Pak Lurah

Pak Lurah ging toch maar terug naar de oude route van de spoorlijn
die destijds de desa's en suikerfabrieken aandeed en had ook nog veel gein.
Zo anders en gemoedelijk was alles hier nog in die oude desa's en velden,
geen jachtig geraas, geen getoeter, geen mensen die met een mobieltje belden.

Hij maakte hier een praatje en vroeg daar weer om antwoorden op zijn vragen,
glimlachte toen hij desa vrouwen zag, die op de velden hun bayi in de slendang dragen.
Een zwaar gebruinde orang tani die het veld bewerkte met een pacol
en ergens in een achtertuin groeide welig een pohon jengkol.

Het enige verschil met de "goeie" ouwe tijd was een moderne geasfalteerde straat
met zijweggetjes van verharde kleisteen, bakkend onder de zon zoals altijd in de blauwe lucht paraat.



Het spoorbaantje liep voorheen parallel aan deze weg en dook op dit zijweggetje richting een suikerfabriek. (Ploso - zuidoostelijk van Kediri.)



Dit zijweggetje was ooit de oude spoorlijn en moest over een kleine kali. Daarvoor werd een bruggetje destijds gebouwd. Zie witte brugleuning en details op de foto's.
De zwarte fundering op de detailfoto's was destijds onder Nederlandsch Indisch bestuur aangelegd en na opheffing van dit deel van de spoorlijn werd het afgebouwd door de Indonesische regering - zie het grijze bovenstuk.

Overal waar oude bruggetjes werden vernieuwd, zijn deze kenbaar gemaakt door middel van links en rechts geplaatste merkpaaltjes.


(Foto's Rapih Dhoho.)

Pak Lurah wist genoeg en besloot om maar weer naar huis terug te gaan,
stopte bij een warung, at zijn buikie vol en nam braaf zijn obat in: een eetlepel levertraan.
Rustig gezeten op het bankje van de warung bekeek ie het tafereel om zich heen
en dacht aan de tijden dat het spoortje hier nog reed, zwarte roet uitbrakend uit zijn schoorsteen.

Kreeg plots last van zijn buik en vroeg waar de WC zich bevond.
Achter de warung, zei men, kan je lekker in het grote water zitten met je kont.
"Dank je wel." zei Pak Lurah en zo gezegd, zogedaan.
"Wat een smerige zooi die vreselijke levertraan."




Na zich goed te hebben afgespoeld in het water pakte ie zijn boeltje, kocht nog wat blimbing
en keek nog 's goed een keertje om en stelde zich voor hoe het er toen aan toe ging.
Het spoor dat diende voor de suikerriettreintjes en tussendoor voor het reizigersvolk,
heen en weer van hot naar her, van huis naar werk en omgekeerd, de dagelijkse routine van de levenskolk.






Gezeten in de grote trein terug richting grote stad, deed Pak Lurah zijn mobielte maar weer aan,
las de sms'n die plots opdoemden en grijnsde bij het bericht van Bu Lurah, welk begon met: "Waarde kompaan,
als je 's weer thuis bent, dan kan je er van lusten en zal ik je 's flink de waarheid vertellen.
Wie denk je wel dat je bent, om 's ff ervantussendoor te gaan zonder mij te bellen.?"

Nou, dat zal me wel wat worden als ik thuis ben, dacht ie
en deed een greep in zijn zak om zich te laven aan de zoute kwaci.

En toen kwam ie thuis,
kreeg een schop en wat deed dat zeer daar in zijn kruis.

Pak Lurah had me toch een paar drukke dagen achter de rug,
kreeg bovendien een kou te pakken en had last van een vervelende kuch.
Het was vrij warm geweest en had in de tocht gezeten,
kreeg ook last van zijn darmen en liet heel de dag van die vieze stinksch.....n.

Bu Lurah deed ook nog moelijk en had wat kennissen uitgenodigd voor een a.s. selamatan
en eiste dat Pak Lurah nu maar 's moest gaan koken want daar kon ie ook wel wat van.

