12 maart 2015, 12:20
Omstreden Indonesische tycoon stalt deel zakenimperium in Nederland
door Melle Garschagen
De omstreden Indonesische tycoon, miljonair en politicus Aburizal Bakrie stalt een belangrijk deel van zijn zakenimperium in Nederland. Bumi Resources, een van de grootste mijnbouwbedrijven van het grondstofrijke Indonesië, heeft een financiële houdstermaatschappij gevestigd aan de Strawinskylaan op de Amsterdamse Zuidas.
Bumi Netherlands B.V. heeft nul medewerkers, maar 1,6 miljard Amerikaanse dollar aan bezittingen op de balans. Dat blijkt uit registers van de Kamer van Koophandel.
Uitbarsting moddervulkaan
De 68-jarige Bakrie wordt verantwoordelijk gehouden voor een van de grootste milieuschandalen uit de Indonesische geschiedenis. Een van de bedrijven van de Bakrie-clan, waar Aburizal Bakrie sinds zijn overstap naar de politiek geen officiële functie heeft maar als pater familias machtig is, wordt verantwoordelijk gehouden voor de uitbarsting van een moddervulkaan. Na boringen van Lapindo Bratas, gecontroleerd door de Bakrie’s, barstte in 2006 bij het Oost-Javaanse stadje Sidoarjo een enorme moddervulkaan uit die ruim acht jaar aanhoudt. Door de modderstroom zijn tienduizenden bewoners ontheemd geraakt. De Bakrie’s ontkennen directe verantwoordelijkheid en hebben geweigerd een groot deel van de schadevergoeding uit eigen zak te betalen.
Route via Nederland
De route via Nederland komt vaker voor. Bedrijven genieten in Nederland belastingvoordelen, maar ze kunnen eveneens aanspraak maken op de bilaterale investeringsverdragen die Nederland sluit met andere landen. In die verdragen worden de investeringen van buitenlandse bedrijven beschermd door zogenoemde Investor State Dispute Settlement-clausules. Als er een conflict ontstaat, en na een nationale rechtsgang, kunnen bedrijven bindende internationale arbitrage aanspannen tegen de staat.
Indonesië is het beu
Behalve Bakrie maken meerdere buitenlandse bedrijven gebruik van de route. Zo heeft het Franse olie- en gasbedrijf Total veertien besloten vennootschappen opgericht in Nederland om zo Indonesische olievelden te besturen. KUFPEC uit Koeweit laat de Indonesische exploratie-activiteiten via vijf Nederlandse bv’s lopen. De Canadese mijnbouwer Newmont runt een van de grootste kopermijnen van Azië vanuit Amsterdam.
Indonesië is na twee arbitragezaken de route beu en heeft het bilateraal verdrag per 1 juli opgezegd.
NRC