Iedere KNIL-militair adoreerde Wilhelmina
03-05-2010 10:00| gewijzigd 03-05-2010 10:12 | Jacob Hoekman
Waarom werden de Molukkers eigenlijk naar Nederland gehaald? En wat gebeurde er sindsdien? Vandaag deel 4 in een serie: Bewust koloniaal beleid maakte de Ambonezen afhankelijk van Nederland.
Het begin: KNIL
De Molukse archipel, ergens in 1870. Het valt niet mee voor de bevolking. Molukkers hadden lange tijd het monopolie op de productie van kruidnagel. Maar dat wordt in de tweede helft van de negentiende eeuw steeds lastiger. De specerijen komen nu ook uit andere gebieden, in groten getale zelfs. De prijzen storten in. Wat te doen?
Het antwoord voor de bevolking op de Molukken bestaat uit vier letters: KNIL. Het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger heeft mensen nodig om de rust en orde binnen het eilandenrijk te kunnen handhaven. De keus valt op de christelijke Zuid-Molukkers. Voor velen van hen ontstaat een compleet nieuwe manier van leven. Vaarwel kruidnagels, welkom KNIL. De veranderingen hebben zo veel impact dat onderzoekers spreken over het ontstaan van „een aparte Ambonese militaire identiteit”, zoals Antje van der Hoek doet in haar boek ”Religie in ballingschap”.
Grootmoeder Wilhelmina
Het aankweken van die militaire identiteit is bewust beleid van de Nederlandse gezagsdragers. „Op grond van die staat identificeerde men zich met de Nederlanders en achtte men zich boven andersgelovigen verheven”, constateert Van der Hoek. Het zorgt voor uiterst loyale militairen.
De identificatie met het Koninklijk Huis maakt die band nóg sterker. ”Nene Mina”, koningin of ”grootmoeder” Wilhelmina, wordt op handen gedragen door iedere KNIL-militair. Vrijwel elk Ambonees huis heeft afbeeldingen van de koninklijke familie aan de muur hangen. De eerbied voor de Nederlandse driekleur is ongekend. „Zij voelen zich minstens half-Europees en willen Europeaan zijn”, constateerde de bekende missioloog Hendrik Kraemer in 1926, na een bezoek aan Ambon. Vol trots geven de Ambonezen zichzelf de titel van ”Belanda hitam”; zwarte Nederlanders.
lees verder in het Reformatorisch Dagblad
ma 3 mei 2010 - 22:27