Mopper mopper, zei Pak Lurah en wat mag het dan wel wezen wat je ze wilt opdienen?
Eh, zei Bu Lrah, zorg jij daar maar voor, mijn kop tolt om van de koppijn en ik kan wel van grienen.

Nou, daar stond Pak Lurah dan voor het dillemma en dacht: OK, een grote pan met soto ayam
en voor de rest kan het bezoek de pot op en krijgen ze maar het rammerdebambam.

Maar ja, voor soto ayam heb je kippies nodig, dus moest ie er op uit om een paar kampung kippen te jatten,
want kopen en ervoor te betalen had ie een broertje dood, dus dook ie in alle steegies en struikelde nog over een paar kampung ratten.
Mopper mopper, vloekte ie de tent stijf en zag tot zijn geluk even later een paar loslopende pik beesten,
dook er op af en ging ze achterna alle richtingen uit en onder luidkeels gekakel had ie beet en kon ie ermee gaan feesten.





En zo is het gekomen dat Pak Lurah het druk had met de voorbereidingen voor de a.s. kumpulan,
geroofde kippen plukken, koken, bumbu maken, het vuurtje kipas, kortom de hele mikmak inclusief een wajan,
want Pak Lurah dacht: enkel soto ayam is natuurlijk niet zo bar veel, dus moesten er maar ook wat koekjes bij gemaakt worden
en dat moest maar in daun pisang geserveerd worden, want dat is veel makkelijker dan opdienen op die plestik borden.

lopen er nu ook wat ayams rond zonder swiwi's?

Lieve Twinbrothers, selamat HUT en nog vele jaren! 56 las ik.....

Loh.. zien ik nou loempiades ?
ikke will ookkkk !!

Hahahahaha, die Boeroengkie.....trouwens....jij ook slamat hè, met dierendag.....

Pak Lurah ging pas kort geleden - hedenochtend vroeg - uit de bak van het politiebureau los,
want hij moest een nachtje brommen wegens verduistering van plestik zakjes, een hele bos.
Plestik zakjes? Waarom dan plestik zakjes? Dat had ie namelijk nodig als bungkusan voor de lumpia,
om mee te geven aan kennissen helemaal overgekomen uit Surabaya en nog verder weg uit Sumatra.

Maar behalve het ontvreemden van plestik zakjes bij de plaatselijke toko Rombengan van Bassie Lokker,
was hem ook een aanklacht ten laste gelegd wegens het mishandelen van een kampung tokker.
Voor de grap had ie namelijk een bocak gevraagd om de vleugeltjes van een kampung kip af te knippen
en het jong had het letterlijk opgevat en nu liep daar dus een kip als een wilde heen en weer te hippen.

(Neemt u me niet kwalijk dierenvrienden,maar dat van die knipperdeknip vleugeltjes is dus NIET echt natuurlijk, voordat ik een proces aan mijn broek krijg...... )

Kortom, de komende weken kan Pak Lurah dus een gerechtelijke oproep verwachten
en mag ie aan de balie van de rechtbank zijn pleidooi houden en hopen dat de rechter zijn straf zal verzachten.

Die foto.......kasian......

Pak Lurah stond wat verveeld voor de balie van de rechter
en dacht: "Kom maar op, ik lust je rauw, ben een vechter."

"U bent?" vroeg de rechter aan Pak Lurah, de verdachte van het knippen van de vleugels ener kampungkip,
waarop Pak Lurah snedig ook om de rechter zijn naam vroeg en gelijk opmerkte: "U heeft een upil boven uw lip."
De rechter helemaal verbouwereerd natuurlijk, antwoordde: "Ik vel een vonnis over u want ik ben rechter Karel de Haan."
Waarop Pak Lurah maar meteen sneerde: "Dan heet uw gade van haar geboortenaam zeker KIP en van voornaam heet ze dan Sjaan?"

Het gevolg kan zich snel raden en binnen 5 minuten stond Pak Lurah weer buiten met een taakstraf van 140 uren aan zijn broek;
hij moest in het nabije bejaardenhuis de zusters gaan helpen bij het opdienen van het eten en het uitdelen van gevulde koek.

