en het hoofdstuk afsluit. Het is nu drie keer achter elkaar. Het is een prachtig gebaar. Maar ik vind wel dat we nu een keer, misschien in overleg met onze Indonesische vrienden, moeten zeggen hoe we het goed kunnen afronden en gezamenlijk naar de toekomst kijken."

BNR