Enfin, na drie weken zat zijn taakstraf erop en was Pak Lurah weer een vrij man, maar kwam toch regelmatig nog bij het tehuis op bezoek,
want Pak Lurah zou Pak Lurah niet zijn als ie niet de sleutel van de provisiekast al meteen had gejat en weggemoffeld in zijn broek.

En zo staat Pak Lurah voor de lol en de gein, nu elke week op de kleine kampung passer
de gejatte koeken uit te delen, staande naast een venter met in de uitverkoop zijn flessen nagemaakt Brunwasser.

Pak Lurah zat zich zelf in de weg en zocht ruzie met een ieder om zich heen;
vond het maar niets de nieuwe kleur nagellak op Bu Lurah's grote teen;
schold op de voormalige trainer van die grote voetbalclub Mario Been;
vond de liedjes niet aan te horen, gezongen door troubadoor Herman van Veen.

Kortom, Pak Lurah mankeerde iets en hij zat op iets te broeden
en ineens zag ie het licht en Bu Lurah had nog totaal geen vermoeden.

Het gereedschap kwam tevoorschijn, wat elektrasnoer en een oude straalkachel,
een hoop gevloek, gezaag weerklonk een paar dagen lang en af en toe getimmer op een houtraggel.
En dat alles speelde zich af in de achtertuin van Bu Lurah's warung
en niemand kon wat zien, want het was afgeschermd door wat oude kain en karung.

Eindelijk was het zover: "Kom maar 's kijken" riep ie naar Bu Lurah toe
en toonde haar zijn knutselwerk: een kleine gubuk met licht en voorzien van een bord met gorengan tahu;
"Kijk, dit is mijn nieuwe werkschuur. Ik ga weer knutselen
en kleine dingetjes repareren en in elkaar frutselen;
ik verveel me kapot en de grote bengkel draait wel zonder mij
en dan hoor ik trouwens ook niet het gezeur van Hamid's pijn in zijn zij."

Bu Lurah kwam, keek en overwon: "Zoals gewoonlijk ben je weer aardig gestoord,
De raarste gedachten komen bij je op, het is gewoon ongehoord."
"Dat noemt ie een knutselhoek. Een ligbank en dat wordt natuurlijk heel de dag slapen.
Zowat al je vriendjes zitten er al weer en je bent te lui om je bakkes te openen als je moet gapen."

Mompel mopper mompel, stoof ze weer haar dapur in;
idiote vent met zijn knutselhoek; hij zit zeker weer met een lege fles gin.

Pak Lurah nam een poosje vrij na al die drukke vrije dagen van niets doen;
hij vertrok al vroeg met zijn gerobak en gaf Bu Lurah een afscheidszoen.
"Hum", dacht ie nog; "Ze heeft gisteravond weer eens terasi met petis gegeten
en waarschijnlijk weer d'r odol of lysterine mondhygiëne vergeten."

De gerobak, getrokken door zijn kostbare Madurese stieren sjokte traag voort
en Pak Lurah doezelde weg, slechts af en toe wakker getrokken door het leidselkoord.
Iedereen in het verkeer mopperde op hem en zijn trage stieren,
want haast hadden ze allemaal, maar Pak Lurah hield rekening met de zon en zijn trekdieren.

En zo passeerde hij een, door een hek aan het oog onttrokken oude begraafplaats,
die door de verantwoordelijken in het onderhoud werd gemeden, als ware de plaats melaats.
(Doordenkertje heren van de oranje regering.) !!!
Peneleh is de naam van dat oude Surabayase stadsdeel,
waar oude historie ligt te getuigen, oh zo droef, eenzaam en zo veel.







Bovenstaande foto's zijn door mij aangekocht van P. van de Ruit en derhalve mijn eigendom. Eventuele passerende lezers van dit draadje zijn echter geheel vrij om de foto's te kopiëren, indien men er belangstelling voor heeft.

Pak Lurah trok verder de wijde wereld in na een poos in gedachten verzonken te zijn geweest,
mende zijn stieren en kwam aan te Sulawesi Enrekang, het was er doods en totaal geen feest.
Slechts hoge bergen en wildernis en bijna nergens een levende ziel te bespeuren,
slechts grauwe eenzaamheid en bijna nergens de befaamde tropische natuurkleuren.



Maar nader kwam Pak Lurah en zag verscholen in een stuk berg een stuk nagedachtenis
van ooit eens levende zielen; de plaats lag er schoon bij, goed onderhouden en oogde fris.



Pak Lurah had in zijn herinneringen, de door een "machtige en welvarende" regering vergeten Penelehhoek
en overdacht de armoe van dit land en haar inwoners, welke niet vergeten waren hun historisch levensboek.

Pak Lurah trok weer verder en zat stil en onder de indruk achter zijn beesten in zijn gerobak,
doezelde weer weg en kreeg het ineens koud, want stilaan was hij beland in een uithoek van zuid Karabak.

Hij trof daar een paar eenzame monumenten schaduw zoekend onder en leunend tegen een boom,
ook vergeten door nazaten en in stilte verder daar rustend, als hoofdfiguren in een donkere droom.





Vrij vertaald naar een Kaukasisch gedicht:

Afgevuurd door soldaten worden mensen geraakt door kogels,
maar woorden gaan van hart naar hart als vrije vogels.
Dodelijk storten mensen neer ter aarde, getroffen door kogels,
maar woorden zijn als medicijn gebracht door vrije vogels.

Pak Lurah trok verder naar een gebergte van een nabij gelegen land op weg terug naar huis,
rustte her en der wat uit en voederde zijn dieren en keek naar resten van een volk dat geloofde in het Heilig Kruis.
En volk dat de geschiedenis van het oude Indië zo zwaar had beïnvloed en waarvan velen het niet weten,
want een "machtig en welvarend" land heeft niet graag dat haar onvolkomenheden niet worden vergeten.
En is het daarom, dat geschiedkundige feiten slechts te vinden zijn in buitenlandse geschriften,
zodat het "machtige en welvarend" land niet voor een schaamte hoeft te zwichten.

De oude graven van het oeroude Julfa, waarvan sommige al uit de 9de eeuw.

Pak Lurah nam een dagje vrij vanwege al die drukke vrije dagen met nietsdoen de afgelopen dagen
en besloot om maar weer eens een dagje erop uit te trekken met de oude spoorwagen.
Gezeten op de ouderwetse bankjes in de oude coupe met open raaampjes
gleed het oude treintje al puffend langs de vele eet- en andere kraampjes.
Het pufte en kuchte al stomend langs open velden, sawa's en over berghellingen,
stopte her en der wat en meteen zwermden allerlei verkopers toe met hun verkoopdingen.



Pak Lurah bekeek 's op zijn gemakkie de medepassagiers om zich heen,
één zat de krant te lezen en een andere peuterde ongeneerd aan zijn grote teen.
Weer een ander zat te snurken en zijn oog viel op een jochie dat uit het open raam keek;
er viel Pak Lurah wat op: het jochie was niet zongebrand bruin maar bruinachtig bleek.
Zijn mama zat erbij en waarschuwde het joch om zijn hoofd binnenboord te houden:
"Vooruit, luister nou, straks wordt je bevangen door de wind en wordt je verkouden."
"Luister nu toch, we zijn er bijna en dan gaan we naar de begraafplaats Soekoen
en als je braaf bent, dan gaan we daarna koekjes halen bij Toko Oen."

Verveeld luisterde het joch naar zijn moeder en eindelijk stopte het boemeltje te Malang;
blij en ongeduldig stapte het knulletje de treeplank af, groette beleefd een oud vrouwtje met: "Hallo ouwe tang."
en kreeg als dank van zijn ma een fler voor zijn brutale koppie
met de woorden: "Geen onbeschofte mond jochie, want je bent nog maar een ukkepukkie droppie."

Pak Lurah besloot om het stel te volgen naar de begraafplaats Soekoen om daar een oude vriend te bezoeken,
die daar werkte als mandoer en die ooit eens van Pak Lurah wat had gekregen: een stel schoenen en korte broeken.
Pak Lurah bevool de dokar koetsier maar het stel achterna te gaan richting Malangs oude laatste rustoord
en braaf sjokten de dokar paardjes in een loom tempo achter elkaar en kwamen eindelijk aan bij Soekoen's poort.



Pak Lurah zag zijn oude makker, die zoals gewoonlijk alleen maar stond te mandoeren,
de werkers aan het bevelen was en tussendoor ook nog aan het ouwehoeren.



Pak Lurah wachtte geduldig tot zijn makker klaar was met zijn "moeilijke" klus,
stapte op hem af en vroeg en passant naar zijn familie en zijn schoonzus.



Pak Lurah zag in zijn ooghoeken dat het stel reeds verdwenen was maar wel iets had achtergelaten:
een plukje pasarbloemen als groet van liefde en respect voor diegenen die daar lagen in hun laatste aardgaten.

Pak Lurah vervolgde zijn praatje pot met zijn oude makker de mandoer:
"Hamed, luister 's, breng me even naar kantoor naar de administratie bij Pak Jamoer.
Ik moet wat opzoeken voor een kennis van me, iets over een oud graf uit de tijd van de bersiap.
En namens mijn kennis heb je hier een flop met inhoud, iets voor vanavond een extra hap."

En Pak Lurah en zijn makker gingen naar kantoor naar de administrateur,
die had zijn zetel en bureau vooraan in het kantoor, meteen pal naast de ingangsdeur.
"Hallo Pak Jamoer, mijn maat van vroeger wil de boeken even inkijken, zodat hij erover kan verhalen."
En meteen gebaarde de mandoer naar de jongste bediende om wat te drinken en een versnapering te halen.



Pak Lurah schreef de naam op van de gezochte overledene begraven in 1946 op het eertijds Europese Soekoen kerhof,
gaf het aan de administrateur en die toonde het boek met enkel een halve blanko pagina, de rest gevuld met oud stof.
"Tja Pak Lurah", zei de administrateur. "Het waren destijds slechte tijden en het land was in een wanordelijke toestand."
Ja, dacht Pak Lurah, die man heeft gelijk, niets aan te doen en stapte op om weer op weg te gaan en gaf de man een hand.




Onderweg naar huis toe, keek Pak Lurah 's naar buiten door het raampje en zag de snelweg naast de spoorbaan;
hij zag de beruchte dijk dat het verdronken land Lapindo (Sidoarjo) omringde en dacht aan de exboeren zonder bestaan.
Pak Lurah dacht aan de woorden van de administrateur van Soekoen: "Wanordelijke toestand.???"
Mijn hemel man, we zijn 60 jaren verder en er woedt nog steeds een binnenlandse armoe en zooi-brand.

Pak Lurah was al weer een paar dagen aan het rusten van zijn afgelopen reis,
verveelde zich, kreeg op zijn mieter van Bu Lurah en dacht: "Je bent niet goed wijs."
Natuurlijk zei hij het niet luid en hardop,
want dan kreeg ie een jitak voor zijn kop.

Nou, dan maar weer de koffer ingedoken en wat oude boeken doorsnuffelen;
ach, daar was zijn lievelingsboek en hij kon het boek wel knuffelen.
Ja hoor, hoofdstuk thee cultuur leek hem wel wat
en hij zetelde zich gemakkelijk op zijn dingklik met zijn luie gat.

Hij bekeek de oude mooie foto's van de theeplantage met de thee-struiken;
hmmmm, je kon de geurige bladeren met een beetje fantasie gewoon ruiken.

De theetuinen van Cikajang(Tjikadjang):



De sorteerloods van de thee van Cikajang:


En uiteindelijk de keuring van het assortiment, door de keurmeester; jaja, die kon er wat van.
Wat een luizebaan had die theeproever, omringd en bediend door 9 dames en een anglo-man.


Des middags dook Pak Lurah de nabije buurtwinkel in en bekeek op zijn gemakkie het assortiment thee in de verkoop:
Allerlei smaken zag ie: Thee met sinaasappel, met frambozen, met bosbessen, maar de echter pure theesmaak? Die was op de loop.

Pak Lurah is terug na een poosje weggeweest te zijn en is heel erg kwaad,
want er waren valse geruchten rond gespreid door een onverlaat.

Wat was er gebeurd? Pak Lurah was op vakantie vertrokken
en een jaloerse buurman had verteld, dat het betaald was met clandestien gokken
en belastinggelden die op frauduleuze wijze aan het gezag waren onttrokken.

Zo kwam het dat pak Lurah bij vertrek op het vliegveld werd gearresteerd
en tevergeefs moest weerleggen wat er valselijk over hem werd beweerd.
Aangekomen op het politie bureau werd hem een openstaande waslijst van misdaden voorgelegd,
hetgeen Pak Lurah in woede deed uitbarsten over alles wat er over hem werd geschreven en gezegd.

En tot overmaat van ramp bleek de politie commandant zijn oeroude vijand te zijn,
die in het verre verleden er van door was gegaan met zijn eerste vrouw en dat enkel voor de gein.

Pak Lurah kalmeerde en bekeek de lijst eens goed en schoof de commandant zijn bril aan;
"Achterlijke vent, kijk 's goed naar de plaatsen op je lijst en laat me meteen vrij zodat ik naar huis kan gaan."

Thuisgekomen na zijn arrestatie zat Pak Lurah boos in een hoekje te mokken
en zat te verzinnen hoe de volgende keer de commandant zijn flaters aan Pak Lurah terug moest dokken.

Pak Lurah zon op wraak en piekerde zich suf en zag plotsklaps het licht;
belde zijn vriendjes op, fluisterde ze zoiets in het oor als: "Vooruit, doe jullie plicht."

Zijn vriendjes organiseerden een liefdadigheidsfeest ter ere van het politie korps
en het feest werd groots opgezet en beslist niet op zijn boerendorps.
Er werd een loterij gepland en de opbrengst zou bestemd zijn voor de politie kas
en die hermandad jongens konden het best gebruiken, want ze zaten niet in de slappe was.

En zo gebeurde het dat de dag van het grote feest begon
en Pak Lurah zijn zoete wraak beginnen kon.

Want al snel werd er alcoholische drank geserveerd en kwamen uit 't niets de animeer tantes aangehipt
en werden de agentjes dronken gevoerd en werd er zelfs stiekem ge........ (vult u zelf maar in).
Trekkie naar het bekkie van Pak Lurah, want die had het dagblad geinformeerd;
en met enkele fotoknipjes werden de eerbare posities van de agentjes binnenste buiten gekeerd.

De volgende dag waren zowat alle kranten uitverkocht en werd de commandant aan de schandpaal genageld
en kon de commandant in het vervolg weer zijn straatdienst doen en kreeg ie het miniumum daggeld.

Gerechtigheid geschiedde, dacht Pak Lurah tevreden,
terwijl ie door zijn maatjes in triomf door de straten werd gereden.

Pak Lurah kreeg bezoek van een oud vriendje van hem
en die had werk gevonden als conducteur op de tram.

Vriendje liep met een blauw oog rond omdat ie tegen een vuist van een Belanda tegenaan was gelopen.
"Payah dese. Hoe dan toch is dit gebeurd? En aan je hemd mis je ook al een paar knopen."

"Tja," antwoordde het vriendje. "Een Belanda wilde nunut/congeng met de tram maar had geen kleingeld
en in plaats van te proberen wat kleingeld te ruilen, liep ie weg en gebruikte ook nog grof geweld."

"Maar", zei het vriendje, "mijn beurt komt nog wel en nu sta ik tenminste in de krant;
maar morgen wordt die Belanda gekroyok en loopt ie met zijn kop in het verband.
Wacht maar af, bangsat die Belanda,
ik weet waar ie woont; hij zit elke dag op zijn veranda."

Pak Lurah kreeg het nog erg druk vanwege al die bezoeken aan huis;
er kwam een nichtje langs en ook nog een Indo en die droeg beslist geen heilig kruis.

"Nou, vertel maar wat er aan de hand is." zei Pak Lurah tegen het Europese nichtje.
En onderwijl bekeek Pak Lurah des verpleegsters betraande gezichtje.

"Ik moest toch lief en aardig zijn tegen de patienten." was haar klaagzang.
"En nu zegt men dat ik te ver ben gegaan en loop ik nu voor het steunloket in het gedrang.
"Eigen schuld dikke bult." zei Pak Lurah. "Had je maar niet al te lief moeten wezen."
"En nu alsjeblieft opzouten, want ik kan niets voor je doen. Vooruit wegwezen."






"En wat heb jij voor slecht nieuws te vertellen?" vroeg Pak Lurah aan de Indo.
"Nou ja." zei de Indo. "Plakken en knippen mag ook al niet meer want de politie vindt het maar zozo."
"Ja wat zozo? Dus de zaak bedriegen en beliegen is volgens jou normaal? "
"Ga jij 's lekker voor de spiegel staan en bekijk jezelf eens goed, leipe garnaal."
"Plakken en knippen mag best wel, maar niet je naasten in de maling nemen,
want dan ben je verkeerd bezig en ga je gauw wassen want je riekt naar knoflooktenen."



Pak Lurah stond zuchtend op en wilde naar binnen gaan
maar zag achterin bij het hek nog een figuur verlegen staan.
"Ja, en wat is er met jou aan de hand? " vroeg Pak Lurah aan de visiteur.
"Ik kwam gedag zeggen, want ik ga naar Holland terug om fortuin te zoeken in Etten-Leur."
"Mijn zegen heb je en de groeten van mijn voeten en ook aan de hollandse crocussen;
ik baal van jullie allen en ga me nu even terugtrekken, want ik moet al heel erg bolussen....."

Stelletje lapzwansen mompelde Pak Lurah, al rennend in een sneltreinvaart richting wc.
En kwam tot de ontdekking ........ dat iemand anders al bezit had genomen van de plee.

Heden, anno 2011 is het 100 jaren geleden,
dat enen "koelie" wegliep, want hij was ontevreden
met zijn lot en werd onverbeterlijk genoemd
en werd tegelijkertijd daarmede tot eeuwigen "roem" verdoemd.


Pak Lurah zat te neuzen in oude kranten
en las over "den Koelie" en zijne mede "trawanten",
werkzaam als contract arbeiders voor hunne meesters
op plantages beplant met allerlei cultuur heesters.

Voor "den Koelie" werd velenmale een som geld neergelegd
in ruil voor zijn "koelie-arbeid" en dat was voor den planter dan goed belegd
"Jeetje," dacht Pak Lurah. "Het lijkt de Hut van Oom Tom wel."
"Den planter eet zijn goed belegde boterham en "den koelie" zijne goeiekope ketewel."

"Bu, kom 's lezen, hier gaat een verhaal over goedertierenheid van enen cultuurbaas,
die op een gegeven moment bevangen werd door den aanblik van een weggelopen koelie-haas."
"Ach vent" antwoordde Bu Lurah," dat zijn toch lang vervlogen tijden waar je over leest;
dat waren destijds normale berichten en gelukkig is dat alles nu geweest."

"An me bruine pantat." zei Pak Lurah. "Het waren mensen als jij en ik en zij hadden recht op een vrij bestaan,
zonder gebonden zijn aan contracten waar handelaren aan verdienden om zelf vrijuit te staan en te gaan."

Ik geef u toch uw dagelijkse ketewel, jagung, nasi en ene slaapgelegenheid
en desondanks steelt gij mijne zakken leeg om te lenigen uwe armoeheid?
Die luxe en weelde kent gij toch niet en hebt derhalve geen behoefte eraan;
dus daarom mijne slavelijke vriend dient gij terug te geven wat mij behoort in mijn weelderig bestaan.

Aldus sprak Piet Klus
en kreeg daaropvolgend een jitak van zijn zus.

Pak Lurah raakte helemaal in paniek toen ie weer oude kranten las.
"Bu, Bu, alle ramen en deuren sluiten en hou de knuppels gereed en bewaak de beras."
"De regering heeft een miljoenen moordenaar hier naar ons gezonden,
het schijnt dat ze in Australië een boel veel lijken hebben gevonden."




Bu Lurah keek verstoord op van d'r werkzaamheden in de dapur ,
waar ze net bezig was om wat lekkers te brouwen, namelijk sambel goreng telur.
Al chagrijnig naar Pak Lurah fronsend slofte ze naderbij,
met een sutil in d'r éne hand en de andere in d'r zij.

"Nou laat maar eens zien dat bericht."
En na het lezen werd ze nog kwader in d'r gezicht.
"Goblok, je moet je leesbril eens goed oppoetsen of een andere kopen,
want je fantasie is weer danig aan het ngawur of ben je weer straal bezopen?"

Pak Lurah had vandaag zijn wandeltochtje gemaakt en was langs de oude kerk gelopen,
dacht ook aan die oude paters van weleer, met van die lange "jurken" en boel veel knopen.
Hij had namelijk wat gelezen in die oude kranten en dat was een voorstel van zijn verre neef uit Boro Kulon Progo;
die neef opperde namelijk het idee om de paters maar ook 's te laten werken als een soort jogo. (=jaga/wachter.)

Dus Pak Lurah dacht meteen aan de onveiligheid van de grote stad en opperde een eender idee bij het stads kerkbestuur.
"Meneer Monseigneur van de kerk, wat dacht u van dit idee? En geloof me, twee vliegen in één klap en het is niet duur.
De gouden en zilveren bekers en schalen zijn nu dan veiliger onder de hoede van de paters op wacht,
wat dacht u wat? Dat is toch een grandioos idee van mij; dat had u toch echt niet zelf bedacht."

Uiteraard was het beleefde antwoord van het bestuur, dat men er over zou denken en dat men het wel zou laten weten.
Vandaar dat Pak Lurah op wandeltocht ging om te koekeloeren alvorens te beginnen aan zijn middageten.

Pak Lurah snapte er de vellen van na het lezen van het bericht;
hoezo schreeuwen, kermen, huilen als ware een verduistering eender als een godsgericht.

Hij pakte zijn woordenboek erbij om 's te zoeken naar de betekenis van "geblaseerd",
vond de betekenis en wist meteen wat men bedoelde:

de Kaukasiër was door een koude wind geblazen
en kon derhalve zijn emoties niet laten razen.
Maar als de Kaukasiër een stuk in zijn kraag heeft gezopen,
dan springen wel zeer hoorbaar al zijn stembandknopen.

Nah itu dia, "den Inlander" loopt natuurlijk heel de dag in de zonnige moessonwind,
dus daarom schreeuwt en gilt "den Inlander" bij een verduistering als een kind.

Pak Lurah had eindelijk, eindelijk na jarenlang gepuzzel, het onomstootbare bewijs voor zich liggen
van de gangbare stelling, gehanteerd door velen: een Indo en eten is net zo vaststaand als een zeug met biggen.
Oh en uiteraard hoort bij een Indo ook heel vaak een feest met muziek en natuurlijk eten
of een kumpulan met eten of een pasar malam met eten en veel Indo's zullen dit wel weten.

Dus vol trots riep ie Bu Lurah tot zich om haar de bewijzen te tonen hetgeen ie in de kranten gevonden had.

"Kijk hier: Indojagers die op wilde varkens jagen
en op deze wijze meewerken aan het vullen der liefhebbers magen."



"En hier een stel Indo's wel honderden, die aan het feesten zijn
en notabene nog op een nederlands nationaal oranjefestijn.
Zelfs de kranten maken er gewag van,
dat de Indo behorend tot den groep der Indiërs goed feesten kan."




"En hier dan een Indo, die schandelijk genoeg, wreed zijne schone gade mishandelt door haar te slaan
maar desondanks er prat op gaat dat ie vergeleken wordt met een gebraden haan.



"Nou wat denk je er van Bu? Is de rijst al klaar en wat hebben we erbij?"
"Mankeer je wat aan je jatjes?" antwoordde Bu Lurah dreigend met d'r handen in de zij.